Beretta atıcılık silahları serisi DT 11 modeliyle açılışı yaptıktan sonra şimdi yeni nesil tüfeklerini sunuyor. Ünlü 682 modelini emekliye ayıran 692 modeli sadece kendisinde bulunan üç yeni teknik özellik barındırıyor: geniş gövde, kişiye özel ayarlanabilen balans sistemi ve uzun geçiş konilerine sahip namlular.
Atıcılık sporu için tasarlanan Beretta 692 süperpozenin tanıtımı, Elvis Presleyin rock şarkısındaki “bir yıldız gibi ışıldamak için en üst düzeyde performans sunmalısın” sözlerinde geçen yıldız ve performans temasındaki kombinasyonu çağrıştırmak için bu şarkı eşliğinde İspanya’nın Sevilla kentinde yapıldı. DT 11 serisinin zirvesinde yer alan bu tüfek son derece teknolojik bir içeriğe sahip ve 416 mm enindeki gövdesiyle göze çarpıyor. Bu serinin amiral gemilerinden olan ve 2000 yılından günümüze 50 bin adetten fazla satan 682 modelinin mirasçısı olarak, silahın namlu iç geometrisi de yüksek performans elde edebilecek şekilde tasarlanmış. Tabii böyle bir tüfeğin varisi olmak zor, çünkü 682 modeli uzun yıllar bir çok atıcının yarışmalarda gerçek gözdesi olmuş ve kariyerleri boyunca onlara eşlik etmişti.
Resimde elinde yeni 692 ile ateş ederken görülüyorum. Tam bir keyifle 200 plağa nasıl ateş ettiğimi fark etmedim bile.
|
1. |
2. |
1. Sevil (İspanya)’da Beretta 692 modeli yeni süperpozenin dünya çapında tanıtımı harika geçti.
2. Fotoğrafta, Skeet dalında iki olimpiyat şampiyonluğu bulunan ABD’li Vincent Hancock görülüyor. Sevilya’da Franco Gussalli Beretta kendisine kazandığı başarılardan dolayı bir Cartier saat hediye etti.
682 Gold E modeli artık üretilmeyecek ve bu nedenle mirasçısı onu aratmayacak şekilde donatılmış. Bu yüzden tanıtımına Skeet dalı Olimpiyat Şampiyonu Vincent Hancock, Olimpiyatlarda yarışan İsviçreli atıcı Fabio Ramella, Fitasc başkanı Jean François Palinkas ve hatta bugün Pasifik Adalarının Beretta distribütörlüğünü yapan, 1984 Los Angeles Olimpiyatlarında 680 modeliyle bronz madalya kazanmış bir atıcı olan Luca Scribani Rossi gibi isimler katıldı. Beretta yetkililerine göre bu tamamen yeni bir tüfek. Önceki modellerden ayrılmasını sağlayan kendine has üç ana özelliği var: Stelium plus namlular, daha geniş bir gövde ve “B-fast” dipçik dengeleme sistemi.
GÜZEL VE YENİ
692 aşağı yukarı 682 Gold E modelinin kalite seviyesini yansıtan bir tüfek, yani atıcılık serisinin orta sınıfında ve dünyada çok fazla sayıda rakibi olduğu söylenemez. Beretta firmasının en ekonomik düzeydeki tüfekleri SV 10 Prevail (ama bu modelin pek parlak bir geleceği olduğunu söyleyemeyiz) ile klasik 686 E. Bu serinin zirvesinde yer alan tüfek ise doğal olarak DT 11. Yeni 692 modeli satışa çıktığında “eski” 682 Sporting modelinden aşağı yukarı %3 ile %5 arasında daha yüksek bir fiyata satılması bekleniyor; yani yaklaşık 4.000 Euro gibi bir fiyatı olacak. 692 çok şık bir görünüme sahip ve 2011 temmuz ayında tanıtılan DT 11 modelini andırıyor. Hatta gövdenin menteşe pimlerinin kapakları ve yanakların profilleri DT 11 ile neredeyse birebir benzeşiyorlar.
Bunlar 5 akslı sayısal kontrollü makinelerde imal edilip, SO 10 modelinin buzlu görünümlü gövdelerinde olduğu gibi cilalama işlemi elle gerçekleştiriliyor. Şık ve sağlam gövde nikelkrom- molibden alaşımlı çelikten yapılıyor, aynen manşon gibi 50-52 Rockwell sertlik derecesinde temperleme işlemine tabi tutuluyor. Opak kısımlarındaki dekoratif işlemeler lazer ile gerçekleştirilip daha sonra yüksek fosforlu nikel anlamına gelen ve her türlü kullanım koşuluna yüksek direnç sağlayan Nistan ile işleme tabi tutuluyorlar. Grafik işlemelerin modern ve şık bir estetiği yansıtıyorlar; üstte her iki yanda, gövdenin kırılma noktasında büyük harflerle yazılmış Beretta markası var, altta diğer yanda ise modelin adı yer alıyor. Göğüs üzerinde ise üç oku içeren geleneksel logo ile, elbette made in Italy yazısı bulunuyor. Bütün bunlar yine lazerle işlenmiş, parlak elektrolitik nikel üzerine altın sarısı bir fon ve ikinci bir kat elektronik siyah rodyum ile işlem görerek özel bir siyah renk kazandırılmış aksamlar. Tabii bu arada atış sırasında ışığı yansıtabilecek bölümlere ise ant-röfle yüzey işçiliği uygulanmış.
