En azından kalibresi için pek alışılmadık polimer gövdesiyle kişisel savunma amaçlı bir 6.35 back-up. Kırmalı namlusu ve çift hareketli tetik sistemi var. Çift taraflı kullanılan büyük kabzası gizli taşıma için pek uygun değil ama, bu sayede şarjörü 9 fişek alabiliyor.
Taurus, Pt-25 Polymer frame modeliyle, silah tutkunlarının sınırlı bir kesimini ilgilendiren 6,35 (.25 otomatik) kalibreli tabancalar kategorisindeki yerini aldı. Pt-25 modelinden türetilmiş olan bu tabancanın diğerinden tek farkı metal yerine polimer gövdeli oluşu. John Moses Browning tarafından XX yüzyılın ilk yıllarında icat edilen bu küçük kalibreye göre fişek yatağı olan bir tabanca için aslında polimer gövde pek fazla görülen bir uygulama değil. Sadece Çift Hareketli çalışan tetik sistemi silahı daha kullanışlı ve hemen kullanıma hazır hale getiriyor, ama sınırlı balistik performansı pratik kullanımda dikkati alınması gereken bir nokta.
Silahın paket donanımında üzerinde markanın logosu olan plastik çanta, kullanım el kitabı ve Taurus security sistem adlı güvenlik sistemi için iki anahtar bulunuyor. Yedek şarjör ise mevcut değil. 25 Ply modeli, 50 grainlik çekirdekli mermilerle namlu ağzındaki hızları yaklaşık 230 metre/saniye (760 feet/saniye) ve 9 kilogrammetre enerji değerlerini aşmayacak fişekler kullanılacak şekilde tasarlanmış. 25 Ply; basit geri tepme sistemi ve kırma namlusu olan, çift hareketli tetik sistemine sahip, ibiksiz harici horoz ve devinimsel (atalet sistemiyle çalışan) iğne donanımlı yarı otomatik bir tabanca. Maksimum 9 fişek alabilen tek sıralı şarjörünün her iki yanında mühimmat kontrolü amaçlı sekiz delik bulunuyor. Yani ikinciden dokuzuncuya kadar her bir fişek için bir delik mevcut. Plastikten yapılmış geniş taban kabzanın formunu izliyor ve önde de front strap üzerinde bulunan parmak yuvalarının son çıkıntısını, yani en azından eli küçük olan atıcılar için küçük parmak desteğini oluşturuyor.
Polimer gövde bu silaha metal gövdeli Pt-25 modeline kıyasla önemli ölçüde hafiflik sağlamış. Sicil numarası metal bir plakete basılmış ve ön sürgü korkuluğunun (dust cover’in) sol tarafındaki açıklıktan görülebiliyor. Kırma sistemiyle açılan namlu gövdenin ön ucuna tutturulmuş ve arkadaki uzantısı besleme rampasının içine oturuyor. Kırma sistemiyle açılıp kapanan menteşeli namlu bu küçük yarı otomatiğin kullanım şeklini de etkiliyor ve fişeğin sürülmesini, çıkartılmasını veya kontrol edilmesini daha hızlı ve kolay bir hale getiriyor. Fişeği yatağa sürgüyü çekerek sürmek te mümkün, ama elinizle sürgüyü çalıştırarak çıkartmanız mümkün değil çünkü sürgü kızağında kovan fırlatıcı tırnak (ekstraktör) bulunmuyor. Silahı söküp takması da kolay: Şarjörü çıkarttıktan sonra menteşeli namluyu kırıyorsunuz ve ön ucunu yukarı kaldırmak suretiyle sürgüyü yerinden çıkartıyorsunuz. Zaten sürgü kızakları arkada bulunuyorlar ve hareket alanları kısıtlı.
Açık durumdaki sürgü ateşlenmiş kovanın dışarı atılmasını kolaylaştırıyor. Alt kısımda, gövdenin yaklaşık yarısına isabet eden yerde sürgünün köşeli iç yuvaları bulunuyor ve bu yuvalara ilgili geri dönüş manivelalarının yuvarlatılmış kafaları oturuyor. Gövdenin yanlarında dikey pozisyonda bulunan bu manivelalar helezon yaylar tarafından kuruluyorlar. İcra yaylarının ve horozun kinetik yayının karşı koyma direnci nedeniyle, sürgüyü hareket ettirmek için belli bir kuvvet uygulamak gerekiyor.
