SABATTI TACTICAL SYN

“Hibrid” Sabatti sürgü, 27 mm çapında namlu dış çapına sahip süper ağır bir namlu, ayarlanabilir yanak destekli polimer kundak, şu günlerde uzun mesafeli atışlar için en ilgi çeken çaplardan biri ve hafif bir yataklama : İşte karşınızda sıra dışı bir atış makinası.

Tanınmış İtalyan firması Sabatti’nin son derece dinamik bir üretim sistemine sahip olması sayesinde geçenlerde yine bazı yenilikler devreye alındı ve firma şimdi de Taktik tüfekler serisini üretimine dahil etti. Bunlar kısa sürgülü “hibrid” mekanizmaya sahip, teknolojik kundaklarla donatılmış silahlar.

Daha önceleri lamine ahşap kundak grubuyla üretilen L modeli ve fiberglas kasası olan F modelini yenileyen Tactical serisi, şimdi yeni sentetik kundak grubuyla üretilen Tactical Syn modeliyle bu seriyi tamamlamış oluyor. Sabatti firması bu alanda tamamen Made in Italy bir ürün ortaya koymak istemiş ve projeyle üretimi başından sonuna kendisi üstlenmiş. Kullanılan malzeme yüzde kırk cam elyafıyla güçlendirilmiş naylon. Bu şekilde atış eyleminin ürettiği titreşimlerin ve sarsıntıların mümkün mertebe absorbe edilmesi hedeflenirken, silaha performansı etkilemeyecek şekilde rijit bir gövde yapısı kazandırılmak istenmiş. Kullanılan malzemeden başka, silahın ergonomisine de büyük özen gösterilmiş. Bu nedenle yükseklik ayarı yapılabilen bir yanak desteği dizayn edilmiş, kundak palasının alt kısmı farklı çizgilerde tasarlanmış ve arkada destek torbası kullanımı için optimize edilmiş, bir de tabanca tipi dikey kabzanın gövdesi diğer modellere göre daha inceltilmiş. Dipçik pedi ve dipçik arasına polimer malzemeden yapılmış ara yastıklar monte ederek tüfeğin uzunluğunu ayarlayabiliyorsunuz. Dipçik pedi yumuşak elastomer malzemeden yapılmış ve silah zaten 7 mm SAUM gibi performanslı bir çapla bile gayet zayıf olan geri tepme etkisini tamamıyla süspanse edebiliyor.

1. Hibrid sürgü mekanizması son derece kompakt olmakla birlikte, oldukça geniş bir kovan atma penceresine sahip.

2. Hibrid sürgü mekanizmasının ön kısmı alttaki uzantı ve tümleşik geri tepme takozu ile birlikte görülüyor.

3. Yanak dayama desteği kundak üzerindeki halka şeklinde bir ayar düğmesi ve iki vida ile yükseklik ayarı yapılabiliyor.

Kundağın namluya bakan iç kısmı, lüzumsuz ağırlıkları elimine etmek amacıyla tamamıyla boş bırakılmış ve bu şekilde silah üzerindeki sentetik malzemeli bileşenlerin toplam ağırlığı sınırlı tutulmuş (2075 gram); ayrıca bu boşluk gerektiğinde balans ağırlıkları yerleştirmek için de düşünülmüş. Kundağın küçük noktalarla pürüzlü hale getirilmiş dış yüzeyi ise, çok nadiren de olsa silahın omuzda kullanılması halinde iyi bir tutuş sağlayacak şekilde dizayn edilmiş. En alt yüzü düz olan kundak 59 mm eninde ve gerek kayış bağlantılarının takılması, gerek Harris tipi bipod ayak veya Picatinny kızak monte edilmesi için gereken donanıma sahip. Dolayısıyla silahın dipçik-kundak grubu konsept olarak “normal” gözükse de, basit ama sağlam yapısıyla birlikte büyük bir ergonomiyi içinde barındırıyor ve atıcı daha Tactical Syn’i eline alır almaz aralarında anında bir duygusallık oluşuyor.

