9 X 21 Çaplı Ruger LC9

LCP modeline kıyasla iki santim daha uzun, ama “9 kısa” modelinden daha etkili 9×21 mm’lik çapa geçiş söz konusu: Dahili(Gizli) horozlu çift hareketli tetik sistemi, zengin emniyet tertibatı, son derece akıcı besleme sistemi başlıca özellikleri. Atış eylemine verdiği tepkiler ise beklenenden az

Birkaç yıldan beri mikro kompakt yarı otomatik tabanca üreticileri arasında göze çarpan bir arayış var: Bu arayış; kompaktlık, hafiflik, fişek yatağı ve atış hacmi arasındaki en iyi orantıyı yakalayabilme arayışı. Balistik açıdan iyi performansa sahip olmalarına rağmen, fişek kapasitelerinin sınırlı, top kalınlıklarının da fazla olması nedeniyle revolver tabancalara olan ilgi belli bir seviyeyi geçmiyor. Üstelik revolverlerin ateş eylemine verdikleri tepki, yani geri tepme ve namlu şahlanması gibi reaksiyonlar, polimer bileşenler içeren en modern kısa namlulu revolverlerde bile daha sert oluyor. Bu yazımızın konusu olan ve İtalya pazarı için 9×21 çapında fişek yatağıyla donatılmış olan Ruger LC9 modeli, türetilmiş olduğu LCP 9 kısa namlulu modele kıyasla kesinlikle daha güçlü, ama biraz daha büyük bir tabanca. Bugünlerde insanların mikro kompakt tabancalara olan ilgili o denli büyük ki, Ruger en son Shot Show fuarında LC9 modelinin LC380 adını verdiği 9 kısa namlu versiyonunu tanıttı. Bu versiyon, LCP modeli kadar “mikro” olmayan, ama 9×19 veya 9×21 çaplı güçlü LC9 modellerine kıyasla daha kontrol edilebilir bir mikro kompakt isteyenlere yönelik bir silah.

LC9 modeli kordura kumaştan yapılmış taşıma çantası, standart şarjör tabanı ile ergonomik uzantılı daha büyük şarjör tabanı, Ruger marka kilit, saklama kilidi anahtarı, ABD’de silahın izlerini arşivleme amacıyla ateş edildikten sonra bir poşet içinde teslim edilen boş kovan ve kullanım kılavuzu gibi donanımlarla satılıyor. Kullanım kılavuzunu incelediğimizde Lc9 modeli için +P+ fişeklerin tavsiye edilmediğini öğrenmiş oluyoruz. Buna mukabil +P fişeklerle ateş edilebiliyor, ama yoğun kullanılmaları halinde silahtaki aşınma da daha hızlı oluyor. Silahın paket donanımında yedek şarjör bulunmasını da isterdik ama yok.

MEKANİZMA

Ruger Lc9 modeli; Modifiye (değiştirilmiş) Colt-Browning sistemiyle çalışan namlu kısa geri tepmeli ve geometrik kilitleme mekanizmasına sahip yarı otomatik bir tabanca. Tetik sistemi yarı-çift hareketli ve içten horoza sahip. Horozun küçük ibiği sürgünün arka kısmındaki açıklıktan görülebiliyor, özellikle de horoz ateşe hazır pozisyonda, yani kurulma öncesi konumda iken daha rahata görülüyor. Koyu renkte çelikten yapılmış tek sıralı şarjör 7 fişek kapasiteli. Her iki yanından kalan mühimmatı kontrol etme amaçlı 6 adet delik var. Bu delikler 2’den 7’ye kadar numaralandırılmış. Cam elyafıyla güçlendirilmiş olan polimer gövdesi silahın ağırlığını sınırlı tutmaya katkı sağlıyor. İlk bakışta fark ettiğiniz şey çift taraflı kabzanın boyunun kısalığı. Bu nedenle, uzun şarjör tabanı monte edilmediğinde eli büyük atıcılar için küçük parmaklarına destek bulma şansı yok. Gövdenin iç kısmında hafif alaşımlı metalden yapılmış bir parça var ve bunun üzerine boylu boyunca sürgü kızakları açılmış. Bu parça üzerinde aynı zamanda silahın sicil numarası yer alıyor ve bu numara iskeletin sağ tarafına açılmış küçük bir delikten görülebiliyor. Ayrıca bu parça namlu tutucu pimi barındırdığı gibi, tetik grubuna da mesnet oluşturuyor.