GENİŞLETİLMİŞ GÖVDE
Daha geniş hale getirilmiş gövdenin, her atış öncesi ve sonrasında ağırlık merkezi üzerinde daha fazla stabilite sağlanabileceği ve bunun da matematiksel olarak ikinci namluyla daha yüksek başarı ihtimali yaratacağı için, birçok atıcının hoşuna gideceğini düşünüyoruz. DT 11 modelinin gövde genişliği 43,00 mm, 692 modelinde ise 41,6 mm, yani 682 modelinin 40,3 mm kadar olan gövde enine göre 1,3 mm daha geniş. Bu da 15 gram ağırlığa denk geliyor. 692’nin gövdesi yanaklara müdahale edilerek genişletilmiş ve ağırlaştırılmış, gövde yüksekliği ise yine 58 mm olarak bırakılmış. Ağırlık merkezine daha fazla ağırlık düşmesinde yekpare gövde ve namluların da payı var. Bunlar Trap versiyonunda 1.530 grama ulaşırken, Sporting versiyonunda ise 1.450 gramlık ağırlığa sahipler. Sporting modeli hiç kuşkusuz daha kolay kullanılabilen bir tüfek, zaten ait olduğu spesifik spor dalı için öyle olması gerekiyor. Trap tüfekleri ise omuzda iken plak bekledildiğinden ve havada uçan plağın hızına konsantre olmayı gerektirdiğinden daha ağır olmak zorunda.
|
1. |
2. |
|
3. |
1. Tüfeğin açılma açısı dar, menteşe pimlerinin yuvaları üst kısma yerleştirilmiş ve ikili kapanma sürgüsü yoğun kullanım sırasında oluşabilecek boşlukları otomatik olarak alacak şekilde tasarlanmış.
2. Beretta süperpoze daha ilk bakışta kendisini tanıtan bir tüfek. Opak saten yüzeyler ile kontrast oluşturan aksam gerçekten çok estetik, parlak kısımlar da tabloyu tamamlıyor.
3. Yeni kırma mandalı üzerinde kaymaz tipte kauçuktan bir parça var. Hemen altında emniyet düğmesi görülüyor (S harfi = Sicura = Emniyette anlamında).
Bu nedenle 760 mm uzunlukta namlulu Trap versiyonu 3.700 gram ağırlığında iken, Sporting versiyonu ise 100 gram aşağı 100 gram yukarı 3.550 gram geliyor. Yani bu iki tüfeğin ağırlık merkezleri atış disiplininden kaynaklanan gereksinimlere bağlı olarak birbirinden farklı. Ancak, ilerleyen bölümde göreceğimiz gibi bu farklılığa müdahale etme şansı her halükarda mevcut. Trap atıcılarının (ve genelde sportif atıcılık tutkunlarının) son zamanlarda sohbetlerine konu olan en önemli mesele tüfeklerin teknik ömrü, zira bu atıcıların bir çoğu senede onbinlerce el ateş ediyor. Bilindiği gibi Beretta bu sorunu daha başından çözdü: Menteşe pimleri ile yekpare gövdenin kapanma mekanizmasındaki destek takozları (omuzlar) yoğun kullanım sonrasında değiştirilebiliyorlar, ikili konik sürgüyle kapanan mekanizma ise boşluk oluştuğunda bunu kendiliğinden yok edebiliyor. Menteşe pimleri üst namlunun eksenine çok yakın noktaya yerleştirilmişler ve bu sayede kapanma sistemindeki stres azaltılabiliyor. Bunlar da değiştirilebilen tipte tasarlanmış. Tetik mekanizması 682 modelinde kullanılanın aynısı, tetik erişim mesafesini istenen ölçüye getirebilmek için üç farklı pozisyona ayarlanabiliyor ve her atıcı silahı kendi eline adapte edebiliyor.
Krom kaplama çelikten imal edilmiş olan tetik sağ ya da sol elini kullanan atıcıların kullanabileceği şekilde dizayn edilmiş. Tetikler net ve temiz çalışıyor, çakmaklarda kullanılan helezon yayların sağlamlığı ve süper dayanıklı çelik iğneler sayesinde müsademe (çarpma) hızı oldukça yüksek. Tetik sisteminin manivelaları ve dişleri horozun ibiği üzerine yerleştirilmişler ve ikinci iğne otomatik olarak birincisi tarafından kuruluyor. Otomatik ejektör tırnakları kurma kamları yekpare gövde üzerinde birbirine paralel şekilde bulunuyor. Horozların kurma dişleri ise istavrozun bittiği noktada kundağın üzerinde yer alıyor. Bunlar doğrudan gövdenin yanlarında gidip gelen kurma millerine müdahale ediyor. İstavroz çanak şeklinde bir dizi yay içeriyor ve bu yaylar kapanma mekanizmasında oluşabilen boşlukları daraltıyorlar.
