Onu avlamak bazı Markhor (burma boynuzlu keçi) ve Argali (dağ koyunu) türleri kadar pahalı değil, ama yaşadığı ekstrem ortamlar ve çok zor yaklaşılabilen bir hayvan olması nedeniyle aynı heyecanı veren bir av. Ülkesi Azerbaycan.
Markhor’ların (burma boynuzlu keçilerin) bazı türleri, Argali olarak adlandırılan dağ koyunları (Marco Polo’dan Moğolistan’da yaşayanlara kadar), Bharal (blue sheep-mavi koyun) olarak tanınan ve Himalaya’larda yaşayan koyunlar. Bunların hepsi sadece güzellikleri itibarıyla değil, yaşadıkları ekstrem ve tehlikeli ortamlar nedeniyle de zor avlanabilen prestijli avlar. En pahalı av türlerinden olmaları itibarıyla aynı zamanda sadece az sayıda şanslı avcının ulaşabildiği heyecanlar.
Ama her ne pahasına olursa olsun dağlarla mücadele etmek isteyenler için sınırlı bir bütçeyle bu şansı yakalama olanağı mevcut: Batı Kafkas dağ keçisi (Ibex caucasica). Bu trofe belki bir Argali kadar havalı olmasa da, neticede avlama şekli ve boyutlarıyla bir trofe ve her avcı için farklı bir heyecan anlamı taşır.
Tur’un cazibesi
Tur dünyanın en büyük yaban keçilerinden biri ve sadece Kafkasya’nın sarp dağlarında, ormanların bittiği yerlerde başlayan açık alanlarda ve düzlüklerde yaşıyor.
Karadeniz’den başlayıp Hazar Denizine kadar uzanan bu dağlık bölgede çok çeşitli Tur türlerine rastlanabiliyor. Cylindricornis (silindir boynuzlu) Kafkas yaban keçisi Orta ve Doğu Kafkasya’da yaşıyor ve Azerbaycan’da avlanıyor, Kuban Tur’u ise (capra caucasica caucasica) Batı Kafkasya’da yaşayan bir tür. Kafkasya’nın orta kısımlarında yaşayanı ise Severtzov Tur (Severtzov Kafkas Keçisi). Bunların en fazla arananı ve gerçek bir trofe olarak kabul edileni silindir boynuzlu olanı. Bu türün boynuzların kafanın arka kısmına doğru burularak uzanıyor ve yatay yönde çok güzel bir yarım daire oluşturuyor. Kuban ırkına veya Batı bölgelerinde yaşayanlara nispeten yüzeyleri düz, yuvarlak ve güçlü boynuzlara sahipler.
Bu türler büyük sürüler halinde yaşıyor, koyu renkli tüylerle kaplı güçlü gövdelerindeki post sezona ve bölgeye göre ton farklılıkları oluşturuyor. Cylindricornis (silindir boynuzlu) keçinin boyu 80 cm yükseklikte ve bazı iri trofeler bir metreye de ulaşabiliyorlar. Tur, iyi antrenman yapmış ve hazırlıklı bir avcının bile fiziksel kapasitelerini zorlayacak, sıkı bir testten geçirecek av türlerinden biri. Zira yürüyerek 1.600 metrelerden 3.600 metre irtifalara doğru ilerliyorsunuz ve çok sarp yamaçlarla mücadele etmek zorunda kalıyorsunuz. Aynı zamanda çok sert iklim koşullarıyla, karla, soğukla, buzla mücadele etmeniz de lazım. Tabii bir de üzerinizde adeta askeri teçhizatı andıran malzemelerle yürümeniz gerektiğini hesaba katmalısınız. Gerçek anlamda otantik tur yaban keçisi avı bu şekilde yapılanı. Ama bu tip zorluklara katlanmak istemeyenler için bu hayvanların geçiş noktalarında mevzilenerek, yani bir nevi sürek avı uygulayarak avlanma olanağı da mevcut. Bu tip avlanma diğerinden daha kolay gözükse de, belli bir trofeyi gözünüze kestirdiğinizde oldukça uzak mesafeden hızlı davranarak ateş etmeniz gerekeceğinden yine de hazırlıklı olmayı gerektiriyor.