Düz yüzeyli tetiğin kenarları kütleştirilmiş, bu sayede uzun atış seanslarında bile parmağı rahatsız etmiyor. Gövdenin sol tarafındaki küçük kapak aşağı kaydırıldığında silahı sökme amacıyla namlu tutucu pimi çıkartmak mümkün oluyor. Sürgü de keskin yüzey ve kenarlara sahip değil, alt ve üst kenarları yuvarlaklaştırılmış. Gövdeyle arasındaki boşluk iyi ayarlanmış, üzerindeki eğimli tutuş tırnakları da yeterli tutuşu sağlayabilecek şekilde tasarlanmışlar. Sürgünün sol alt kenarına açılmış olan delik sürgü tutma mandalının bağlantısı için ve bu delik aynı zamanda sürgünün kısa bir gerilemesini müteakip namluyu tutan pimin de dışarı çıkmasına izin verecek şekilde tasarlanmış. Sürgünün ön kısmının da yuvarlak hatlara sahip olması silahın kılıfa daha kolay yerleştirilmesi amacını taşıyor.

Kovan atma penceresi oldukça geniş ve kovanın rahatça fırlatılmasını sağlamak için köşeleri havşalı. Sürgünün sırt kısmında namluya sürülmüş fişeği görerek- dokunarak fark etmeye yarayan bir müşir mevcut. Fişek yatağa sürüldüğünde, bu müşir belirgin şekilde dışarı çıkık bir pozisyona geliyor ve kırmızı renge boyalı alanı görünür hale getiriyor. Yani akıllı bir çözümle, fişek yatağını kontrol etme görevi, sürgüye raptedilmiş olan ve elastik şekilde kurulan bir pistonla itilen harici kovan çıkarıcıya tırnağa havale edilmemiş. Sürgü kızağının iç kısımlarında aletlerin tefsiye izleri görünüyor, ama bunlar sürgünün görevini layıkıyla yapmasına engel olmuyor.

79 mm uzunluğundaki namluya sağa kıvrımlı altı adet yiv açılmış. Namlunun pozisyonunu mümkün mertebe aşağı çekebilmek amacıyla, atım yatağına bütünleşik olan ve içinde besleme rampasını barındıran parçanın altı kısmı açık bırakılmış. Atım yatağının giriş kısmı da fişeğin yatağa sürülmesini kolaylaştırmak amacıyla kütleştirilmiş. Sürgü kapalı konuma geçerken atım yatağı sürgü kızağıyla mekanik tutuşu gerçekleştirmek için kovan atma penceresinin içine geçiyor. Plastik malzemende yapılmış olan icra yayı kılavuzu, birbirinden çap, kalınlık ve sıkışma yönü olarak farklı olan iki adet icra yayına yataklık ediyor.

1. Terazileme amacıyla silahta konik profilli radyal bir oyuk mevcut. Sürgü açık durumdayken namlu hafifçe yukarı eğimli. Plastikten yapılmış icra yayı kılavuzundaki eğim ise daha fazla.

2. Kırlangıç tipi bağlantılı sabit gez alçak ve küt bir forma sahip. Gez açıklığı arpacık yapısına uygun. Zayıf ışık koşullarında nişan almayı kolaylaştırmak için gez üzerinde iki beyaz nokta mevcut. Namluya fişek sürülü olduğun dokunmayla ve görsel olarak bildiren uyarıcı sürgünün sırtından belirgin şekilde dışa taşıyor ve kırmızı boyalı alanları görünür hale getiriyor.

3. Arpacık ta kırlangıç tipi bağlantılı. Boyutları ve köşeli yapısı nişan alma hızını ve isabetliliği yükseltiyor.

4. Lc9 modelin bazı uyarlamalar yapılmak suretiyle .380 acp kalibreli Ruger Lcp cep tabancasından türetilmiş ve 9×21 çapı sayesinde ondan daha üstün balistik performansa sahip.

Emniyet tertibatları ise karmaşık bir bütün oluşturuyor: Manuel emniyet, fişek namluya sürülmüş durumdayken silahın bir şekilde ellerinden alınmasından çekinenler için yararlı. Bu emniyetin devreye alınması sürgünün kapanmasını bloke ediyor ve beyaz bir noktayı görünür hale getiriyor. Kırmızı nokta ise her zamanki gibi silahın ateş edebilir durumda olduğuna işaret ediyor. Bu tip bir yarı otomatik tabancada bulunması gerekli olan otomatik iğne emniyeti ise, tetik sonuna kadar basılı değilse silahın ateş etmesine engel oluyor. Bununla birlikte, üretici firma silahın yere düşürülmesi halinde ateş alabileceğini belirtiyor.

