İşte ilerleme! Polimer malzemeli Comfort tech kundağın kullanılmaya başlamasından bu yana on yıl geçti ve nihayet Progressive comfort adı verilen ahşap kundak geliştirildi. Firma bu yeni kundağı ilk kez estetik, teknoloji ve mükemmelliğin simgesi Raffaello modelinde denemeye karar vermiş.
Benelli bir şeyi kafasına koydu mu, sonuca ulaşmadan bırakmaz. Hele konu teknoloji olduğunda, Urbino’lu üreticinin nasıl donanımlı olduğunu gayet iyi biliyoruz: Şirketin Aramp;Ge departmanında tam 15 mühendis görev yapıyor ve şu sıralar hepsi yarı otomatik modellerin daha mükemmel hale getirilmesi için çalışıyorlar. Zaten Benelli’nin kinetik sistemli silahları herkesten birkaç adım ileride. Özellikle de geri tepme sistemi üzerinde gerçekleştirilen çalışmalar artık Benelli mühendisleri için bir bağımlılık haline gelmiş. Çünki onların düşüncesine göre, bir avcı tüfeğinden maksimum performansı elbette alabilmeli, ama bunu mümkün olan en üst düzeydeki konfordan feragat etmeden, hatta ergonomi ve estetikten vazgeçmeden yapabilmeli.
Sadede gelelim: Yeni Raffaello önemli teknolojik içeriğe sahip şık bir tüfek. Benelli’nin son yıllardaki aşağı yukarı bütün modellerine imza atan tasarımcı Marco Gaudenzi’nin elinden çıkma çok rafine estetik çizgiler taşıyor. Bu projede Gaudenzi sadece kendi başına çalışmamış, ve ürün konseptinden başlayarak tasarımın her aşamasında diğer departmanlarda görev yapan teknisyenlerle işbirliği yapmış. Bu nedenle ortaya çıkan ürün hem güzel, hem de fonksliyonel.
POLİMERDEN AHŞABA
Benelli polimer malzeme üzerinde çok çalıştı ve 10 yıl önce Comfort tech kundağı geliştirerek pazara sürdü. Bugün ise o teknolojiyi ahşap kundaklar üzerinde uyguluyor. Yeni Raffaello modern ve aynı zamanda güzel bir silah. “Sade güzelliği” aldatmamalı, çünkü aslında o daha da mükemmelleştirilmiş ve konforlu hale getirilmiş bir makine. Bu tüfeğin dipçiğine uygulanan “kademeli konfor” olarak tercüme edebileceğimiz Progressive comfort teknolojisi, tüfeğin omuza yansıyan geri tepme etkisini ateşlenen fişeklerin ağırlığına göre sönümleyen bir sistemden oluşuyor.
Dipçikte bu sistem, dipçik yastığının (pedin) hemen önünde yazının bulunduğu yerde açılmış küçük bir pencereden görülebiliyor. İç kısımdaki tampon prizma şeklinde serbest bir çubuktan oluşuyor ve doğrudan dipçik yastığına bağlı. Bu prizmatik çubuk donanımındaki kollar, özel tekno-polimer malzemeden yapılmış son derece dayanıklı ve esnek olan raf şeklindeki kanatlara müdahale ediyor. Bu şekilde bu küçük kanatlar esniyor ve geri tepme etkisinin ortaya çıkardığı enerjinin bir kısmını emiyorlar. Üst üste dizilmiş raflara benzeyen bu kanatlar progresif (kademeli) şekilde deforme oluyor ve atıcının omzuna boşalması gereken kinetik enerjiyi kısmen dağıtıyorlar. Bu kanatlar üç evreye bölünmüş: birinci evre derhal devreye girerek nispeten küçük olan darbeleri zayıflatıyor, ikinci evre ile üçüncü evre ise ince kanatçıklardaki esneme (bükülme) maksimum seviyeye ulaştığında devreye giriyorlar. Bir de güvenlik tamponu düşünülmüş ve magnum fişeklerle 200 kilograma eşdeğer bir geri tepme anında bu tampon durdurucu etkisini gösteriyor. Bu sistem yaklaşık iki yıl önce geliştirilmiş olsa da, Benelli uzun zamandır bu fikir üzerinde çalışıyordu. İlk başta sadece matematik modeller bazında etüt edilen sistem, daha sonra ilk kalıbın hazırlanmasıyla somut bir görünüm aldı ve bu kalıp basitleştirilerek, optimize ve minyatürize edilerek son haline kavuştu. Sistem, daha önce de belirttiğimiz gibi her tipten fişeğin ürettiği geri tepme enerjisini hafifletiyor, ama Benelli sistemin daha çok bu tip bir tüfekte kullanılan fişeklerde verimli olmasını istemiş. Benelli tarafından yaptırılan bir istatistiksel çalışmada, satılan fişeklerin %90-95 kadarının “normal” dolum kategorisinde, geri kalanının ise “magnum” kategorisinde yer aldığı sonucu ortaya çıkmış.