Sürgü-dipçik arasındaki arayüzü oluşturan ise sentetik malzemeden yapılmış basit ama çok etkin bir yataklama.

“HİBRİD” SÜRGÜ MEKANİZMASI

Mikro füzyon sistemiyle masif çelikten elde edilmiş olan sürgü mekanizmasının üst kısmında iki klasik köprü mevcut, alt kısmı ise yassı düz bir çizgi şeklinde ve gövdeye entegre recoil lug uzantısına sahip. Genel anlamda aşırıya kaçmayan boyutlarda bir gövde içinde karşılıklı yerleştirilmiş kilit takozları olan bir sürgü var ve kısa boylu da olsa bir magnum fişekle çalışacak oluşu dikkate alınırsa, sürgünün genel ebatlarının standart ölçüler içinde tutulmuş olduğu söylenebilir.

Tactical Syn modelinde Sabatti tarafından üretilen ve “hibrid” olarak nitelendirebileceğimiz bir sürgü kullanılıyor, zira bu karma sistem, üst kısmında Rover 600 mekanizmasının kısa stroklu hareketinden yararlanırken, alt kısmında ise uzun stroklu Rover 870 mekanizması mevcut. Bu sayede kundakla daha iyi ve sağlam bir birleşme söz konusu. İlk bakışta sürgü mekanizmasının ön kısmında göze çarpan uzantı, sağlam bir dayanma noktası oluşturduğu gibi, süper ağır namlu kullanımının neden olduğu mekanik burulmaları da önleyici bir fonksiyona sahip. Namlular döndürerek soğuk çekiçleme sistemiyle Sabatti tarafından imal ediliyorlar. Namlu uzunluğu 26 inç (660 mm), hatve oranı ise 1:8,5”. Silindirik namlunun dış çapı 27 mm ve ön kısmında namlu ağzı her zamanki gibi içe doğru hafifçe çukurlu formda dizayn edilmiş. Silahın performansını düşürmemek amacıyla geleneksel ısıl işlemler bu namluya ve sürgüye uygulanmamış. Sabatti tarafından üretilen sürgü mekanizmalarının temperleme işlemleri artık fırınlarda yapılmıyor, bunun yerine sadece işleme tabi tutulan mekanik aksamı sertleştiren indüksiyonlu temperleme prosesleri kullanılıyor ve sürgüye parazit gerilimler aktarma riski önleniyor.

Sürgü, klasik ve rasyonel. Elle 3 alıştırılıp silaha ayarlanmış bir parça. Ankastre (gömme) tipteki ön yüzünde Sako tipi tırnaklı sağlam bir kovan çıkartıcı ve pimli tipte kovan fırlatıcı var.

Sürgü mili 180º derece açılı iki adat kilit takozuna sahip ve bunların oluşturduğu kapanma alanı 60 mm2 kadar. Takozlar namlu kuyruğu içindeki yuvalarına mükemmel oturuyor ve Sabatti Tactical Syn modelinde kapanma ayarı manuel olarak yapılıyor. Nitekim sürgünün yüzü ile namlu ekseni mükemmel hizalanmış durumda, kilit takozlarıyla namlu kuyruğundaki yuvalarının temas yüzeyleri birbirine tam yaslandığından, zamanla aşınma olasılığı asgariye indirgenmiş.

Tek sıralı şarjör üç adet fişek alıyor, şarjör düşürme eylemine tetik köprüsü (korkuluk) içindeki bir mandal kumanda ediyor.