Silah bir kenarda saklı tutulurken devreye alınan emniyet ise bu işe ait anahtarla aktif hale getiriliyor. Bu anahtarın sokulduğu delik gövdenin sol tarafından bulunuyor ve anahtar yuvasına sokulduktan sonra horoz ön-kurma pozisyonundayken saat yönünde çeyrek tur döndürülüyor .Son emniyet sistemi ise otomatik şarjör emniyetinden oluşuyor ve şarjör kazara yuvasından çıkmış ise silahın ateş etmesini önlüyor. Eğer istenirse manuel emniyet ile silah kullanım dışı durumdayken devreye alınan emniyet kullanıcı tarafından göz ardı edilebiliyor. Aynı şey fişek yatağı dolu uyarısı yapan emniyet sistemi için de geçerli olabilir ancak, bu uyarı sistemi daha sürgüyü çekmeden gayet hızlı bir şekilde silahın durumu hakkında bilgi veriyor. Gerçekten ihtiyaç duymayabileceğimiz tek emniyet ise otomatik şarjör emniyeti, zira atıcının isteğine bağlı değil ve yatağa sürülmüş fişeğin ateş almasını şarjör değiştirme işlemi sırasında önlüyor. Bu şekilde “taktiksel değiştirme” bir şekilde boşa çıkmış oluyor. Ama tabii taktiksel şarjör değiştirme eyleminin bir mikro kompakt tabanca için pek varsayılabilecek bir durum olmadığı da ayrı bir gerçek. Şu var ki stres altında şarjörün kazara yerinden kurtulması da olmayacak bir şey değil.

1. Kabza eli küçük olanlar için bile kısa. Silahın satış paketinde fotoğrafta görülen ve tutuşu güçlendirme amacı taşıyan daha iri bir şarjör pedi mevcut. Kabzanın yanakları, ön yüzü (front strap) ve arka yüzü (back strap) tırtıklı yüzeylere sahip.

2. Manuel emniyet devreye alındığında sürgünün kapanışı kilitleniyor. Gerek üst kısmı kanallı manuel emniyet mandalı, gerek sürgü tutma mandalı fazla çıkıntılı yapıda değil. Solda görülen küçük kapakçık silahı sökerken aşağı itiliyor ve namlu tutucu pim çıkartılıyor.

3. Silahı sökmek için, saklama kilidi anahtarıyla namlu tutucu pime bunun yarım daire şeklindeki penceresinden içeri doğru bastırılabilir. Bu pencere gövdenin sağ tarafının üst kenarına açılmış.

NİŞAN DÜZENEKLERİ VE TETİK MEKANİZMASI

Alçak ve ince yapılı sabit gez yuvasına kırlangıç tipi bağlantıyla geçiyor ve bir Alyen vida ile sabitleniyor. Gez açıklığı arpacık ve silah boyutlarına göre doğru hesaplanmış diyebiliriz. Arpacık da yerine kırlangıç kuyruğu tipi bağlantıyla yerleştirilmiş, nişan almayı hızlandırmak amacıyla köşeli bir formda dizayn edilmiş. Zayıf ışık koşulları altında ateş etmeyi kolaylaştırmak amacıyla 3-noktalı sistem kullanılmış ve iki adet beyaz nokta gezin kenarlarına, bir adet beyaz nokta da arpacığa konulmuş. Yarı-çift hareketli tetik mekanizması oldukça uzun bir tetik yoluna sahip, tetik akıcı ve rahat kontrol edilebilen şekilde çalışıyor. Ön tetik yolu hafif ve net, bu mesafenin sonuna geldiğinizde horozun kurulduğunu fark ediyor ve tetiğe biraz daha güçlü basmak zorunda kalıyorsunuz. Tetik düşürme ağırlığı tetik yolunun tamamına eşit dağıtılmış, horozun kurtulmasına yakın istenmeyen takılma ve zorlanmalar kesinlikle gerçekleşmiyor. Belli bir tetik boşluğu mevcut, ama tetiğin kenarlarının törpülenerek küt ve yuvarlak hatlara kavuşturulmuş, yüzeyinin ise düz olması da bu tip kullanım amaçlı bir silah için doğru bir seçim, çok sayıda ateş ettikten sonra bile atıcı parmağında en ufak bir rahatsızlık duymuyor.