Bu av için ideal silah çok hafif olmalı. Örneğin Blaser K95 modeli. Dürbün ise fazla büyük ebatlı olmayan değişken tipte seçilmeli.
Teçhizat
Bir tur’a 100 metre mesafelerden atış yapabilecek kadar yaklaşmak istiyorsanız çok şanslı olmanız gerekiyor, çünkü hayvan çok keskin görme yeteneğine sahip. Ayrıca, zemindeki engebeler, çukurlar ve tümsekler de kısa ve orta mesafelerden atış yapmayı engelleyen diğer unsurlar. Dolayısıyla bu hayvanı avlamak isteyenler uzun mesafeli atışlara hazırlıklı olmalı, zira ortalama 200-300 metrelerden ateş etme şansı yakalanıyor. Mümkün mertebe hafif tüfekler kullanmakta yarar var. Tek kırma olanlar en idealleri ve bunlar arasında örneğin Blaser K95 modeli kalibresine göre 2400 ile 2900 gram arasında değişiyor ve denenmiş kapanma sistemi, namlu değiştirebilme özelliği, (saniyede takıp-sökme olanağı sağlayan) dürbün takma sistemi gibi nitelikleriyle bu av türü için çok uygun bir silah. Sökülebilir olması nedeniyle sırt çantasında rahatlıkla taşınabilirlik gibi ilave bir avantaja da sahip.
Bu tip avda boyutları itibarıyla değişken ve hafif dürbün sistemleri de gerekli. Fazla aydınlık gerektirmeyenler, ama hafif olanlar tercih edilmeli. Uzaktan atışlar daha sık yapılacak olsa da, koşan hayvanlara daha yakından atış yapma şansı da yakalanacağı için zoom’u en az 1x en fazla 6-8x büyütmeli olabilir ve örneğin Schmidt amp; Bender Zenith 1-8×24 dürbün bu av için ideal sayılabilir. Dürbün iç taksimatı da hızlı atış yapabilmeyi kolaylaştıracaktır, dolayısıyla poligona daha uygun olan taktiksel retiküllere gerek olmayacaktır. Ama mutlaka gerekiyorsa, Nikon dürbünlerdeki Bdc veya Leupold dürbünlerdeki Lr Duplex gibi en basit olanları seçmek daha uygun olur. 6,5×68 milimetreden 6,5-.284 Norma ve 8×68 milimetreye varıncaya kadar bütün etkili çaplar kullanılabilir.
Son olarak unutmadan belirtelim, mesafe ölçümü yapmakta kullanılan, örneğin Nikon Prostaff 3 gibi 6x büyütme sağlayan, yüksek çözünürlüklü görüntü veren, iyi bir aydınlatma için 3,5 mm çıkış açıklığına sahip, hafif, su geçirmez ve buğu yapmaz tipte bir telemetreyi yanınızda bulundurmanız da yararlı olacaktır. Bu av sezonu Mayıs ayından Kasım ayı başlarına kadar sürüyor ve şiddetli kar yağışları başladığında sezon sona eriyor. Genel olarak baharda, yazın ve sonbahar başlarında hava güzel, ama Karadeniz ve Hazar Denizine yakın noktalarda yağmurlu havalara da sık rastlanıyor.
Burada Tur popülasyonu çok sayıda olduğundan birkaç günlük av yeterli oluyor. Fransız Seladang yıllardır Asya kıtasında ekstrem avlar organize ediyor ve bunlar arasında Tur avlarının yanı sıra Marco Polo Argali dağ koyunları, Markhor, Siber keçisi gibi gibi türleri avlamak da mümkün. Azerbaycan’da, Kafkasya’nın Güney-Doğusunda cylindircornis avına katılmak için 8 günlük (bunun 5 günü avda geçiyor) bir tura katılmanın bedeli avcı sayısına göre 6 ile 5 bin euro arasında değişiyor ve trofe garantisi veriliyor (trofe avlayamazsanız ücreti iade ediliyor). Av sahaları içinde Kafkasların boz ayısı (brown bear), geyik, karaca, çengel boynuzlu dağ keçisi, orman horozu ve Kafkas kekliği avı yapılan yerler de mevcut.