Rafine zevkleri olan ve kendisini şımartmak isteyen sportif avcılar için. “İlk” 28 modelinden farklı olarak kasası üzerinde güzel kakma desenler ve altın kaplama bir arma var. Dipçik kaplaması da farklı, şarjör borusunun somunu ise 20 kalibrelik modelden uyarılmış.
Legacy avdan bahsedildiğinde ABD’de büyük şöhreti olan bir marka. Anlamı “miras” demek ve avcılık da aynı şekilde babadan oğula geçen bir miras. Gençler için 28 kalibre babalarıyla ava çıkmaya başlamak adına ideal. Ama bu sadece ABD için geçerli olmamalı. Benelli’nin bu seferki Legacy modeli çok güzel ve hatta 2009 yılında piyasaya çıkarttıkları Raffaello Crio modelinden daha güzel. Bu tüfek için ya avcılığa şık bir başlangıç yapma şekli, ya da sportif ve deneyimli avcıların elinde ise, avcılığın en şık yüzü tanımlamasını yapabiliriz.
Bu tip yarı otomatik tüfeğe ilk ve ısrarlı talep ABD’den geldi ve bu nedenle yani modele tam bir “Amerikan” adı konuldu: Legacy 28. ABD pazarının ilk taleplerine cevap verildikten sonra, İtalya Urbino (Pu) merkezli üretim tesislerinde bu silahın başta Avrupa olmak üzere dünyanın diğer pazarlarında da satılabileceği düşüncesiyle üretim başladı. Tüfeğin fizyonomisi Raffaello Crio 28 modelindeki ile birebir aynı, daha büyük kalibreli tüfeklerin çizgilerini taşımakla birlikte, bu silah daha ince ve narin yapılı, çünkü küçük kalibreli mühimmata uyum sağlamak için özel olarak dizayn edilmiş olması ona zarif hatlar kazandırmış.
Legacy modelinin iskeletinin yan taraflarındaki dekoratif desenler Crio modelindekiler gibi ince bir zevkin eseri. Sağ tarafta üveyik figürlerinin yer aldığı bir sahne ve çiçek temalı süslemeler mevcut. Sol tarafta ise, keklik figürlerine çiçek buketlerinin ve diğer süslemelerin eşlik ettiği desenler var. Bu desenler ünlü Bottega Giovannelli atölyesinin elinden çıkma ve hepsinde özel kakma teknikleri ve kalem işçilikleri kullanılmış. Gövde iskeletinin alt kısmında, fişek besleme penceresinin hemen arkasında silahın markası ve menşeini belirten ibareler yer alıyor.
Tüfeğin fizyonomisi tam olarak Raffaello Crio 28 modelini yansıtıyor ve daha büyük kalibreli modellerden çizgiler taşıyor, ama daha ince, hoş ve zarif hatlarla.
Bir diğer yenilik “Elegance system” dipçik. Özel seçim hafif ceviz ağacından üretilen ve üzerine kaplanan film tabakası ile değerli hale getirilen dipçiğin ahşap kalitesi 3. Numaraya yakın. 2009 yılında ilk çıkan 28 modelinde Avrupa ceviz ağcı damarlarını öne çıkaran bir film tabakası uygulanmıştı, öncelikli pazarı ABD olan bu Legacy ise Amerikan cevizinin “daha damarlı” yapısını yansıtan bir yüzey işçiliği görmüş. 28 kalibre olan kinetik sistemli otomatik bir tüfeği çalışır hale getirebilmek için kesinlikle ağırlığını aşağı çekmek gerekiyor ve bunun tek çaresi ise hafif tipteki damarsız ve açık renkli ağaçları bulmak, daha sonra da yüzeylerine onları damarlı gösterebilecek bir film tabakası uygulamak.