İbiksiz tipte küçük harici horoz, boyutları ve yapısı itibarıyla silahı çekerken kılıfa veya giysilere takılma riskini minimize ediyor. Sürgü salma mandalı (hold open) bulunmayışı seri tamamlandıktan sonra mühimmatın tamamen yakılmış olup olmadığını fiilen kontrol etmeyi gerekli kılıyor. Manuel emniyetin devreye alınması isteğe bağlı, zira tetik mekanizması sadece çift hareketli. Şarjördeki otomatik emniyet tertibatı ise, şarjör yuvasından çıkmış ise silahın ateş almasını önlüyor. Pt-25 ayrıca “Taurus security system” olarak adlandırılan emniyet kilidine sahip. Kabza sırtında (back strap) bulunan yuvasına anahtarı sokup saat yönünde çevirdiğinizde silah kilitlenmiş oluyor. Kilidi açıp kaparken bir klik sesi duyuyorsunuz. Kilit devredeyken kilidin silindirik pimi kabza sırtından dışa doğru hafifçe çıkıyor ve hem görsel hem de dokunmayla anlaşılan bir uyarı sistemi oluşturuyor. Sürgü geriye doğru çekilmiş durumdayken, ya da namlu açıkken silaha zarar vermemek için bu emniyetin kilidinin devreye alınmaması gerekiyor.
NİŞAN DÜZENEĞİ VE TETİK MEKANİZMASI
Silahın sabit tipteki küçük gezi renkli referans noktalarından yoksun ve sürgüyle bütünleşik. Yuvarlatılmış profili fazla yüksek değil, bu şekilde hem silahın taşınması ve hem de hızlı şekilde çekilmesine avantaj sağlıyor. Gez açıklığı arpacığa oranla oldukça dar denilebilir. Rampalı tipteki arpacık tam ortasından geçen derin bir kanalla adeta iki kanatlı ve namluyla tümleşik olduğundan bununla yekpare bir bütün oluşturuyor.
1. Açık sürgü kovanın çıkartılmasını kolaylaştırıyor. Resimde görülen kare şeklinde yuvalara sürgü kızağını geri döndüren helezon yayların kurduğu kollar takılıyor. Silahtaki işçilik kalitesi orta düzeyde.
2. Polimer gövde bir önceki Pt-25 modeline göre silahın ağırlığını bir miktar azaltmış. Resimde kabza kapaklarının ön tarafından dışa taşan simetrik şekilde yerleştirilmiş sürgü geri dönüş manivelaları görülüyor.
3. Namluyu kırıp açtığınızda fişeği elle yerleştirebiliyor, çıkarıyor veya namluda sürülü fişek olup olmadığını kontrol edebiliyorsunuz. Sürgüyü çekerek de fişek sürmek mümkün, ama yataktaki fişeği sürgüyü geri çekerek çıkartamazsınız, zira tırnak mevcut değil.
Sadece Çift Hareketli çalışma sistemiyle çalışan tetik, hem erişim mesafesi hem de düşürme ağırlığı açısından orta seviyelerde diyebiliriz. Atışlar sırasında horozun kalkış hareketinde dikkatimizi çeken bazı hamlıklar, birkaç el ateş ettikten sonra ortadan kayboldu ve tetik mekanizması daha akıcı ve pürüzsüz çalışmaya başladı. Kuru çalışma ile fark edilen tetik boşluğu sportif atış amacıyla kullanıma pek etki eder derecede değil, pratik kullanım açısından da pek bir önemi olduğu söylenemez.
TEST ATIŞLARIMIZ
Piyasada satılan bu silaha uygun fişeklerin sayısının veya kendi fişeğimizi doldurmak için kullanacağımız bileşenlerin sınırlı olması nedeniyle, sadece 50 grain ağırlıkta gömlekli çekirdeğe sahip mühimmatla ateş ettim ve bunları kendi doldurduğum Fiocchi FMJ çekirdekli fişeklerde kullandım, ya da atışları fabrikasyon Fiocchi ve Sellieramp;Bellot fişeklerle yaptım. 4,5 mm’lik Berdan kapsüllü Sellieramp;Bellot kovanları geleneksel boxer kapsüllerle donatmak mümkün değil, o nedenle kendi doldurduğum fişeklerde Magtech kovanlar ve CCI small pistol kapsüller kullandım. 50 grain Fiocchi FMJ çekirdekli fişeğe Sipe N markalı baruttan 1,6 grain azami dozda barut doldurdum.
6,35 çaplı fişek dolumu söz konusu olduğunda her seferinde altını çizdiğimiz gibi, bir kez daha belirtelim ki, önerilen barut dozuna riayet etmek ve mümkünse hacimsel ölçek kullanmamak gerekiyor, zira barut dozları o kadar küçük miktarda ki, en küçük farklılıklar bile basınçta çok önemli değişikliklere neden olabiliyor. 6,35 kovan tablası yarı etekli (semi rimmed) olduğundan, Fiocchi çekirdeklerin kovan ağzı sıkma kanalından istifade ederek roll crimp yapmak mümkün, zira bu kanal bitmiş fişek için öngörülen 23,11 (.910) mm maksimum yükseklik içinde kalmaya rahatlıkla izin veriyor.