Sürgünün dönüş hareketinde parazit yaratacak en ufak boşluk ve tolerans mevcut değil. Takozların pozisyonu 90 derecelik bir açılış açısına izin verirken, sürgünün gidiş geliş (stroke) mesafesi ise 97 mm. Hareketin akıcılığı çok iyi olsa da, tam açık pozisyondayken “zincirin” orta kısmında bazı rahatsız edici boşluklar olduğunu fark ettik. Sürgünün yüzü, kovan dip tablasını komple içine alabilmek için ankastre yani gömme olarak dizayn edilmiş, bu şekilde kovan tablası Sako tipi tırnaklı ekstraktör (kovan çıkartıcı) tarafından tutuluyor, kovan ise sürgü kafasındaki sustalı pim tipteki kovan fırlatıcı tarafından silahtan dışarı atılıyor.

Sürgü mekanizmasının alt kısmında Sabatti tarafından üretilmiş olan tetik grubu yer alıyor. Tetiğin fabrika ayarı 495 gram olarak yapılmış. Tetik sistemi tek kademeli, net ve pürüzsüz çalışıyor, tetik düşürme ağırlığı ise ayarlanabiliyor. Ama yine de Sabatti firması silahın özelliklerine göre fabrikada ayarlanmış ağırlığın daha aşağı çekilmesini tavsiye etmiyor. Tetik grubunun önünde, korkuluğun içindeki manivelanın tuttuğu küçük şarjör mevcut. Çıkartılabilir tipteki şarjör 3 fişek kapasiteli, ama kısa süre sonra 5 fişek kapasiteli olan şarjörler de imal edilecek. Şarjör preslenmiş saç malzemeden yapılmış, standart boyda veya en fazla 73 mm fişeklerle çok iyi sonuçlar aldık. 7 mm Remington gibi kısa ve şişkin kovanlı fişekler kullanıldığında bile silahı hiç sorunsuz besliyor. Sabatti firmasının yeniliklere çok açık olması nedeniyle İtalya’da pek yaygın olmayan bu tip bir çapa yönelmesi anlaşılabilir, zira çok yüksek performans ve isabet hassasiyeti söz konusu. Tactical Syn modelinde pek alışılmadık bir fişek yatağı kullanılmasının nedeni de, özel müşterilere out of the box (yani çantasından çıkarıldığı) haliyle çok uzun mesafelere iyi atışlar yapabilen bir tüfek sunmak.

NEDEN BÖYLE BİR ÇAP SEÇİLDİ

Remington 7 mm Short action ultra magnum fişeğin doğuşu 2001 ile 2002 yıllarına denk geliyor ve 7 milimlik Remington ultra magnum kovanının kısaltılmasıyla ortaya çıkıyor. Halen 7 mm SAUM, av amaçlı kullanıma yönelik olarak satıldığında, bir yandan 7 mm Remnigton magnum fişeklerin performansını kısa sürgülü tüfeklerde kâğıt üzerinde ikiye katlayacak bir fişek olarak lanse ediliyor, diğer yandan, ticari açıdan Winchester 7 mm short action magnum fişeğe bir alternatif olarak sunuluyor.

Fikir fena sayılmasa da, bir çok avcının “kompakt” yapıda fişeklere biraz kuşkulu bir yaklaşım içinde olması bu çapın önüne bir engel koyuyor, nitekim Kuzey Amerika’da avlananların hem Remington hem de Winchester tarafından üretilen “short action magnum” fişeklere biraz soğuk davrandıklarını biliyoruz.

Bunu üç olası faktöre bağlamak mümkün: Birincisi, bu çapın balistik performansı çok yaygın olan 7 mm Remington magnum’un performansını geçemediği gibi, bazen gerisinde de kaldı; ikinci faktör 7 mm Remington magnum fişeklerin 7 mm SAUM ve WSM fişeklere kıyasla daha yaygın olmasına bağlı; üçüncüsü ise, denenmiş ve kendini ispatlamış uzun sürgülere nispeten kısa sürgü mekanizmalarının avcılar arasında kendisine istediği yeri edinememiş olması.