Bu Legacy teraziye koyduğumuzda yaklaşık 2.400 gram çekiyor (100 gr aşağı 100 gr yukarı). Asgari 17 gramdan başlayan saçmalarla doldurulan fişeklerle ateş edebilmek için tüfeğin boyutlarını daha fazla küçültme olanağı yok. Kabzanın aşağı bakan yüzünde siyah zemin üzerine gümüş renginde işlenmiş oval formda bir 28 logosu bulunuyor. Tabanca tipi kabzanın ve el kundağının üzerindeki tırtıklar standart 1,5 mm hatveli olarak lazerle uygulanmış. Elegance system adı verilen film kaplama işleminden sonra kabza ile el kundağını kavrama ve tutuş özellikleri de iyileştirilmiş ve daha konforlu hale getirilmiş.
Namlu ağzı ve kırmızı fosforlu arpacık görülüyor. Tüfeğin paket donanımında sadece değiştirilebilen tipte iki Criochoke şok tüpü var (***/****). Karbon fiber namlu şeridi 7 mm genişliğinde.
Geri tepme efektini sönümlemeye yardımcı olan dipçik taban yastığı, içinde mikro hava kabarcıkları olan vw “Air cell” olarak adlandırılan bir dolgu sistemine sahip. Bu kabarcıklar yanal olarak aşırı genişlemeden veya deforme olmadan geri tepme reaksiyonunu emiyor ve dipçik yastığının geri esnemesi de son derece yumuşak gerçekleşiyor. Geleneksel dipçik pedlerinden daha hafif olan Air cell taban yastığı ile birlikte dipçiğin uzunluğu, daha doğrusu arka yüzeyinden tetiğe kadar olan mesafesi 360 mm. Ama istenirse daha kalın dipçik pedleri de mevcut ve bunlarla dipçik nişan yükseklikleri burundan 38,5 topuktan ise 60 mm oluyor. Tüfeği kişiselleştirmek için sunulan sağ-sol plakalarla dipçik nişan yükseklikleri 50, 55 ve 64 mm olarak ayarlanabiliyor.
BU OYUNCAK BİR TÜFEK DEĞİL
Bunun oyuncak bir tüfek olduğunu düşünmeyin. Legacy 28 sadece çok üstük teknolojik içeriğe sahip, rafine ve hafif bir yarı otomatik. Üstelik şık çizgileri sadece yapısal formundan kaynaklanmıyor. Üzerindeki yüzey işçiliği ve kakma desenler de ayrıca ona mükemmel bir zarafet kazandırmış.
Air cell poliüretan dipçik taban pedi hem atıcının omzundan kaymayacak, hem de geri tepme enerjisini sönümleyecek şekilde tasarlanmış.
Kabzanın alt yüzerinde gümüş renkli 28 logosu yer alıyor. Tabanca tipi dipçik kabzası yeniden dizayn edilmiş ve çok konforlu. Dipçikte kullanılan ceviz yüzeyi “elegance system” adı verilen filmle kaplanmış.