TEST ATIŞLARIMIZ

Test atışlarını gerçekleştirmek için 8.04 gramlık zırhlı sivri burun çekirdekli Geco; 8.04 gramlık bakır kaplama sivri burun çekirdekli Fiocchi Top Target ve 7.97 gramlık zırhlı sivri burun çekirdekli Fiocchi fişekler kullandık. Kendi doldurduğumuz fişekler ise iki farklı tipteydi. Birinde Fiocchi kovanlar, Cci small pistol kapsüller ve 0.38 gram dozunda Sipe N barut ile 7.97 gramlık küt burun (truncated cone) zırhlı Fiocchi mermi çekirdeği kullandık; diğerinde ise aynı kovan ve kapsüllere “sadece” 0.29 gram barut dozuyla 8,04 gramlık alaşımlı metalden yapılmış Custom performance bullet küt burun mermi çekirdekleri uyguladık. Test ettiğimiz silah henüz rodaj aşamasını tamamlamamış olmasına rağmen, mühimmat dolum şekline ve çekirdek tipine bakmaksızın mükemmel çalıştı. Tek elle ateş ederken bile kurşun çekirdekli özel dolum fişeklerle son derece rahat atışlar gerçekleştirdik. Fişeklerin yatağa sürülmesi akıcı, kovan fırlatma işlemleri ise bilhassa daha güçlü mühimmatla gayet kararlı şekilde gerçekleşti.

1. Cam elyafıyla güçlendirilmiş polimerden yapılmış gövde silahın hafif olmasındaki en önemli etken. İç kısmındaki hafif alaşımlı metal parça üzerine boylu boyunca uzanan sürgü kızakları açılmış. Horoz ibiği ve manuel emniyet mandalı oldukça küçük boyutlu tasarlanmış.

2. Namlu sağa kıvrımlı 6 adet yiv içeriyor ve 79 mm uzunluğunda. Ateş etme sırasında namlu tutucu pim fişek yatağına bütünleşik kanala geçiyor ve gövdenin aşağı yönde hareketine yol açıyor. Plastik kılavuz içinde aynı eksene yerleştirilmiş iki icra yayı birbirinden çap, kalınlık ve hareket yönü açısından farklı.

3. Sürgünün iç kısmı incelendiğinde alet izlerine rastlansa da, bunlar çalışmayı ve güvenliği olumsuz etkileyecek tipte değil. Otomatik şarjör emniyeti pratik kullanıma yönelik yarı otomatik bir tabanca için temel öneme sahip.

Boş kovanları incelediğimizde gördüğümüz deformasyonlar ve is izleri normal sınırlar içindeydi. İğne izleri güçlü ve merkeziydi, nispeten güçlü fişeklerde iğnenin şerit şeklinde bıraktığı ize tanık olduk. Piyasa işi mühimmat arasında daha güçlü olan Geco fişeklerle 38 kgm enerji açığa çıkarken, 306 metre/ saniye bir hız tespit ettik. Bakır kaplı veya zırhlı tipte çekirdeği olan Fiocchi Top Target mühimmatla açığa çıkan enerji değeri sırasıyla 33 ve 34 kgm iken, hızları ise 284 ve 290 metre/saniye olarak gerçekleşti. Nispeten daha zayıf olan kurşun çekirdekli özel dolum fişeklerimiz ise 32 kgm enerjiyle Cast performance bullet mermileri 281 metre/saniye hıza ulaştırdılar. 7.97 gramlık FMJTC Fiocchi çekirdekli mühimmat ise hem enerji hem de hız bakımından çok daha performanslıydı ve 43 kgm enerjiyle 326 m/saniye hızla hedefe yöneldiler. LC9 ile ateş ederken edinilen izlenim olumlu, zira böyle hafif ve güçlü bir tabancanın kontrol edilebilirliğinin daha düşük olmasını bekliyorsunuz. Halbuki atışlar sırasında reaksiyonlar rahatsız edici değildi, geri tepme ise canlı ama kademeli olduğundan kontrol altında tutulabiliyordu. Silahın kontrol edilebilirlik derecesine olumlu yansıyan bir faktör elbette polimer malzemeden yapılmış gövdesi. Metal gövdelere kıyasla reaksiyonları daha fazla yumuşattıkları bir gerçek. Namlunun alçak pozisyonu da namlu şahlanmasını azaltan bir etken. Sürgünün ikili iade yayına sahip olması ve kütlesel kapanma sistemli yarı otomatiklerde ateşe daha sert reaksiyon söz konusu iken, bu silahtaki geometrik kapanma sisteminin bu etkiyi azaltıcı özelliği de bu tabancanın daha kontrol edilebilir bir silah olmasına katkı sağlayan diğer unsurlar.