1. Sabit gez sürgüyle tümleşik, küçük ve kenarları kütleştirilmiş yapıda. Pencere açıklığı arpacığa göre biraz dar.
2. Rampalı ince arpacığın tam ortasından geçen derin bir kanal var.
Atışlar sırasında tabanca sorun çıkarmadı, ama aynı mühimmatı kullanarak diğer yarı otomatik tabancalarla yaptığım atışlara kıyasla, mermi hızları ve bunlara tekabül eden kinetik enerjilerde bir düşüş fark ettim. Fiocchi fişeklerle namlu ağzında tespit edilen kinetik enerji 3,8 kgm, hız ise 153 metre/saniye oldu. Kovan atma sorunsuz ama zayıf şiddette oldu. Sellieramp;Bellot fişekler namlu ağzında 5,4 kgm kinetik enerji üretirken, hızları 182 metre/saniye idi ve 16,7 kadar bir standart sapma tespit edildi. Fiocchi fişeklerin standart sapma değeri 6,5; kendi doldurduklarımızın ise 4,6 oldu. Kendi doldurduğumuz fişeklerle yapılan atışlarda merminin başlangıç hızı 231 m/s, ürettiği kinetik enerji ise 7,5 kgm oldu. Boş kovanları incelediğimizde üzerlerinde belirgin izler tespit ettik, ama bununla birlikte fişek yatağına sürülme konusunda herhangi bir sorun çıkmadı. İğnenin çarpma izleri güçlü olmakla birlikte, tam merkezde değildi. Kovanlar üzerindeki is izleri ise kabul edilebilir düzeydeydi.
Ayrıca, silahın test amaçlı kullanımı sırasında sürgüyü çekerek yatağa sürülen fişeklerin kapsüllerinde iğne izi olduğunu da fark ettik, neyse ki bu izler fazla derin değildi.
Farklı parametrelerin devreye girmesiyle şekillenen ve bunlar arasında mermi hızının da önemli bir faktör oluşturduğu geri tepme enerjisi, Fiocchi, Sellieramp;Bellot ve özel dolum fişeklerde sırasıyla 0,5; 0,7 ve 1,0 joule olarak açığa çıktı ve normal değerler içinde kaldı.
3. Çift taraflı kullanılan kabza silahı gizli taşımak isteyenler için bir engel, ama hem kontrolü kolaylaştırıyor, hem de 9 fişek kapasiteli bir şarjöre yer açıyor. Back strap (kabza sırtı) üzerinde Taurus securty system emniyetin anahtar yuvası var.
4. Çelikten düz yüzeyli tetik çift hareketli tetik sistemini yönetmeye uygun yapıda. Orta çukuruna parmak iyi oturuyor. Tetik köprüsü (korkuluk) eli büyük atıcılar için biraz dar.
İsabet hassasiyetini test etme amaçlı atışları 8 metreden nişan alarak ve silahı çift elle kavrayarak gerçekleştirdim. Özel dolum ve Fiocchi fişeklerle sağlanan isabet yüzdesi silahın kategorisi dikkate alındığında iyi denilebilir; Sellieramp;Bellot fişeklerle biraz daha düşük. Atışlar sonrasında rodaj aşağı yukarı tamamlanmış olduğundan, tetik mekanizmasında ve horoza kumanda eden manivelada karşımıza çıkan bazı pürüzler azaldılar ve tetik daha akıcı şekilde çalışmaya başladı. 8 metreden atışlarda çekirdeğin değdiği noktada fişek tipine göre ortaya çıkan değişkenlik sınırlı kaldı, nişangahlara yapılan ayarlar da isabet yüzdesine olumlu yansıdı.
Atış testlerinde kullandığımız fişekler görülüyor. Soldan: Hazır fabrikasyon Fiocchi ve Sellieramp;Bellot; en solda ise özel dolum olan. Hepsinde 50 grain FMJ çekirdek var.
