Kompakt, hafif ve kolay kontrol edilebilen, savunma tipi taşınabilir tabancalar için maksimum diyebileceğimiz bir silah. Yumuşak geri tepme ve artık üretimde olmayan kardeşlerine oranla daha iyi işçilik gibi özellikler taşıyor. Kabza ufak, ama arka çıkıntısıyla eli iyi koruyor; gez-arpacık hattı ve tetiğin reset mesafesi gayet iyi.
Taşınabilir yarı otomatik tabancaların yeni ufukları 9×19 (İtalyan pazarı için 9×21) kalibrelik modellerle çiziliyor. 4-5 yıldan beri çok tutulan bu kalibredeki en küçük (subcompact) tabancalar trendi izleyen Sig Sauer, Kimber, Beretta, Keltec gibi üreticiler tarafından üretilmeye başlamadan önce, cep tipi (pocketlite) olarak da adlandırılan bu kategoride en fazla kullanılanlar yıllarca kısa 9 (.380 acp) tabancalar oldu. Bu modeller genelde az sayıda ve hepsinin ortak özelliği son derece hafif oluşları. Government 380, Government Pocketlite, Mustang plus II ve Mustang modellerinin sahneyi terk etmelerinden sonra 80 Mk IV serisinin ortadan kalkması sonucu, bu üreticinin bugün bu kategoride piyasada yer alan tek .380 acp kalibrelik modeli, Mustang serisinden türetilen ve bu sayımızın test konusu olan Colt Mustang Pocketlite.
Silah satışa lacivert plastik bir çanta, içinde İngilizce kullanım kılavuzu, silahın boş olduğunu belirtmek için namlu ile sürgü arasına konulan turuncu plastik parça , Colt marka ateşli silah kilidi ve Kuzey Amerika’da yaşayanlara yönelik bazı belgeler ile sunuluyor.
Mustang Pocketlite şu an Colt tarafından üretilen yegane cep tipi tabanca, zira 80 Mk IV serisinin diğer yarı otomatikleri (Government 380) ile, Government Pocketlite, Mustang ve Mustang Plus II serileri artık üretilmiyor.
Mustang Pocketlite; kısa geri tepmeli namlu tipinde kilit mekanizmasına, modifiye Colt- Browning (Petter) çalışma sistemine, tek hareketli tetik mekanizmasına, atalet sistemiyle çalışan iğneye ve Commander tipi çizgili yuvarlak ibiği olan dıştan horoza sahip bir tabanca. 6 fişeklik şarjörünün yanlarında bulunan 5 adet delikten ilk 4 tanesi kalan mühimmatı kontrol etme amaçlı, çünkü deliklerin yerleri üçüncüden sonuncuya kadar olan fişeklere tekabül ediyor. Çıkartılamayan taban kısmında marka, kalibre ve şaha kalkmış at sembollü Colt logosu yer alıyor.
Gövde ile sürgünün eşleşmesi ve birleşme noktalarındaki hatasızlıktan, sürgünün akıcı şekilde hareket etmesinden ve parçalar arası boşluk toleranslarının gerektiği gibi olmasından imalat kalitesi hakkında fikir edinebiliyorsunuz. Yüzey işçilikleri de çok iyi: Olağan söküm işlemini yaptığınızda, sürgü iç mekanizması kızağı üzerinde görebildiğiniz birkaç çizik ve imalat izi o kadar yüzeysel ve belirsiz ki, dokunma ile farkına varamıyorsunuz. Fazla gösterişli olmayan yazılar ve sürgü mekanizması kızağı polisajlı yan cidarları ile saten işçilik görmüş yüzeyler arasındaki göze hoş gelen kontrast, silaha estetik açıdan değer katmış. Saten yüzeylerdeki renk tonlarıyla, paslanmaz çelikten sürgü ve “electroless” olarak adlandırılan bir yüzey işçiliği görmüş hafif alaşımlı metalden gövdenin tonları arasındaki hafif farklılık silaha hoş bir hava veriyor. Namlunun yüzey işçiliği ise genelde iyi sayılır, ayrıca namlu iç yüzeyi de hatasız. Ayna gibi parlatılmış yüzeye sahip olan ve fişek yatağı ile birleşimi hatasız gözüken besleme rampası gibi parçaların işçiliğine diğer aksama oranla daha fazla özen gösterilmiş. Atım yatağının giriş kısmı da diğer noktalara göre daha özenli imal edilmiş ve bütün kenarları yuvarlatılarak en ufak pürüz bırakılmamış. Kilit mekanizması, namlunun sürgünün tavan kısmında açılmış yuvasına geçen yarım ay şeklindeki çıkıntısı ile çalışıyor: Sivri köşeli omuzla kovan tahliye penceresi arasındaki kontrast sayesinde namlu-sürgü kızağı arasındaki mekanik bağlantı daha sağlam hale geliyor. Ateş etme eylemini hemen izleyen anlarda, namlu içindeki basınç azaldığı ve kabul edilebilir değerlere indiği zaman, sürgü tutma mandalı (hold open) pimi ile patlama hücresine entegre çıkıntının oluşturduğu eğimli pist arasındaki karşılıklı hareket namlu kuyruğunu aşağı indiriyor.