İsabet hassasiyetini test etmek için 10 metre mesafeye konulmuş hedeflere çift elle nişan alarak atışlar gerçekleştirdik. İyi sonuçlar elde etmemize rağmen, üstte değindiğimiz tetik boşluğu olmasa grupmanlar kuşkusuz daha dar çaplı olabilirdi. Ama tabii mikro kompakt bir tabancanın kullanım amacı için bu o kadar da önemli bir konu değil. Seri ve hızlı atışlarda LC9 çok iyi performans gösterdi. Hem silahın reaksiyonları, hem sadece çift hareketli tetik sisteminde tetik mekanizmasının gayet iyi kontrol edilmesi, hem nişan düzeneklerinin yerleşimi, hem de gövdenin tırtıklı yüzeyleri elde edilen sonuçların çok iyi olmasına katkı sağladılar. Tabancanın tam kapasitesi olan sekiz fişeği arka arkaya ateşlediğinizde bile tutuş pozisyonunuzu kaybetmiyorsunuz ve en ufak bir kayma gerçekleşmiyor. Nispeten daha güçlü fişeklerle art arda yapılan seri atışlarda gövdenin sivri köşeleri biraz rahatsız edici olsa da, kişisel savunma tipi bir tabanca da bunlar tutuşu sağlamlaştıran elemanlar olduklarından bu kadar rahatsızlık normal addedilebilir. Zaten bu nedenle, LC9 modeline alışkanlık kazanmak için önce nispeten daha az güçlü mühimmatla başlamak iyi olacaktır.

Atış testlerinde kullanmak üzere seçtiğimiz fişekler görülüyor 8soldan): 7.97 gramlık FMJ çekirdekli Fiocchi, 8,04 gramlık RNCP çekirdekli Fiocchi top target, 8,04 gramlık FMJ çekirdekli Geco fişek, 7,97 gramlık FMJT Fiocchi çerkirdekli özel dolum fişek, 8,04 gramlık Custom performance bullet FPBB çekirdekli özel dolum fişek.

Silahı elinizde evirip çevirdiğinizde kabzanın kısa oluşu hemen fark ediliyor, zira eli küçük atıcılar bile en küçük parmaklarına destek bulamıyorlar. Bu nedenle küçük parmak şarjör tabanlığının altına kayıyor. Daha iri olan bir ergonomik altlık duruma yardımcı olsa da, silahın boyunu yükseltiyor. Tetik mesafesi normal değerler içinde. Manuel emniyeti devreye almak kolay, mandalın küçük boyuna rağmen devre dışı bırakması da rahat. Sürgü tutma mandalını (hold open) aşağı indirmek ise normalden biraz fazla güç tatbik edilmesini gerektiriyor. Ruger tabancanın bizi tatmin ettiğini söyleyebiliriz. LC9 bazı uyarlamalarla LCP 9 kısa namlu modelden türetilmiş, ama daha güçlü olan 9 mm parabellum mühimmata göre yataklanmış. İtalya pazarı için imal edilmiş olanlar ise 9×21 çaplı. LCP modeline kıyasla LC9 hem uzunluk hem de yükseklik olarak sadece 2 cm kadar daha büyük. Kalınlığı ise neredeyse aynı gibi, zira 9 mm kısa model 21 mm kalınlıktayken, bu silah 23 mm kalınlıkta. Fişek yatağına oranla bu denli sınırlı boyut ve ağırlığa sahip olması nedeniyle LC9 modeli en zor koşullarda bile gizli taşımaya çok uygun yapıda bir tabanca. Tabii hem güvenli kullanmak, hem de hızlı çekebilme özelliğini sınırlamamak için kılıfını seçerken dikkat etmek gerekiyor. Fişek yatağının özelliği sayesinde değişken yapıda mühimmatı tek veya çift elle yapılan atışlarda hiç sorunsuz ateşledi, zırhlı veya kurşun çekirdek fark etmedi. Özellikle kontrol edilebilir oluşu ve çok sert reaksiyonlar vermemesi LC9 modelinin önemli bir özelliği. Tetik mekanizması da akıcı ve net, sadece Çift Hareketli tetik sistemiyle kullandığımız silah hem hızlı nişan almamızda sorun çıkarmadı, hem de tetiğine kolayca alışmamıza izin verdi. Sahip olduğu emniyet tertibatı için de olumlu düşünüyoruz, sadece otomatik şarjör emniyetinin bir yararı olmadığı düşüncesindeyiz, ama Kuzey Amerika’daki kullanıcıların bu yönde bir tercihleri olduğunu biliyoruz. Kalite/ fiyat orantısının da iyi oluşu, silahı satın almak için ilave bir neden oluşturuyor.