9×21 milimetre olarak “doğan” ve sınırlı sayıda üretilen bu revolver, ithalatçı firma Bignami’nin özel talebiyle “L” tipi gövde üzerine özel olarak İtalya için tasarlanmış. Alışılmadık bir fişek-silah eşleşmesi, ama gerek atıcılık, gerek “IPSC revolver division” müsabakaları için ilginç bir silah.
Modern ve agresif dizayna sahip bir revolver. Üstelik fişek yatağı İtalyan poligonlarında (.22 Lr hariç) en yaygın şekilde kullanılan fişeğe göre tasarlanmış. Bunu, Smithamp;Wesson ürünlerinin İtalya distribütörü ve ithalatçısı olan Bignami di Ora firmasının inatçılığına borçluyuz. Evet, çünkü her zaman alıştığımızdan farklı olarak, bu kez test ettiğimiz silah kökeninde 9 mm parabellum olarak doğmuş bir revolver değil, Bignami tarafından yapılan özel talebin bir meyvesi. Bu talep ABD’li Smithamp;Wesson tarafından aylar süren müzakereler sonunda kabul edilmiş. Yaklaşık 350 tabancadan oluşan bu parti hem atıcıların beklentilerini karşılamak, hem de koleksiyonculara enteresan bir parça sunmak için sipariş edilmiş.
İLGİNÇ FİKİR
İlk bakışta 9×21 milimetrelik bir toplu tabanca tasarlama fikri insana biraz tuhaf gelebilir, ama durup biraz düşününce, bunun pek boş bir fikir olmadığı ortaya çıkıyor: Her şeyden önce .357 magnum kalibreli ünlü 686 modelinin gövdesi üzerine inşa edilmiş, ama nişan alarak yapılan atışlar için daha kontrollü ve verimli bir silaha sahip olmak söz konusu. Aynı çaptaki yarı otomatik silahların sahipleri, bu yeni modelle revolver tabancanın keyfine varabilir, fişek seçenekleri azalsa da, izleyen bölümde göreceğimiz gibi yarı otomatiklere göre çok daha esnek dolum seçeneklerine sahip olabilirler. Bunlara ilaveten, bu silah sahip olduğu sportif özellikleriyle hem poligonlardaki atıcılık aktiviteleri için uygun, hem de örneğin dinamik atış (minor factor) gibi action kategorisi atıcılık müsabakalarında kullanılmaya uygun. Yani atıcıların “jokeri” olabilecek bir tabanca denilebilir.
Mekanik açıdan bakıldığında silahın denenmiş ve artık yerleşmiş “L” tipi iskeleti (gövdeyi) kullandığını görüyoruz. Bu şasi 586-686 serileriyle doğmuş, tıka basa doldurulmuş .357 magnum mühimmatı kesintisiz ve akıcı şekilde yönetebilmeyi hedefleyerek tasarlanmış, 27 modelinin (sonraları da .44 magnum kalibreli 29 modelinin) “N” tipi gövdesinin ağırlık ve boyutsal açıdan iriliğini ortadan kaldırma amacı hedeflenmişti.
Kovan çıkartma milinin dışa doğru hareket mesafesi oldukça uzun ve dolayısıyla kovan-klips grubunu dışarı kararlılıkla atıyor. Resimde aynı zamanda top açma sürgüsü görülüyor. Bu parçanın alt kısmı başparmağa takılmaması için kesilmiş. Ayrıca sürgülü emniyetin düğmesi görülüyor.
686 modeli İtalya’da inanılmaz şekilde sattı ve çok yaygın bir kullanıma ulaştı, çünkü gücü, boyutları, dengesi, kontrol edilebilirliği ve kullanım ömrü arasında mükemmel bir oran ve uyum yakalanmıştı. Dolayısıyla böyle bir platformu sıra dışı bir 9x21milimetre ile zenginleştirme fikrine sıcak bakıyoruz. Bugüne kadar ABD’li üretici snub nose (kısa namlu) revolverlerde firmanın en küçük iskeleti olan “J” gövde, ya da en fazla “K” gövde üzerine 9 mm (parabellum) çapını uygulamayı düşünmüştü, ama medium-large boyutlu bir gövde ile yarı otomatik tabanca fişeklerini buluşturma fikri hiçbir zaman gündeme gelmemişti.