Dipçik içine yerleştirilmiş tekno-polimer lamellerden oluşan sistem, yeni dipçik pedi ve yumuşak yanaklık geri tepme ve namlu şahlanması etkilerini önemli oranda azaltan progressive comfort sistemini oluşturuyorlar.
Takeo Hosoe tarafından gerçekleştirilen “konsept” tüfek Raffaello Naked Ice ve şeffaf plastik malzemeden dış kabuğu, içinde yer alan Progressive Comfort mekanizmasının görünmesini sağlıyor.
Patentli progressive comfort sisteminin bilgisayarda simülasyonu. Geri tepmeyi sönümleme kapasitesinin tepe değeri magnum fişeklerde 200 kg.
Sistem raf şeklinde dizilmiş, yüksek dirence ve esnekliğe sahip özel teknopolimer kanatlardan oluşuyor; bunlar esneyip büküldüklerinde geri tepme enerjisini absorbe ediyorlar.
Benelli Raffaello 2.950 gram ağırlığında kolay kullanılabilen bir tüfek. Hem 30 ve 36 gram arasında değişen kurşun veya çelik saçmalarla doldurulmuş fişekler kullanıldığında hız farkı gözetmeksizin verimli olabiliyor, hem de magnum fişeklerle iyi sonuç veriyor ve yorucu olmuyor. Daha güçlü ve enerjik fişekler çok sık kullanılmamakla birlikte, su kuşu avlarında birbiri peşi sıra ateşlendiklerinden, bu tüfek namlu şahlanmasını ve bir atışla diğeri arasındaki süreyi azaltıyor.
Progressive comfort sistemi aynen gerçek bir amortisör gibi şekil değiştirebiliyor. Poliüretan köpükten üretilmiş (30 mm kalınlığındaki) taban pedi balık pullarını andıran yeni bir dokuya sahip ve üst yüzeyinde kaygan, yani giysilere takılmayan bölge mevcut. Progressive comfort sistemini içeren paket 185 gram ağırlığında ve muhtemelen iki farklı ölçüde satışa sunulacak. Tüfeğin dinamik yapısı gözden geçirilmiş, icra yayı kılavuz tüpü bir miktar kısaltılmış, ama ağırlık merkezi değiştirilmemiş. Bizim test ettiğimiz modelin kundağı 365 mm uzunluğunda, ama farklı taban pedi takıp, dipçikle biraz oynadığınızda taban-tetik mesafesi 350, 365 ve 380 mm gibi farklı boyutlarda olabiliyor.
İKİ VERSİYON
İş üsttekilerle de bitmiyor: Kundağın sırt kısmına yumuşak poliüretan yanaklık takma olanağı da var. Bunlar iç kısımdaki iki yay vasıtasıyla değiştirilebiliyor ve Benelli Supersport modelindekilerle aynı. Yumuşak yanaklık hem kullanıcıların hoşuna gidiyor, hem de atışta avantaj sağlıyor, çünkü yanağa ve elmacık kemiğine sağladığı koruma azımsanmayacak seviyede.
Raffaello modelinin ayırt edici özelliklerinden başta geleni şarjör borusu kapağı ve bu yeni modelde de mevcut. Şimdilik Power bore serisinin en tepe noktasındaki versiyonunda bulunuyor (2.395 €uro), bunun karkas gövdesi nikel kaplama Ergal malzemeden, kapak ta kriyojenik namlu gibi parlak satıhlı. Namlu şeridi karbon fiberden ve tam beş adet kriyojenik şok tüpü mevcut. Bunların hepsi de çelik saçma kullanımı için test edilmiş. Kundak malzemesi 3.numara cevizden. Yaz sonu silah mağazalarında bu modelin daha masif-iri bir yapıya sahip temel versiyonunu göreceğiz; bu versiyonun gövdesi siyah anodize yüzeyli, dipçiği +2 numara ceviz ağacından, namlusu “normal”, kriyojenik şok tüpleri ise çelik saçmalar için “cyl” *** ve **** ölçülerde olmak üzere üç tane. Bu versiyonun fiyatı eski Raffello’nun fiyatına yakın: 2.135 Euro.
Bu konuda görüşlerini aldığımız İtalya Satış ve Pazarlama Sorumlusu Roberto Massarotto şunları söyledi: “Avcıların cebine fazla yüklenmek istemedik. Ama sonuçta bu seriye farklı versiyonlar ekleyerek ürün yelpazesini genişleteceğiz ve hepsine Progressive comfort sistemini uygulayacağız. Hem işlemeli versiyonlara, hem 20 numaraya, hem de diğerlerine. Bu model Avrupa’ya daha uygun, ama Amerikan pazarı için farklı tiplerini de üreteceğiz”. Tüfeğin gövde uzunluğu 220 mm, yüksekliği 60 mm, kalınlığı ise 39,3 mm.