Hızlı şekilde seri ateş edildiğinde silahın geri tepme enerjisi düşük seviyelerde, namlu şahlanması ise sıfır. Ayrıca kabzanın göreceli olarak iri olması, bu küçük polimer gövdeli silahla daha keyifli atışlar yapılmasına katkı sağlıyor. Çift hareketli tetik sistemi her ne kadar atış hızını yavaşlatsa da, pratik kullanım amaçları doğrultusunda atış hızı silaha uygun diyebiliriz. Normal ışık koşulları altında gez ve arpacık küçük boyutlu olsalar bile gayet iyi görülebiliyorlar. Her iki elle de kullanılabilen çift taraflı yüksek kabza üzerinde baş parmak için açılmış oyuk ile, önde parmak yuvaları mevcut. İri kabza silahın gizli taşıma amacına ters düşse de, atış ve kavrama açısından olumlu katkı sağlıyor, kabzanın altındaki taban ile hem konforlu hem de daha sağlam bir tutuşa yardımcı olduğu gibi, 9 fişek gibi yüksek kapsatilei bir şarjörü de içinde barındırabiliyor. Atış sırasında silahın reaksiyonları nispeten hafif olduklarından, ayrıca derin tırtıklı kabza yanaklarına pek gerek yok. Tetik korkuluğu oldukça dar olduğundan, parmakları iri olan atıcılar tetiğe hızlı erişim açısından sorun yaşayabilir.
Arkadaşımız Taurus ile atış denemelerini yaparken görülüyor.
Çelikten yapılmış tetik çift hareketli tetik sistemini yönetmek için uygun. Tetik kıvrım açısı da bu amaca uygun olarak iyi ayarlanmış. Horozda ibik olmadığından, kabza sırtındaki mahmuz fazla çıkıntılı olmasa bile, parmağın ısırılması riski yok denecek kadar az. Sürgünün parmaklarla kavranan yüzeyleri de balık pulunu andıran kertikleriyle iyi tutuş sağlıyor. Ama yine de menteşeli kırma namluyu açmak, sürgüyü hareket ettirmekten daha kolay.
Şarjör düşürme düğmesi fazla sert değil, emniyet mandalı da öyle, ama mandal küçük olduğundan devreye alırken dikkat etmek gerekiyor.
Bazı özellikleriyle bu Taurus için atipik bir silah tanımlaması yapabiliriz. Öncelikle, ait olduğu kategoriye göre polimer gövdeye sahip olması tipik değil. Bütünü halinde değerlendirilir ise, Polimer gövde, geri tepme efektinden hoşlanmayanlar, ya da bu tabancayı bir yedek silah olarak kabul edenler için iyi bir seçenek. Ama kişisel savunma tipi silah amaçları veya balistik performans açısından bakıldığında, sınırlayıcı bir faktör haline dönüştüğü kesin. Bunun dışında, çift hareketli tetik sistemi, şayet namluya sürülmüş bir mermi varsa silahı her an kullanıma hazır hale getirebiliyor. Ateş ettikten sonra silahı tekrar kılıfına koyarken kurulu horozu indirmek gerekmiyor, emniyeti devreye almak ise isteğe bağlı. Menteşeli kırma namlu silahın kolay doldurulmasını, boşaltılmasını ve kontrol edilmesini sağlıyor. Çift taraflı kullanılabilen ve 6,35 çaplı bir silah için iri sayılabilecek kabza ise, gizli taşımaya pek uygun olmasa da, 9 fişekli bir şarjörü barındırabilmesi ve tetik hareketi ile geri tepmeyi daha iyi kontrol etmeyi sağlaması açısından olumlu. Aynı şekilde sürgü salma mandalının (hold open) bulunmayışı da alışkanlık kazanmayı gerektiren bir durum, ama önemli sayılabilecek ateş hacmi sayesinde bu eksikliğe de olumlu bakmak mümkün.
ÖZETLE
Estetik: Silahın görünümü “küçük” Beretta modellerini andırıyor, ama bazı öğeleri estetik açıdan daha güncel.
Çapı: Geri tepmeyi zayıflatıyor, ama balistik performansı da sınırlıyor.
Pratik kullanımı: Back-up silahı olarak iyi bir seçim, geri tepmeden hoşlanmayanlara da çok uygun.
Kullanışlılık: Geri tepme hafif, namlu şahlanması ise sıfır. İri kabza sayesinde çok rahat kontrol edilebiliyor.
Yaygınlığı: Satış rakamları belli oranda bir başarıya işaret ediyor.
Fiyatı: Amatör işi.
SATIN ALMAK İSTEYENLER İÇİN
Kimlere yönelik: Küçük boyutlu geri tepmesi az olan tabanca isteyen, özellikle de 6,35 Browning çapı denemek niyetinde olanlara. Neleri gerektiriyor: Menteşeli kırma namluya, çift hareketli tetiğe ve sürgü salma mandalı olmayan silaha alışmayı gerektiriyor. Neden satın alınır: Sadece çift hareketli tetik sistemi daha hızlı ve doğrusal bir kullanım sağlıyor; iri boyutlu kabza silahın kontrolünü kolaylaştırıyor. Ateş hacmi yüksek bir tabanca. Kimlerle kıyaslanabilir: CZ 92 ile.