1. Resimde 7 mm çapındaki fişekler görülüyor. Soldan: 7×57 mm Mauser (1892), 7×64 mm Brenneke (1917-18), .280 Remington (1979-1981), .284 Winchester (1963), 7-08 Remington (1980), 7 mm Remington Saum (2002), 7 mm Remington magnum (1962) ve 7 mm Stw (1988-89)

2. ise “sportif” kovanlar görülüyor. Soldan: 7 mm RSAUM; 6,5×47 mm Lapua, 6×47 mm Swiss match, 6 mm Norma Br. 7 mm RSAUM kovanın sportif kalibreli kovanlarla yapısal benzerliği dikkat çekici.

7 mm SAUM çapın diğer kalibrelere göre üstünlük sağladığı nokta ise, doğru boyutlarda dizayn edilmiş kovanının ortaya koyduğu balistik dengede saklı. Bu kovan hem av amaçlı kullanıma, hem de çok uzun mesafeli sportif atıcılık amaçlarına uygun gibi görünüyor.

Bu açıdan baktığımızda, gövdesi neredeyse silindirik yapıda ve kısa, omuz açısı 30º olan ve bir kalibreden daha uzun boyun kısmı bulunan bu kovan sayesinde, 7 mm SAUM gerçekten de çok üstün isabet hassasiyetine sahip.

Tabanca tipi kabzanın yüzeyi noktalıpürüzlü kaymaz tipte

Sürgünün sol tarafı görülüyor: Sürgü mili bırakma düğmesi ve kakma Sabati logosu

Namlu ağzı dış çapı 27 mm ve klasik kronlu tipte

Resimde Picatinny kızağa monte edilmiş bipod ayaklarıyla tüfeğin çarpıcı silueti görülüyor.

Diğer yandan, örneğin 7 mm SAUM, 7 mm WSM ve .284 Winchester gibi zamanında fazla başarılı olamayan kalibrelerin son yıllarda sportif kullanım amaçları doğrultusunda belli bir ilgi gördükleri yadsınamaz. Bu kalibreler, özel kovan yapıları ve kısa oluşları nedeniyle daha rijit yapıdaki sürgülerin fişek yataklarında kullanılabilir olmaları sayesinde, mükemmel isabet oranına sahipler ve genellikle Bench rest’te kullanılan kalibrelere has balistik denge gibi bir özellikleri var. Hem de daha hızlı olmak ve rüzgardan daha az etkilenmek gibi bir avantajı da içlerinde barındırıyorlar. Bu da 500 metre ve üzeri mesafelerden yapılan sportif atışlar için önemli bir özellik.

Bu nedenle Sabatti firmasının Tactical Syn modelini bu çapa uygun bir fişek yatağıyla dizayn etmesini akıllı bir çözüm olarak nitelendirebiliriz. “Hibrid” sürgü mekanizması ve “süper ağır” namlusunun yüksek potansiyelini bu şekilde sonuna kadar kullanabiliyor.

1. El kundağı namluyu oynak durumda bırakıyor ve rest kullanımına yönelik optimize edilmiş.

2. Silahın sürgü kundak grubuyla birleşimi iki noktası reçineli bir yataklama marifetiyle gerçekleşiyor.

3. Kundak, kızak veya kayış bağlantıları montajı için ön hazırlıklı. Ayrıca Harris tipi bipod ayak da takma yeri var.

4. Sabatti tetik grubu tek kademeli ve ayarlanabilir tipte. Fabrika ayarı tetik düşürme ağırlığı yaklaşık 500 gram

TEST ATIŞLARIMIZ

Geçmişte Sabatti Tactical L ve F modellerini denediğimiz ve çok olumlu sonuçlar aldığımız için, bu sefer esas ilgimi çeken bu alışılmadık kalibrenin balistik potansiyeliydi. Test atışlarımız için Sabatti firması henüz ambalajında bir silahı kullanımımıza sundu. Bu silaha 20 moa eğimli bir Picatinny kızak ve mildot iç taksimatlı, ayar hassasiyeti 0,1 MilRad olan 10-40×50 büyütmeli bir Konus dürbün monte edilmişti. Ayrıca bir de ön kızağa bağlantılı bipod ayak vardı. Bunu daha fazla alışık olduğum Harris Br modeliyle değiştirdim.