TEREDDÜTE YER YOK
Geri tepme meselesini hallettikten sonra, Benelli mühendisleri kinetik sistemin başka bir kritik unsuruna daha müdahale etmişler: Sürgüyü maksimum gerileme pozisyonundan kapanma pozisyonuna farklı kullanım koşullarında da getirebilme gerekliliği. Örneğin gürültü çıkarmamak için sürgüyü manuel olarak kapattığınızda, bazen kafanın kilit takozları namlu kuyruğundaki yuvalarına tam geçmiyorlar. Bazen de, yarı otomatik tüfeğin sürgüsü (bir darbe veya bir yere sürtünme neticesinde) hafifçe gerileyebiliyor ve tekrar tamamen kapalı duruma getirilmesi gerekiyor. Kısaca, sürgünün şimdi daima kapanması gerektiğine karar verilmiş (nihayetinde daha irileştirilmiş sürgü kolunu basitçe ileri doğru itmek yeterli). Ama Benelli’dekiler şimdi sürgünün alt kısmına bir delik açmışlar ve buraya bir yay tarafından itilen küçük bir bilya yerleştirmişler. Kapanma aşamasında sürgünün dönme halindeki kafası hareket eden eğimli bir yüzeyle birlikte bu bilyaya müdahale ediyor ve dönüş hareketi için ilave bir itiş gücü elde etmiş oluyor. Bu itiş gücü dönme piminin namludaki duruş noktasını aşabilmesini sağlıyor. Bu aslında akıllı bir sistem, düşük hızda çalışıyor ve normal çalışma hareketi içinde nötr bir yapıda; ama toleranslarının oldukça sıkı olması gerekiyor.
Boru şarjöre erişim ve cut-off mandalı daha konforlu kullanım için çiftli hale getirilmiş. Şarjör borusu kapağında şimdi sıkışma önleyici bir sistem var ve bu sayede her zaman rahatça müdahale edilebiliyor.
Sürgü mekanizmasındaki eğimli yüzeyler ve içlerindeki küçük bilya sayesinde sürgü kafası her koşulda tam kapanma konumuna geçiyor. Yeniden dizayn edilen el kundağı ince ve zarif hatlara sahip.
Sürgü bırakma düğmesi ve sürgü kurma kolu gibi kumandalar da yenilenmiş ve daha ergonomik hale getirilmiş.
Tabanca tipi kabzanın boyun kısmı çok ince ve elinizi üzerine koyar koymaz parmağınız içgüdüsel şekilde tetiğe uzanıyor.
Hazır sürgüden bahsetmeye başlamışken, başka özelliklerinden de söz edelim. Alçak tipteki sürgü bırakma düğmesinin kullanımı oldukça basit. Silahın yeni doldurma sistemi, easy loading gayet akıcı ve kolay kullanımlı. Malzemeye, yüzey işçiliğine yapılan bazı müdahaleler, genişletilmiş ve sert köşelere yer verilmemiş fişek doldurma penceresinin geometrisi sayesinde doldurma işlemi her tür koşulda ve her tipte fişekle son derece kolay. Tutukluk riskini ortadan kaldırmak için kaşık ta optimize edilmiş. Yeni Raffaello, aynen 28 numarada ve Vinci modelinde olduğu gibi farklı esnekliğe sahip ikili mandal donanımına sahip, bu şekilde fişeklerin depodan boşaltılması (sert havalarda ve eldivenlerle bile) çok kolay gerçekleşiyor. Cut-off daha yuvarlak hatlarda dizayn edilmiş, sürgü kolu ise şimdi daha ergonomik bir forma sahip. Gövdenin sırtındaki rayın üzerinde bulunan tırnak eskisinden biraz daha uzun, tetik korkuluğu ile tetik mekanizması ise Crio modelindekinin aynısı.
El kundağını sabitleme somunu, kullanılan sürtünme önleyici malzemeden yapılmış bir kızak sayesinde şimdi sıkışmasını önleyen bir sisteme sahip; bunun yanı sıra tutucu bilya ve daha kısa açılmış diş sayesinde, silahın kullanıcısı bakım işlemleri sırasında sadece ellerini kullanarak daha kolay bir sökme olanağı buluyor.