EMNİYET TERTİBATI
Gövdenin sol tarafında bulunan manuel emniyet mandalı horoz hem kurulu iken hem de düşük durumda iken devreye alınabiliyor. Horoz kuruluyken silah emniyete alınmak istenirse, sürgü çekilerek silah kurulabilir, sonra boşaltılabilir ve emniyette olup olmadığı kontrol edilebilir. Horoz inik durumdayken manuel emniyet devreye alındığında ise horoz kilitleniyor ve sürgüyü çekip bırakmak da olanaksız hale geliyor. Horozda ilk çentik sistemi mevcut, bu sayede kazara düşürülmesi halinde bloke etmek mümkün oluyor. Otomatik iğne emniyeti silah ateşe hazır durumdayken kazara düşer ve sert bir darbe alırsa ateş etmesine engel oluyor. Böyle bir durumda bilindiği gibi iğne atalet kuvveti nedeniyle ileri hamle yapıyor. Otomatik iğne emniyetinin devre dışı bırakılması kovan fırlatıcının aşağı doğru inmesiyle mümkün oluyor.
Hafif alaşımlı metalden tetik siyah renkte, içbükey ve ön yüzü kanallı. Parmak için stabil bir destek oluşturuyor. Tetik köprüsü eli büyük olanlara dar gelebilir.
Silahı sökerken kovan fırlatıcıyı aşağı yönde doğal pozisyonundan daha fazla itmemeye dikkat etmek gerekiyor, aksi takdirde tetik tulumbasının geri dönüşünü de sağlayan iki kollu yaprak yayından kurtulma riski var. Mustang Pocketline atım yatağında fişek bulunup bulunmadığını bildiren uyarı sisteminden yoksun, ama yine de yataktaki fişeği namlunun yan tarafında bulunan ve sürgünün kafasını barındıran açıklıktan görmek mümkün. Hangi yarı otomatik tabanca söz konusu olursa olsun, silahın durumundan emin olmak için her halükarda sürgüyü geri çekerek namluyu kontrol etmenin unutulmaması gerektiğini hatırlatmalıyız.
Sürgü 150 gramdan biraz daha ağır, gövde de aşağı yukarı bu ağırlıkta. Sürgü üzerindeki tutuş sağlayıcı dokuz tırnak ince ve birbirine yakın açılmış kanallardan oluşuyor ve parmakları rahatsız etmeden konforlu bir kullanış sağlıyor. Sürgünün yanları parlak, sırt kısmı ise mat saten işçilikli. Biraz aşağı konumlandırılmış kovan tahliye penceresinde içteki yaylı kovan tırnağının uç kısmı görülüyor. Sürgü kafası üzerindeki bir girinti sayesinde fişek yatağına sürülmüş fişek oldukça derinlemesine bir şekilde gömülmüş oluyor. Namlu merkezlemesi için Colt teknisyenleri bushing (namlu yüzüğü) kullanmamışlar. Plastikten yapılmış uzun icra yayı mili, farklı çapta ve zıt yöne çalışan iki geri getirme yayına taşıyıcı görevi yapıyor. İcra yayları ile, icra yayı milinin oldukça iri olan ve bir nevi entegre şok tamponu gibi çalışan yuvarlak hatlı şişkin kısmı arasında madeni bir rondela mevcut. Daha geniş olan yayın uç kısımları yassılaştırılmış. Hafif alaşımlı metalden gövde silahın hafif olmasına (boş ağırlığı yaklaşık 390 gram) büyük katkı sağlıyor.
Sürgünün iç kısmı incelendiğinde çok iyi işçilik kalitesi göze çarpıyor. Tek tük izler var ama, elle dokunduğunuzda hissetmeyeceğiniz kadar önemsiz. Resimde üstte taşıma amaçlı bir silah için çok önemli olan otomatik iğne emniyeti görülüyor.
Gövde mekanik açıdan oldukça sade ve basit bir rasyonellik içinde tasarlanmış ve parça sayısı mümkün mertebe az tutulmaya çalışılmış. Horoza tutturulmuş olan oyuk pim içinde hem manuel emniyetin devrede/devre dışı pozisyonlarını belirleyen küçük piston, hem de bunun küçük geri getirme yayı yer alıyor. Silahın son derece kompakt yapıda olmasının bedeli olarak kabzasının çok kısa olduğunu söyleyebiliriz. Kabza arka kuyruğu da fazla uzun olmamakla birlikte, eli horozun darbelerinden koruyabiliyor. Üzeri tırtıklı kabza kapaklarında Colt logosu her zamanki gibi yer alıyor. Şarjör yatağı ağzı ise havşalı değil.
