UZI 9mm hafif makineli tüfek, şimdiye kadar yapılmış en ikonik hafif makineli tüfekler arasında ilk sıralarda kendine kolaylıkla yer bulur. Silahlardan anlamayan insanlar bile aksiyon filmlerinden UZI’nin ne olduğunu aşağı yukarı biliyordur. Dipçiği olsa da tek elle kolayca ateş edilebilen küçük bir makineli tüfek.
UZI 1940’ların sonunda Uziel Gal tarafından tasarlanmış ve 1950’lerin başında üretime geçmiştir. IDF’ye (İsrail Savunma Kuvvetleri) sunum yapıldı ve kullanım için kabulü 1957’i buldu. UZI açık sürgülü bir silah olarak tasarlandı ve sürgü kompakt kalması için namlunun üzerine teleskopik olarak yerleştirildi.
Silah, şarjörü silahın orta noktasında tabanca kabzasına yerleştirilmiş damgalı çelik bir gövde kullanır. Bu, silahın tek elle kolayca taşınmasını ve ateşlenmesini sağlamanın yanı sıra “el eli bulur” prensibi sayesinde yeniden doldurmayı hızlandırır. Seri atış hızı dakikada 600 ila 700 mermi aralığında çalışır. Silah IDF subayları, tankçılar ve Özel Kuvvetler tarafından çok beğenildi. Damgalı çelik katlanır dipçiğin yanı sıra sabit ahşap dipciklisini de ürettiler. Silahta bir kabza emniyeti ve kabzanın sol tarafında bir kayar emniyet/selektör bulunmaktadır.
IDF tarafından onlarca yıldır kullanılan UZİ bugün hala İsrail Savunma Kuvvetleri’nin yanı sıra çok sayıda başka ülkenin asker ve polisleri tarafından da kullanılmaktadır. Silah, Altı Gün Savaşı, Yon Kippur Savaşı, Vietnam Savaşı ve sayılamayacak kadar çok diğer savaşta kullanılmasıyla ünlenmiştir. 1970’lerde ve 1980’lerde UZI’nin kullanılmadığı bir aksiyon filmi çekilmemiştir.
Hatta Başkan Regan, John Hinkley Jr. tarafından vurulduğunda bir ajanın gizlenebilir bir evrak çantasından bir tane çıkardığı ünlü fotoğrafta gösterildiği gibi, Gizli Servis tarafından Başkanı korumak için bile kullanıldı.
Daha sonraki yıllarda UZI birkaç tasarım değişikliğine uğradı ve başka modeller tanıtıldı. Bunlardan ilki daha küçük, daha gizlenebilir bir versiyon yapmak için tasarlanan Mini UZI hafif makineli tüfekti. Oldukça kısa ve hafifti, daha kısa bir namlusu ve yandan katlanan bir dipçiği vardı. Mini UZI hem kapalı cıvata hem de açık cıvata seçmeli ateşleme modellerinde üretildi. Ne yazık ki, daha küçük boyutu, silahın sürgüsünün daha kısa bir hareket mesafesine sahip olmasına ve daha hafif olmasına, daha az kütleye sahip olmasına neden oldu. Bu iki özellik bir araya gelerek Mini Uzi’ye dakikada 1700 ila 1800 mermi arasında bir devir hızı kazandırmıştır.
Atış hızı çok etkileyiciydi ama pek pratik değildi. Bu haliyle bile Mini UZI korumalar ve VIP koruma grupları arasında popülerdi. Bu 1970’lerin ortalarıydı ve Action Arms adlı bir şirket hem tam boy UZI’nin hem de Mini UZI’nin yarı otomatik versiyonlarını ithal etmeye başladı. Bu silahlar siviller arasında son derece popülerdi çünkü herkes filmlerde kullanılanlar gibi bir silah istiyordu. Bu silahlar sadece yarı otomatik karabinalardı ve 16 inçlik namluları ön tarafa doğru çıkıktı, bu da oldukça garip görünmelerine neden oluyordu. Action Arms da bunu gördü ve silahları sahte bir kısa namlu ile göndermeye başladı, böylece en azından sergilenirken “gerçek” gibi görünmelerini sağladı.