Legacy 28 modelinin kalbi, döner tipte sürgüye sahip kinetik (devinim) sistemle çalışan kilit mekanizması. Güvenlik ve sağlamlık açısından gerçekten en üst seviyede olan bu sistem, firmanın daha büyük kalibreli tüfeklerinde uygulanmakta olan mekanizmanın bu kalibreye uygun hale getirilmek için yeniden dizayn edilmesiyle gerçekleştirilmiş. Benelli mühendis ekibi bu yarı otomatik tüfeği geliştirirken, bitmiş elemanlara uygulanan çok ileri simülasyon programlarındaki (Fem: “Finite element analysis) teorik bilgiler ile, deneysel testlerden oluşan pratik uygulamaların karşılaştırılması tekniğinden ve kinemato-dinamik hesaplama metodundan yararlanmış (kütleler ve yaylar arasında dinamik açıdan dengelenmiş ilişkileri ele alan hesaplama sistemi). 28 kalibrelik fişek küçük çapa sahip, ama 110 yıllık bir geçmişi ve ilginç performansları olan bir fişek tipi. Günümüzde, barutlar ve bazı bileşenler hakkında daha 20 yıl öncesine kadar bilinmeyen bazı tekniklerin uygulanması sonucu çok daha geliştirilmiş olarak üretiliyor: 65 ve 70 mm boyda kovanlarla gayet geniş bir kullanım alanına sahip olan bu fişek 17 ile 30 gram arasında değişen saçmalarla doldurulabiliyor. Bu tüfekle rahatlıkla 30-32 metrelere erişen mesafelere atışlar yapmak mümkün. Bu menzil kapsamında bazı kanatlıları, tahtalı güvercinler, yaban domuzu ve tavşan gibi avları bir kenara koyarsak, diğer bütün avlarda rasyonel şekilde kullanılabilecek bir kalibre. Özellikle orta mesafelerden bıldırcın, sülün, keklik ve küçük göçmen kuşların avı için ideal. 28 kalibre modern bir fişekle, 12-15 metre mesafeden enerji ve saçma dağılımı tavşan avı için son derece yeterli oluyor. Deneyimli ve iyi atıcıların eline geçtiğinde ise daha zorlayıcı avlarda da kullanıldığını sıkça görüyoruz.
Şarjör borusu somunu aluminyum alaşım malzemeden ve 20 kalibre modellerde kullanılanın aynısı.
Raffaello Crio 28 modelinden sonra Benelli, rakip firmaların yarı otomatik tüfekler alanında pek görülmediği (süperpozeler hariç) modellere yöneldi: Bu tip silahlar içinde birkaç Türk malı tüfek, daha sonra gaz sistemli ama 3 kilodan ağır olan Remington 1100 ve uzun geri tepme sistemli Franchi 48 Al modeli mevcuttu. Bu model ise genelinde 20 kalibreli olanın ölçülerini taşıyor. Sürgü iç mekanizması 28 kalibrede 391 gram ağırlığında (20 kalibrede ise 450 gr). Tetik grubu ise bir önceki modelin birebir aynısı. Tüfeğin genel hatları çok ince ve zarif, dipçik dizaynı 20 kalibrede kullanılanın aynısı, ama kabza 28 modeli için özel olarak dizayn edilmiş. Karkas gövdenin (kasanın) yüksekliği 60 mm, et kalınlığı 35 mm, uzunluğu ise 220 mm. Kovan tahliye penceresinin uzunluğu da 75 mm.
YAYDAKİ GİZEM
Legacy modelinin kalbi döner sürgüye sahip kinetik sistemli kilit mekanizması demiştik. Bu sistem en az 21 gram (140 kgm), en fazla 28 gram saçma içeren mühimmata uygun olması için tamamen yeni baştan tasarlanmış. Sistemdeki sır ağır alaşımlı ve yüksek yoğunluklu metalden imal edilen icra yayı milinde yatıyor. Bu metal tipi daha çok havacılıkta ve yarış otomobillerinde kullanılıyor ve ilk kez Benelli tarafından bir silahta kullanılmış. Bu alaşımın kullanılması silahın çalışması için gereken atalet kütlesinin daha küçük bir hacimde elde edilmesine izin veriyor ve böylelikle icra yayı-piston tüpü boyutları küçülmüş oluyor. Ayrıca bu şekilde dipçik yükü de hafifletilmiş oluyor ve hem silahın toplam ağırlığı azalıyor, hem de optimal dengeleme sağlanıyor. İcra yayı aslında bir plunger, yani kısmen sentetik malzemeden yapılmış bir nevi elastik amortisör.
Tüfeğin genel ağırlığı ve dengesi açısından dipçiğin içi boşaltılmış. Şarjör borusunun boyu daha kısa (kapasitesi iki standart fişek); aynı şekilde el kundağı boyu da kısaltılmış. Namlu kuyruk uzantısını hafifletmek için bunun dış kısmına uzun frezeler açılmış, diğer tarafı ise çelik kılıfın içinde yer alıyor. Bütün yüzeyler hassas şekilde rektifiye edilmiş. Fişek kumanda kolu sac malzemeden iki parça halinde elde edilmiş ve şarjörün boşaltılmasını kolaylaştırmak için yeni baştan tasarlanmış. Gerdel ise çelik malzemeden mamul.