NİŞAN ELEMANLARI VE TETİK MEKANİZMASI
Siyah renkli sabit gezin bağlantısı kırlangıç kuyruğu tabir edilen tipte. Sürgüye entegre oldukça geniş olan arpacıkla nişan hattı üzerindeki mesafesi uygun. Köşelerinin yuvarlatılmış olması silahın taşınabilirlik özelliklerine katkı sağlıyor. Nişan elemanlarırı görünürlüklerini arttırabilecek renkli referans noktaları ve çizgileri içermiyor, ama sürgü kızağının anti-röfle saten işçilikli oval sırtı ile aynı tipte yüzeye sahip olan arpacıkta bu tip bir uygulama yararlı olabilirdi.
Hafif alaşımlı metalden gövde yaklaşık 150 gram. Sürgü kılavuzlarının ayarı çok iyi yapılmış.
Tek hareketli ve iki kademeli tetik mekanizması orta-kısa bir tetik yoluna (stroke) sahip: Tetiğe dikkatlice bastığınızda, tetiğin kovan fırlatıcıyı aşağı indirdiği ve hemen ardından otomatik iğne kilidinin devre dışı kaldığı kademeyi hissedebiliyorsunuz. İkinci tetik kademesi orta uzunlukta, temiz ve net şekilde çalışıyor, tetik boşluğu yok. Bizim saptadığımız tetik düşürme ağırlığı yaklaşık 3.000 gram civarındaydı.
ATIŞ TESTİ
Atış testlerimiz sırasında piyasa işi Fiocchi fişeklerin iki farklı tipini, 95 grain FMJ çekirdekli ve 85 grain Black Mamba çekirdekli olanları kullandığımız gibi kendi doldurduğumuz fişeklerden de attık. Bu dolumlar için Fiocchi 93 grain sivri uçlu gömlekli çekirdekler ile, Performans cast bullets üretimi alaşımlı metalden 124 grain konik küt uçlu (TC) mermilerden yararlandık. Bu sonuncular, 9×21 mm çapa uygun ve gömlekli oranla piyasada daha kolay bulunan çekirdeklerle hazırlanan fişekler. Bu şekilde doldurulan fişekleri gömlekli çekirdek kullanımı yasak olan açık hava poligonlarında kullanabilme şansınız oluyor. Ayrıca alaşımlı metalden böyle ağır bir çekirdekle yapılan dolumlar ile silahın esnekliğini test etme şansı da bulmuş olduk. .356 kalibrelik bu tip uzun çekirdekler kullanıldığında, fişeğin çapının .374 kalibre (9,49 mm) çapı geçmemesine dikkat etmek gerekiyor. Aksi halde aşırı şişme nedeniyle atım yatağında sıkışma riski meydana gelebiliyor. Bitmiş fişeğin azami uzunluğu kullanılan silahın fonksiyonuna göre değişebilir: Bizim testimiz sırasında fişeğin “oal”ı (over all lenght = net uzunluğu) 24,4 mm idi. Kendi doldurduğumuz fişeklerin her iki tipinde de Fiocchi kovanlarla Cci small piston kapsüller kullandık.
Sabit gez kırlangıç kuyruğu tipi geçme sistemiyle monte edilmiş, üzerinde renkli referans noktaları veya çizgileri yok. Arpacığa mesafesi ve yuvarlatılmış köşeleri ile gizli taşıma amacına çok uygun.
Sürgüye entegre rampalı arpacık köşeli formda, göze iyi geliyor, ama anti röfle (ışık yansımasını önleyen) yüzeyi sürgü ile aynı olduğundan görüşü azaltıyor.