Namlu görüldüğü gibi kısa top kullanılmasına izin vermek için gövde içine derinlemesine uzanıyor. Namlu köşeli bir profile sahip ve alttaki ağırlık şeridi 686 Rappy modelindeki gibi öne doğru inceliyor.
Silahın tetik mekanizması geleneksel tipte, tek veya çift hareketli tetik sistemini seçebiliyorsunuz, dıştan horozun ibiği kaymaz yüzeyli semi-target tipinde. Tetik oldukça kıvrımlı, o da semi-target tipinde ve action atıcılık müsabakalarında kullanılan çift hareketli tetiklere uyum sağlamak için düz yüzeyli tasarlanmış. Horoz yayı lamel tipinde, tetik geri dönüş yayı ise helezon tipte. Gövde içindeki iğne küçük bir pimden oluşuyor, ikili emniyet tertibatı ise hem horoz bağlantılı (ateş ettikten sonra tetik istirahat pozisyonuna döndüğünde, kızağı horozun kaidesine çarparak bunu iğneden iki milim kadar uzaklaştırıyor), hem de tetiğe gerektiği gibi basılmadığı zaman horoz ile iğne arasına fiziki olarak giren küçük bir milden oluşuyor. Üçüncü bir emniyet tertibatı ise, top açma sürgüsü ile horoz arasındaki etkileşimden meydana geliyor ve horoz kurulu durumda iken topun açılmasını önlüyor ve/veya top yuvasına tam oturmamış durumdaysa horozun kurulmasına mani oluyor. Ayrıca bir emniyet tertibatı da sürgülü manuel emniyetten oluşuyor ve devreye aldığınızda horozu kilitliyor.
1. Tetik semi-target tipi, hafif kıvrımlı ve Çift Hareketli tetik sisteminde atış yapmayı kolaylaştırmak için yüzeyi düz tasarlanmış.
2. Namlu ağzının cepheden görünümü namlunun yan taraflarındaki traşlanmış kısmın ve alttaki ağırlık şeridinin önden profilini gösteriyor.
2. Geri tepme diski ve topun arkadan kilitleme noktası görülüyor. Üstte, top strap ve uzun görüş sağlayan optik sistemlerin montajı için açılmış dişli delikler.
Top en uç noktalarından sabitleniyor: Tutuculardan biri top döndürme-kovan çıkartma yıldızının ortasında bulunan ve hafifçe dışa çıkık olan pim; bu pim geri tepme diskinin ortasındaki yuvasına geçiyor. Diğer tutucu ise kovan çıkartma milinin ön ucunda bulunan yaylı küçük pim. Açma sürgüsünü öne doğru ittiğinizde eş zamanlı olarak iki kilitleme noktası serbest kalıyor ve top mermileri doldurmak için sol tarafa doğru açılıyor.
Revolverin namlusu 5 inç nominal uzunluğa sahip, ama aslında daha uzun (131 mm) zira topun bulunduğu yuvanın içine doğru uzuyor. Bunun bir nedeni de topun .357 magnum kalibrelerde kullanılan normal toptan daha kısa olması. Normal boyda bir top kullanılmış olsaydı, 9×21 mermi çekirdeği kısa kovanı terk ettikten sonra topun boğaz kısmında daha uzun bir mesafe kat etmek zorunda kalacak ve bunun isabet hassasiyeti açısından getireceği bazı olumsuzluklar olacaktı. Bu teknik gerekliliğe rağmen, altı fişek kapasiteli ve dış yüzeyine kanallar açılmamış olan top yine de 35 mm gibi azımsanmayacak bir uzunluğa sahip. Bu da CIP sınırları dışına çıkmadan hiç sorunsuz 30 mm üzerinde uzunluğa sahip fişeklerin kullanılabileceği anlamına geliyor (yeter ki kovan ağızları sağlam şekilde sıkılmış olsun).