Atış denemelerini üç farklı şekilde yaptık: İlk önce dürbün ayarını yapmak ve optimum fişeği tespit etmek amacıyla farklı dolum reçetelerini sınamak için birkaç el ateş ettim. Dolum formüllerini test etme amacıyla yaptığım atışlarda grupmanın dikey yönde dağılım gösterdiğine tanık oldum, ama tork anahtarıyla kundağın iki adet tespit vidasını 5 Nm değerde sıktıktan sonra bu dağılma hemen kayboldu. Bu ayarı yaptıktan sonra, fişek dolum tezgahının başına döndüm ve fişeklere 168 grain Match King HPBT çekirdek ve 162 grain Hornady A-Max çekirdek ile, 61 grain Vithavuori N560 barut doldurdum. Kapsül olarak CCI large rifle magnum, kovan olarak da Forster Br die ile “kalibre edilmiş” Remington kullandım. İşte bu fişeklerle Modena-Carpi’de bulunan en yakın poligona gittim ve 100 metre mesafeden test atışlarını yapmaya başladım. Daha ilk atışardan itibaren aynen Bench rest silahlarındaki gibi son derece konsantre grupmanlar elde etmeye başladım. Nitekim 5 atışlık en iyi grupmanımda vuruşlar arasındaki en uzak mesafe 11 mm oldu. Daha sonra, yine soğuk ve yağmurlu bir günde Modena-Sassuolo’da bulunan açık atış sahasına gittim ve 300 metre atış testlerini yaptım. Dürbüne yukarı yönde 14 klik ayar yaptıktan sonra hedefin merkezindeki 10 rakamlı daire içine mermileri sıralamaya başladım. İlk atışları sonrakilerle farkı gözlemlemek amacıyla hiç ara vermeden ve hızlı bir şekilde soğuk namluyla gerçekleştirdim. Ateş etmeye devam ettikçe, soğuk namluyla yapılan atışlar ile sıcak namluyla yapılanlar arasında grupman sapmaları olmadığını fark ettim. Yani silahın isabet hassasiyeti namlu ısısından etkilenmedi. Geri tepme efekti gerçekten çok hafifti ve Sabatti imalatı bu son derece ağır namlu kullanılan güçlü fişeklerin açığa çıkardığı yüksek enerji ve ısıya mükemmel tahammül ettiğinden, hiç sorunsuz arka arkaya 20 fişek yaktım. 300 metreden yapılan atışlarda Hornady A-Max çekirdekler istikrarlı bir biçimde isabet noktaları arasındaki mesafe en fazla 18 mm olan grupmanlar ürettiler.

Sierra Mk çekirdekler ile de aşağı yukarı aynı sonucu aldık ve Sabatti Tactical’ın namlusu yine üstün performans sergiledi ve hedefteki deliklerin arası 19 mm mesafeyi geçmedi.

Çelik ve polimer malzemeli bütün bileşenlerin ortaya çıkardığı ağırlık altı kilonun üzerinde. Bu nedenle geri tepme efektinin kontrolüne büyük özen gösterilmiş.

Sonuç olarak şunu söyleyebilirim ki, test ettiğim tüfek aynı zamanda sentetik kundağının da katkısıyla üstün bir performans ortaya koyarken, kullanılan kalibre uzak mesafelerde isabet oranının yükselmesine katkı sağladı. Nitekim 7 mm SAUM ile .284” kalibreli 168 ve 175 grain ağırlıkta çekirdekleri 850 m/saniye gibi bir hızla ve mutlak güvenlilik içinde hedefe yöneltebiliyorsunuz ve hem balistik açıdan sistemi zorlamıyor, hem de göreceli olarak daha az barut harcıyorsunuz.