KLASİK NAMLU
Namluya ilave edilecek hiçbir şey yok: Bütün Benelli modelleriyle uyumlu. Parlak yüzeyli, teknoloji ve estetiği bir araya getiren klasik bir Benelli namlusu. Namlu şeridi havalandırma köprülü ve 8 mm genişliğinde, anti röfle yüzeyli ve kırmızı floresanlı arpacıklar donatılmış. Namlu iç yapısı geleneksel tipte, namlu iç çapı 18,3-18,4 mm. Saçmalardaki deformasyonu önlemek amacıyla sadece fişek yatağı- namlu ve namlu-şok tüpü geçiş konileri üzerinde çalışılmış, overbore uygulanmamış.
Raffaello’nun temel versiyonu eylül ayında 2.135 Euro fiyattan satışa sunulacak. Bu model 700 mm namluya, 2.984 gr ağırlığa ve 1.250 mm uzunluğa sahip.
Namlu üzerinde havalandırma köprücükleri olan 8 mm eninde bir namlu şeridi var ve yüzeyi ışığı yansıtmayan antiröfle kaplamalı. Arpacık kırmızı floresan. Beş adet Criochoke şok tüpünden en “açık” olanları çelik saçmalara uygun. 4. Değişken geometrili tetik grubu
Çelik parçaların ahşap kısımlarla birleşiminde işçilik kalitesi çok yüksek. Kundak zarif ve ince yapılı tabanca tipi kabzalı, elinizle kavradığınızda parmağınız adeta doğal şekilde tetiğe uzanıyor ve bileğiniz rahat bir pozisyon alıyor. Refleks-içgüdüsel atışlarda bu rahat kavrama avcıya doğal olarak bir avantaj sağlıyor.
Değişken geometrili tetik grubu bir önceki modelin aynısı
Fişek besleme penceresi genişletilmiş, profilleri daha yuvarlak hale getirilmiş. Cut-off mandalı da aynı şekilde yuvarlaklaştırılmış.
Gövdenin sırtındaki yer alan oluk nişan almayı kolaylaştırmak için daha uzun tasarlanmış.
Yeni Raffaello modelinin el kundağı çizgileri de revize edilmiş ve tüfekle daha uyumlu ince bir el kundağı tasarlanmış. Ama sadece estetikle ilgili bir müdahale söz konusu değil, bu yarı otomatiğin kundak grubu silahı daha verimli hale getirebilmek için baştan aşağı elden geçirilmiş. Denemelerimizde el kundağının çok rahat ve iyi kavranabildiğine tanık olduk. Son olarak, tüfeğin çantası da yeniden tasarlanmış; smart case tipi yuvarlak hatlara sahip çanta hem şık hem fonksiyonel.
ATIŞ TÜNELİ
Böyle bir yarı otomatiği sadece tünel atışlarıyla denemek gerçekten yazık. Milano ile Urbino arası mesafeyi dikkate alınca daha da yazık, ama yapacak bir şey yok. Yetkililerden en kısa zamanda gerçek bir test yapacağımızın sözünü aldım. Buna karşılık, firmanın kendi laboratuarında yapılan testte birinci elde bilgi alma ve mekanik aksamı demonte halde inceleme gibi avantajlarınız var. Ayrıca, “progressive comfort” sistemini bilgisayar simülasyonlarından izleme fırsatı da buldum.
Tünel tipi poligonlarda benim tüfek test etmeye alışkın olanlar, bunlar arasındaki farklılıkları algılamaya daha yatkın olabilirler. Nitekim daha ilk atışlardan sonra geri tepme enerjisinin magnum fişek yataklı Rafaello Cb modeline nispeten azaldığını hemen fark ettim. Dipçik sağlam ve sarsıntıları yansıtmıyor, el kundağı çok iyi kavranabiliyor. Tetik mekanizması ve nişan düzeni her zamanki gibi, sürgü ise eskisinden daha akıcı çalışıyor.
Benelli fabrikasındaki atış tünelindeki test.
Test atışlarını iki farklı fişekle yaptım: 32 ve 52 gramlık Fiocchi. Mükemmel grupmanlar elde ettiğimi söyleyemem, isabet oranı iyi olsa da dağılım biraz fazla oldu. En ufak tutukluk belirtisi göstermeyen tüfekte namlu şahlanması da çok zayıf. Magnum fişekleri birbiri ardına yaktığım halde, omzumda ve yanağımda en ufak reaksiyon hissetmedim. Yeni tüfekleri denemek her zaman heyecan verici olsa da, objektif olmak zorunda olduğumuzun bilincindeyiz. Bu tüfekte de sadece estetik açıdan bazı değişiklikler yapılmış olmadığı kesin, çünkü zaten her şeyi mükemmel olan bir tüfekte, geri tepme etkisi de hissedilmeyecek seviyelere getirilmiş. Piyasada satılan tüfekleri dikkate aldığınızda, bazı firmaların mükemmelciliğe verdikleri önemin farkı da ortaya çıkıyor, ama Benelli’nin bu konuda hepsinden ileride olduğunu itiraf etmeliyiz.