Modern ve teknolojik namlu 5 inç uzunluğunda, yüzeyi kanalsız düz topla birlikte bu silaha modern silah tutkunlarının hoşuna gidecek bir görünüm kazandırıyor.
Toptaki fişek yatakları kovanın öndeki kenar bordürüne denk gelen kısımda sivri ve kesin köşeler bulundurmadığından ve headspace (kovan ucu dayanağı) görevi topa fişek yerleştirme yıldızları (bunlar bu silaha özel TK Custom tarafından üretilmiş) tarafından sağlandığından, CIP sınırlarını hafifçe aşan fişekleri kullanmak da mümkün (zira bunlar belki de defalarca doldurulmuş ve yeniden kalibre edilmiş kovanlar olabilir).
Namlunun dış yüzeyi yan taraflarda köşeli bir profile sahip, namlu ağzına doğru hafif bir incelme var, sağ cephede ise hafifleştirme amaçlı bir delik açılmış. Bu dizayn İtalyanlara ait diyebiliriz, zira 686 Rappy modeli için Bignami tarafından geliştirilmiş ve daha sonra Smithamp;Wesson tarafından SSR serilerinde kullanılmış. Kabza tipik “Hogue Monogrip”, anatomik kauçuktan yapılmış ve önde yine parmak yuvaları mevcut. Tutuş ve ergonomi açısından bakıldığında ele mükemmel oturduğunu söyleyebiliriz.
Gez geleneksel tipte, klikli olarak yükseklik ve sağ-sol ayarı yapılabiliyor, “U” tipi penceresi taktik atışlara yönelik referans noktalarla donatılmamış.
Patridge tipi arpacık nişan alarak yapılan atışlar için ideal, ama daha “action” türü bir kullanım düşünülürse, fiber optik arpacıklarla değiştirilmesi mümkün.
NİŞAN DÜZENEĞİ VE TETİK SİSTEMİ
Namlunun üst tarafında bulunan şerit atıcılık tipi Partridge arpacığı barındırıyor (pimle sabitlenmiş olduğundan arpacığı başka modellerle, örneğin günümüzde moda olan fiber optik olanlarla değiştirmek mümkün). Gez ise Smithamp;Wesson tabancalarda kullanılan klasik tiplerden. Gez, topun üzerine üst banta (top strap’a) denk gelen yere monte edilmiş olan rengi koyulaştırılmış ve üzerine antiröfle işlem uygulanmış kısa şeritle tümleşik. Gezin “U” tipi lameli klikli olarak düşey ve yatay yönde ayarlanabiliyor. Gezle birlikte küçük koyu renkli şeridi çıkardığınızda top strap üzerinde olası optik sistemler monte etmek için açılmış diş yuvalı delikleri görüyorsunuz.
Tetik sistemi tipik Smithamp;Wesson üretimi, bu nedenle çok iyi çalışıyor. Çift hareketli tetik sisteminde tetiğe oldukça sağlam basmak gerekiyor (5.500 gram), ayrıca kuvveti sabit şekilde tetiğin tüm hareketine uygulamalısınız. Tek hareketli tetik konumu ise tek kademeli, tetik düşürme ağırlığı 1.800-2.000 gram civarında değişiyor. Tetik boşluğu da oldukça az.
TEST ATIŞLARIMIZ
986 modelini fabrikasyon fişeklerle 25 metre mesafeden atışlar yaparak test etmek istedik, tabii bu arada ithalatçı firma Bignami tarafından kendi atış tünelinde özel dolum fişek kullanılmasına karşı çıkılmış olduğunu da belirtelim.