Birkaç yıl sonra UZI, Micro UZI olarak adlandırılan daha küçük ve daha hafif yeni bir silah şeklinde başka bir tasarım değişikliği versiyonundan geçti. Bu model UZI’nin bir tabanca versiyonu gibi görünüyordu ancak Mini UZI’ye benzer kısaltılmış bir yandan katlanır dipçiği vardı. Dakikada inanılmaz bir şekilde 2200 mermi atıyordu. Seçerek ateşlenen Micro UZI ile birlikte, UZI Pistol olarak tanıtılan dipçiksiz, sadece yarı otomatik bir versiyon vardı. Tabanca, orijinal UZI’nin diğer birçok özelliği ile birlikte damgalı çelik gövde tasarımını korudu.
UZI tasarım değişiklikleri daha sonra 2010 yılında IWI (Israel Weapon Industries) Micro UZI’nin geliştirilmiş bir versiyonu olan UZI Pro’yu tanıtana kadar oldukça durgunlaştı. UZI Pro hafif makineli tüfek birkaç yeni çağ tasarım iyileştirmesi getirdi.
Birincisi ve muhtemelen en çok dikkat çekeni, silahın alt gövdesinin çelik yerine polimerden yapılmış olmasıdır. Üst gövde hala damgalı çelikten yapılmıştır. Şarjör serbest bırakma mekanizması da kabza üzerinde atıcının başparmağı tarafından kolayca serbest bırakılabileceği standart geleneksel tabanca tabanlı konuma taşınmıştır. Ayrıca atıcının tercihine göre sağdan sola da değiştirilebilir. Yeni hafif makineli tüfek artık bir ateşleme iğnesi engelleyicisi içerdiğinden iki yerine üç emniyete sahiptir. Seç-ateş UZI Pro, yüksekliği ayarlanabilir bir yanaklığa sahip polimer bir sağ taraf katlanır dipçiğe sahiptir. Uygulanan bir başka önemli özellik de, artık kurma kolunun üst gövdenin sol tarafına taşınması ve üst kapakta optiklerin montajı için bir Picatinny rayı ile değiştirilmiş olmasıdır. Polimer alt gövdenin ön tarafında ayrıca ışık, lazer veya diğer aksesuarların eklenmesi için namlunun hemen altında bulunan kalıplanmış 5 yuvalı bir Picatinny rayı vardır. Ateşleme seçeneği sunan tercih mandalı ve UZI Pro’nun ayrıca yana monte edilmiş Picatinny rayları olan bir ön kabzası vardır.
IWI (Israel Weapon Industries) ABD, UZI’nin en yeni versiyonu olan UZI Pro Pistol’u tanıttı. Silah, tercih mandallı UZI Pro’nun boyut ve özelliklerini sadece yarı otomatik bir tabanca versiyonunda sunuyor. Yeni tabanca doğal olarak dipçiksiz olarak geliyor, ancak arkadan frezelenerek mandallı versiyonla aynı dipçiği kabul ediyor. Bu özellik, birçok üreticinin yeni kısa namlulu silahlarına dahil ettiği bir temayı takip ediyor; silahı bir SBR (kısa namlulu tüfek) yapmak için bir omuz kundağı ekleme yeteneği. IWI US ayrıca orijinal fabrika yapımı omuz kundağına benzeyen yandan katlanır bir tabanca desteğine sahip ikinci bir model de sunacak.
Yeni UZI Pro pistol geri tepme ile çalışır ve kapalı bir sürgüden yüzen bir ateşleme pimi ile ateşlenir. Başından beri UZI’leri besleyen şarjörlere benzeyen ancak biraz farklı olan şarjörlerle beslenir. Pro serisi silahların şarjörlerinde, üzerlerine damgalanmış iki şarjör mandalı çentiği vardır. Biri orijinal UZI’nin şarjör mandalı için (sol taraftaki kabzanın tabanında bulunur) ve diğeri yeni Pro serisi şarjör mandalı için. Bu yeni şarjörler eski UZI’lerde çalışacaktır, ancak eski şarjörler yeni Pro serisi silahlara kilitlenmeyecektir. Silah bir adet 20 mermilik ve bir adet 25 mermilik şarjörle birlikte satılıyor. Yeni şarjörlerin 32 mermi kapasiteli olanları da mevcuttur. Şarjörler hala çift istifli, çift beslemeli tiptedir. Tabanca ayrıca temizleme aletleri, bir yağ şişesi ve nişangah ayar aletini içeren güzel bir kutulu kit ile birlikte geliyor. Silahın sökülmesinin yanı sıra çalıştırılmasını da kapsayan çok ayrıntılı, parlak bir kullanım kılavuzu vardır.