Tetik sistemi direkt ve tek aşamalı. Tetik düşürme ağırlığı yaklaşık 2.400-2.500 gram. Tüfekte üç farklı emniyet tertibatı var: Bir tanesi tüfek tam kapanmadığı zaman devreye giren bir kilitleme sistemi, bir tanesi (silahı tekrar kurduktan sonra) bir sonraki atışı yapmak için tetiği boşaltan diskonnektör (bağlantı kesici), sonuncusu ise tetik kolunu bloke eden yatay pim. Benelli’nin klasik kaşık kilidi (cut-off ) sistemi, horoz kurulu durumda iken her zamanki gibi kırmızı renkte gözüken ve tetik köprüsünün sağ tarafında yer alan bir emniyet mandalından oluşuyor. Şarjör somunu ise 20 kalibrelik modelde kullanılanın aynısı.
SADECE İKİ NAMLU
NiCrMo çelik malzemeden üretilmiş olan “Criobarrel” namlunun iç çapı 13,9 mm, uzunluğu ise 610 mm. Namlu 625 gram ağırlığında (20 kalibrelikten neredeyse 200 gr daha hafif). Namlular ve kriojenik şok tüpleri bu tüfeğe aynı kalibreye sahip diğer bütün rakiplerine kıyasla daha üstün balistik verim sağlıyor, düzenli dağılıma sahip grupmanlar elde etme, hedefte daha yoğun saçma konsantrasyonu ve daha uzağa verimli atış yapma olanağı veriyor. Benelli soğuk temperli namlu periferik (namlu içyüzüne sürtünen) saçmalarda görülen deformasyonu azalttığı gibi, bunların aerodinamik özelliklerini de yükseltiyor. Bunun sonucunda saçma grupmanının etkili dış çapı genişlemiş oluyor. Grupmanda düzenli bir dağılım gösteren saçmalar, şok tüplerine, uzun geçiş konili bağlantı rakorunun da katkısıyla hedefte daha homojen şekilde dağıtılarak silahın balistik verimini arttırıyorlar. Balistik açıdan temel öneme sahip homojen dağılım özelliği, bilhassa bu tip küçük kalibrelerde daha da önemli oluyor.
Ortada görülen 28 yazılı altın kaplama arma. Kakma işçilikleri Bottega Giovannelli atölyesinin kalemkarları tarafından gerçekleştirilmiş.
Gövde yanağının sol ön kısmına nakşedilmiş keklik figürleri ve dekoratif çiçek desenleri var.
Sağ yanakta üveyik ve peyzaj manzaralarıyla donatılmış bir desen görülüyor.
Namlu (650 mm uzunluğunda versiyonu da mevcut) üzerinde köprülü tipte düz bir namlu şeridi var ve genişliği 7 mm. Karbon fiber malzemeden yapılmış namlu şeridindeki hizalayıcı ara arpacık metalden. Gerçek arpacık ise yüksek görünürlüğe sahip fosforlu kırmızı bir çubuktan oluşuyor. Bu arpacık bir önceki “irice” kırmızı noktadan oluşan arpacığın yerini almış. Bütün Raffaello Crio modellerinde olduğu gibi, silahın paket donanımında iki adet içten “Criochoke” şok tüpü mevcut (***/****cyl); bunlar nikel kaplamalı çelikten yapılmış ve 70 mm uzunluğunda.