Gömlekli sivri çekirdekli fişeklerin hem kendi doldurduğumuz, hem de piyasadan temin ettiğimiz tipleriyle yaptığımız atışlarda silah sorunsuz çalıştı. Black mamba fişekler ile kurşun çekirdekli fişekler kullandığımızda bazen yatağa sürme işlemi tamamlanamadı, bazen de son fişeğin sürgü ile namlu kuyruğu arasında dikey pozisyonda takılıp kaldığı (dikildiği) oldu. O zaman gerdelin yukarı doğru eğimli olan ön kısmının şarjörden kısmen çıktığını tespit ettik, çünkü şarjörün dudakları tarafından tutulamamıştı. Silahın paket donanımında verilmediği için yedek şarjörümüz olmadığından daha ayrıntılı kontroller yapamadık. Kovanların çıkartılması ve şiddetle dışarı atılması ise hiç sorunsuz gerçekleşti. Yaktığımız kovanlar üzerinde yaptığımız incelemelerde normalin dışında deformasyon veya is izlerine rastlamadık. İğnenin kapsüller üzerindeki darbe izleri de merkezi ve kuvvetliydi. İsabet oranını tespite yönelik testi 10 metre mesafeden desteksiz ve çift elle nişan alarak yapılan atışlarla gerçekleştirdim. En iyi grupmanları 93 grain Fiocchi FMJ çekirdekle doldurduğum fişeklerle elde ettim. İkinci sırayı ise aynı tipte çekirdekli hazır fişekler aldı. Black mamba çekirdekli olanlar ile alaşımlı metal çekirdekle doldurduğum fişeklerle yaptığım atışlardan aldığım sonuçlar için, silahın kategorisini de dikkate alarak, kabul edilebilir düzeyde diyebilirim. 10 metrede nişan elemanlarının iyi ayar edilmiş olduklarını gördüm, seri atışlarda hafif sağa kayma olduysa da çok hafifti ve zaten gezi yerinde bir miktar kaydırarak kolayca çözülebilir.
Hızlı atışlarda Mustang Pocketlite eli küçük olanların bile serçe parmaklarına destek bulamadıkları kısa kabzasına rağmen çok iyi performans sergiledi. Arpacık küçük ve referans noktaları da yok, ama yine en azından aydınlık yeterli olduğunda de göze iyi geliyor ve sorun çıkarmıyor.
Böyle minimal boyutlara sahip bir silaha sahip olmanın bedeli kısacık bir kabza. Kapak yüzeylerindeki tırtıkların tutuş özelliği çok iyi, şarjör yuvası ağzı ise havşasız.
Tetik, ne yapacağını öngörebildiğiniz bir mekanizmaya sahip, ikinci kademeye angaje olduğunuzu kolayca algılayabiliyor ve hızlıseri atışlar yapabiliyorsunuz. Horoz, hem ele göre nispeten yüksek bir pozisyonda olduğundan, hem de kabza sırtı üst kuyruğu koruma sağladığından, atıcının elini ısırmıyor. Atışa verdiği tepkilerden bahsedecek olursak, şaşırtıcı derecede yumuşak. Colt’tan daha hafif olan polimer gövdeli cep tabancalarında olduğu gibi sert bir geri tepme bunda kesinlikle yok ve üstelik kısa geri tepmeli namlu tipinde kilit sistemi ve çift icra mili yayı sayesinde, Mustang Pocketlite kendisinden daha ağır ama kütlesel kapanma sistemli silahlara oranla da ateş ederken çok yumuşak reaksiyonlara sahip. Namlu şahlanmasının da sınırlı oluşu sayesinde yeniden nişan pozisyonuna dönmeniz gayet kolay gerçekleşiyor. Kabza ön yüzünden (Front strap) dışa taşan şarjör kapağı uzun atış seansları sonrasında yüzük parmağımızı bir miktar hırpaladı.
Soldan başlayarak: Performance cast bullet FPBB çekirdekli özel dolum fişek; Fiocchi FMJ 93 grain çekirdekli özel dolum fişek; Fiocchi Black mamba FMJTC 85 grain çekirdekli fişek ve Fiocchi FMJ 95 grain çekirdekli fişek.
Kullanım konforuna gelince, manuel emniyetin devreye alınması-çıkarılması, sürgü tutma mandalına (hold open) ve şarjör düşürme düğmesine müdahaleler oldukça kolaydı. Yine de manuel emniyet mandalının biraz kısa olması biraz antrenman yapmayı gerektiriyor. Teknik açıdan 1911 modelinden esinlenmiş olan Mustang Pocketlite, Colt firmasının yegane cep modeli. Colt’un diğer .380 acp kalibrelik biraz daha büyük silahları gibi, bu silah da artık satış katalogunda bulunmayan Mustang modelinden türetilmiş.
Arkadaşımız Mustang Pocketlite ile test atışlarını yaparken
Test ettiğim örneği incelediğimde, yıllar önce üretilmiş olan yarı otomatik tabancalara nispeten işçilik kalitesinde belirgin bir iyileşme fark ettim. Mustang Pocketlite, kompaktlık, hafiflik ve yüksek derecede kontrol edilebilirlik gibi üç önemli özelliği harmanlayan bir model. Hafif alaşımlı metalden gövdesi hafifliğine büyük katkı sağlıyor, emniyet tertibatı ise kazara ateş alma riskini ortadan kaldırıyor. Colt system yarı otomatiklere hazırlıklı iseniz, kullanışlılık özelliğinden de azami yararlanabiliyorsunuz. Test atışlarımız sırasında karşımıza çıkan arızalar ise maalesef yedeği olmayan şarjörden kaynaklandılar.