Tabanca polimer bir altlığa sahip olmasına rağmen oldukça ağırdır, ağırlığı 1.6kg’ın biraz üzerindedir. Selefleri gibi, yeni tabancanın namlusu, gövdenin önünden çıkarılmasını sağlayan bir namlu somunu ile sökülebilir. UZI Pro, hafif makineli tüfek gibi tabancada da yana monte edilmiş bir şarj kolu ve üst kapağa monte edilmiş bir Picatinny rayı bulunmaktadır. Tabancanın nişangahları yüksekliği ayarlanabilen bir ön ve açısı ayarlanabilen bir arka kısımdan oluşur. Ön nişangah direğinin dört tarafında da beyaz bir nokta bulunurken, arka tarafta iki beyaz nokta vardır ve bu da 3 noktalı konfigürasyonun kolay görülmesini sağlar.
Yeni tabanca, dört emniyet mekanizması ile üretilen en güvenli yeni ateşli silahlardan biri olarak tasarlanmıştır. Tabanca, UZI’lerin her zaman sahip olduğu seçici ve kabza emniyetlerine sahiptir, ancak aynı zamanda bir merminin yatağa kilitlenmesini önleyen bir engelleme mandalına sahiptir, böylece makat bloğu geriye doğru hareketini tam olarak tamamlamazsa ateşleme gerçekleşmez ve sadece tetik çekildiğinde serbest kalan bir ateşleme pimi bloğu vardır.
Silah, alet gerektirmeden hızlı ve kolay bir şekilde parçalarına ayrılabilir. Önce şarjörü çıkarın ve silahın boş olduğundan emin olun. Arpacık tabanı üst kapak mandalını içerir. Bu mandalı arkaya doğru itin ve üst kapağı tabancadan yukarı ve dışarı doğru döndürün. Sürgüyü hafifçe geri çekin ve üst gövdeden yukarı ve dışarı doğru çekin. Gerekirse daha sonra namlu somununu sökebilir ve namluyu dışarı çekebilirsiniz.
Rutin bakım için silahın sökülmesi gereken yer temel olarak bu kadardır. Daha önce herhangi bir UZI’yi söktüyseniz, UZI Pro Pistol’un sökülmesi doğal görünecektir, çünkü hepsi aynı şekilde ayrılır. Tek fark, yeni Pro serisinde üst ve alt gövdeleri ayırmak için eski modellerde olduğu gibi bir yerine iki çapraz pimi çıkarmanız gerektiğidir. Orijinal UZI gibi UZI Pro Pistol da kelimenin tam anlamıyla sadece birkaç dakika içinde parçalara ayrılabilir, temizlenebilir ve tekrar bir araya getirilebilir.
UZI ile biraz pratikle iyi atış yapılabilir ancak bu tür bir silahla tek delikli gruplar atmayı beklemeyin ancak küçük bir kırmızı nokta optiğinin eklenmesi silahın isabet oranını önemli ölçüde artırdı. Ancak unutmamak gerekir ki, UZI bir yarışma tabancası için değil bir hafif makineli tüfek için tasarlanmıştır, bu nedenle bir optik takabilmek UZI Pro’nun en büyük yeni özelliklerinden biridir. Küçük alt ray, atıcının artık bir lazer veya ışık da ekleyebileceği için ek bir avantajdır. Yeni Aimpoint Micro T2 gibi her zaman kullanılabilir bir kırmızı nokta ve tabancaya monte edilmiş bir ışık ile harika bir ev veya araç savunma silahı olur.
Türkiye’de tam otomatik silah bulundurulmanın, kullanmanın ve satmanın yasak olduğunu hatırlatırız.