ATIŞ TESTLERİMİZ
Legacy 28 küçük, hafif ve geri tepme etkisini hissettirmeyen bir tüfek. Atış denemelerinde 35 metreden plaklara yaptığım atışlarda 21 gram 8 numara saçmalı Armusa Pla-1; 9,5 numara 22 gram saçmalı Baschieri amp; Pellagri Extra Rossa; 10 numara 24 gram saçmalı Fiocchi 28 Hp; 7,5 numara 24 gram saçmalı Bamp;P Extra Rossa; 7,5 numara 28 gram saçmalı Cheddite Super 28 ve 6 numara 30 gram saçmalı Bamp;P Extra Rossa Max fişekler kullandım.
Tüfek 1.200 mm uzunluğunda ve 650 milimetrelik namlusuyla sadece 2.400 gram ağılığında. Kısa el kundağı (şarjör sadece iki fişeklik) Montefeltro Beccaccia modelindekini andırıyor.
Grupmanlar aşağı yukarı aynı olmasına rağmen yine de en yüksek isabet Cheddite fişeklerle sağlandı (tabloda görüldüğü gibi saçmaların %80’i 750 mm çapındaki dairenin içine düştü, ama iç daireye %31,1 oranında isabet sağlandı). Daha sağlam ve güçlü fişeklerle isabet oranı yükselme eğilimi gösterdi diyebiliriz. 28 kalibre daha önce de belirttiğimiz gibi küçük göçmen kuşların ferma köpeğiyle ya da mührelerle yapılan avına çok uygun (tarla kuşu, sığırcık, ardıç kuşu ve hatta bıldırcın). 20 metre mesafeye kadar olan atışlar bu kalibrenin ideal menzili diyebiliriz, ama ben plaklara yaptığım atışlarda 35 metreleri aşan uzaklıklardan da çok iyi sonuçlar aldım. Yıllar önce acizane şekilde önermiş olduğum gibi, iri boyutlu arpacığın bu tip bir arpacıkla değiştirilmiş olması da belli bir avantaj getirmiş. Şimdi hedefi izlemek eskiye oranla daha kolay oluyor. Raffaello Crio 28 modelini çıkardıktan sonra, Benelli tüfekte zayıf enerjili ve kısa kovan diplikli fişekler kullanıldığında görülen ufak tefek bazı problemleri çözmek için müdahaleler yapmıştı. Şimdi bütün bu sorunların giderildiği görülüyor. Hatta denediğim bu tüfekle bazı 17 gramlık Fiocchi fişekleri bile hiç sorunsuz atabildim.
Kullandığımız 28 kalibre fişekler: 8 numara 21 gram saçmalı Armusa Pla-1; 9,5 numara 22 gram saçmalı Bamp;P Extra rossa; 10 numara 24 gram saçmalı Fiocchi 28 Hp; 7,5 numara 24 gram saçmalı Bamp;P Extra rossa Hv; 7,5 numara 28 gram saçmalı Cheddite Super 28 ve 6 numara 30 gram saçmalı Bamp;P Extra rossa Max. Bu fişeklerle elde edilen grupmanlar birbirine oldukça yakın çıktı.
Atışlar sırasında geri tepme en enerjik fişeklerle bile gerçekten çok zayıf ve neredeyse hiç hissedilmeyecek seviyedeydi. Fark ettiğim yegane olumsuzluk ise kurma sisteminin biraz yavaş oluşuydu. Bana kurma döngüsünün 180 milisaniye olduğu bilgisini verdiler, bu da 20 kalibrelik modelinki ile aşağı yukarı aynı olduğuna işaret ediyor. Kurma eyleminin yavaş olduğu şeklindeki algının, tüfeğin son derece hafif, kolay kullanılabilen ve kontrol edilebilen, dengeli yapısından da kaynaklanabileceğini belirtelim. Ama zaten bir tüfekten her şeyi beklemek anlamsız olur! Daha güçlü fişeklerle hafif bir namlu şahlanması görülse de, son derece kullanışlı bu hafif tüfeği hemen kontrolünüz altına alarak buna da engel olabiliyorsunuz…