Boş silahı elimizde tartarak yaptığımız ilk incelemelerde ağırlık merkezinin iyi ayarlanmış olduğunu, normal 686 modeline göre daha kısa olan 5 inç uzunluktaki namlusuyla hedefe yönelme eylemlerinde zorluk yaşanmadığını rahatlıkla söyleyebiliriz. Nişan alarak yapılan atışlarda silahın stabilitesi mükemmel, gerektiği şekilde antrenman yapılmazsa 6 inç ya da daha uzun namlulu full lug revolver tipi silahlarla atıcıların üzerine nispeten daha hızlı çöken yorgunluk hissi bu tabancada gerçekleşmedi. Silahla birlikte verilen plastik fişek doldurma yıldızları topa kolayca oturuyor, adeta bir speed loader gibi rahatlık sağlıyorlar. Atışlardan sonra topun açılması ve kovanların atılması da kolay yerine getirilen eylemler, kovan çıkartma milinin kovandan daha uzun olması kovan çıkartma işlemini kolaylaştırıyor.
1 ve 2. Atış denemelerinde 986 modeli kontrol edilebilirlik açısından mükemmel, namlu şahlanması ise oldukça sınırlıydı.
RWS üretimi fişeklere gelince, bunların kovanlarını top doldurma yıldızlarının ağızlarına yerleştirmek, sonra da topu doldurmak bayağı zor oldu. Ayrıca kovanları toptan çıkartmak da hiç kolay olmadı, çünkü kovan dibinde meydana gelen şişme neticesinde top yıldızıyla kovanın bu kısmı arasında sıkışma oluyor ve yıldızı full moon clip içerisinde sanki bir mengene gibi tutuyordu. Bu olayı sadece bahsettiğim fişeklerle yaşadık, kullandığımız diğer fişek tipleri aynı güçte, hatta daha enerjik fişekler olsa bile bu tip sorunlar karşımıza çıkmadı. Mermi hızı değerlerine gelince, aşağı yukarı beklentilere yanıt verdiler diyebiliriz, yani full size bir yarı otomatik tabanca ile elde edilen hızlara kıyasla saniyede yirmi metre kadar daha düşük hız değerleri elde ettik. Bu da doğal olarak namlu ile top arasındaki gap (boşluk) nedeniyle ortaya çıkan bir durum. Bu duruma tek istisna Magtech fişekler oldu, çünkü bunlar tamamıyla yarı otomatik bir tabancaya uygun fişekler.
Silahın ateşe verdiği tepkiler sınırlıydı, namlu şahlanması da, ağırlık merkezinin hafifçe öne kaydırılmış olması nedeniyle normal 9×21 tam metal gövdeli yarı otomatiklere kıyasla daha düşüktü. İğnenin kapsüller üzerindeki vuruş noktalarının çok sert ve merkezi olduğunu tespit ettik, hatta bir iki atışta kapsülün yırtılmış olduğunu fark ettik (ama bu herhangi olumsuz bir sonuç doğurmadı). Kovanlar (üstte de belirttiğimiz gibi RWS markalılar hariç) herhangi bir deformasyona uğramadan toptan kolayca çıkarıldılar, full moon’dan çıkarılmaları da zor olmadı; hele kovanın içine sokmak ve dışa doğru çekmekte kullanacağınız bir tükenmez kalemle bu işlem daha da kolaylaşıyor (bunu yapmak için özel aletler de satılıyor tabii). Full moon yıldızlar (ya da klipsler) son derece sağlamdı, RWS fişeklerle bile deformasyona uğramadılar. Zaten oldukça kalın malzemeden yapılmışlar, hatta ilk bakışta 625 modelinin .45 ACP kalibreli fişeklerinde kullanılanlardan daha sağlam olduklarını söyleyebiliriz.
SONUÇ
Silah gereken şekilde imal edilmiş, dengeli, kullanışlı, sert tepkiler vermiyor, üstelik modern bir görünüme sahip ve sadece İtalya’daki atıcılar için sınırlı sayıda üretilmiş olması artı bir değer. Çok uzak bir ihtimal gibi görünse de, 9 milimetre parabellum kısa namlulu silahlarda da serbest bırakılması halinde, bu silah (yarı otomatiklerden farklı olarak) herhangi bir değişikliğe uğratılmadan bu haliyle mükemmelen kullanılabilir.