Emniyet / namlu seçme düğmesinin dizaynı da yeni. DT 11 modelinde zaten üzerinde oynanmış olan emniyet düğmesi anahtarı bu modelde tamamen yenilenmiş ve kısmen çelikten, kısmen siyah renkli soft touch polimer malzemeden yapılmış. Sol tarafındaki yüzeyi tırtıklı parça elleri ıslak olan atıcılar için bile iyi bir tutuş sağlıyor. Bu düğmenin varlığından neredeyse haberdar bile olmuyorsunuz, bu da çok iyi bir ergonomiye sahip olduğunu gösteriyor. 100 bin döngüden oluşan kullanım testine tabi tutulmuş olan bu düğmenin polimer malzemesi son derece dayanıklı.
KONİK PROFİL
Bu yeni süperpozeyi farklı yapan diğer bir yenilik, namlunun iki silindirik bölümü arasındaki konik profilli parçanın uzunluğu ve bu uzunluk tüfeğin performansı açısından belirgin rol oynuyor. Beretta tüfeklerindeki her bir namluda (760 mm uzunluktakilerde) fişek yatağından sonraki geçiş hunisi 65 mm olarak tasarlanıyordu ve “Steelium” namlu devrine geçildiğinde bile endüstriyel üretim prosesi namluda kullanılacak masif çubuğa derin delik açma, soğuk dövme ve vakum altında gerginlik alma gibi işlemlerden oluşuyordu. DT 11 modelindeki Steelium pro namluda geçiş hunisinin uzunluğu 480 milime kadar yükseltilmişti. Şimdi bu yeni 692 modelindeki namlu ise Steelium plus olarak adlandırılmış ve geçiş hunisinin uzunluğu 360 mm. Her zamanki gibi nikel-krom-molibden alaşımlı özel çelikten üretilen namlu yüksek dirence sahip. Geçiş hunisinin geometrisi ve uzunluğu (ya da zorlanma derecesi), üstte de belirttiğimiz gibi atıcılık tüfekleri serisinde oluşan yeni “hiyerarşiyi” teyit ediyor. Firmanın üretim müdürü Riccardo Zanardelli üç kavramdan bahsetti ve eski 682 ile daha sonra çıkan Prevail ve 686 E modelleri için “good” (iyi), 692 için “better” (daha iyi), DT 11 için de “best” (en iyi) ifadelerini kullandı. Beretta yılda yaklaşık 500 bin adet namlu üretiyor.
|
1. |
2. |
|
3. |
1. Gövdenin göğsü üzerinde tüfeğin seri numarası yazılı, ayrıca lazer ile işlenmiş logo ve özel bir teknikle siyaha boyalı figürler var.
2. Gövdenin hatları şık ve zarif, yan aynalarına müdahaleyle biraz genişletilmiş. Malzemesi nikel-krom-molibden alaşımlı çelik.
3. Gövdenin iç kısımlarında işçilik çok iyi. Resimde ön tarafta kurma millerinin yuvaları görülüyor, sonra menteşe aksı ve kapanma takozlarının yuvaları göze çarpıyor. İğnelerin olduğu tarafta ise iki adet konik kapatma sürgüsü var.
Atıcılık sporu için de üç farklı namlu belirlemiş durumda. Müdürün bahsettiği better kavramına dahil olanlar arasında bugün zaten atıcılık sporu yapanlar grupmanlarda belirgin bir iyileşme olduğunu dile getireceklerdir, çünkü bu kategorideki namlularla isabet oranı ve dağılımı daha yüksek grupmanlar üretildiği bir gerçek. Üstelik geri tepme ve namlu şahlanması gibi reaksiyonlarda da azalma var. Beretta tarafından optimize edilen namlu geometrisi ağırlıkların ve basınçların da daha iyi dağıtılması anlamına geliyor. Hedefe isabet eden saçmalarda küresellik daha çok korunuyor, ikinci namluyla hedefe yönelme ve isabet yüzdesi de daha iyi. Tabii ilk namluyla daha iyi atışlar çıkaran bir atıcı olduğunda, sonuç daha da iyi. 70 mm fişek yataklı ve 18,4 mm namlu iç çaplı Trap versiyonundaki şoklar sabit, ilk namlu şoku iki yıldız, ikinci namlu şoku tek yıldız. 76 mm fişek yataklı ve 18,6 mm namlu iç çaplı Sporting modelinde ise, nikel kaplama yüksek dirençli çelikten yapılmış uzun ve değiştirilebilen tipte Optimo-choke High performance şoklar mevcut.
|
4. |
5. |
4. Tüfeğin namlu ağzı küresel beyaz arpacıkla ve Optimachoke Hp extended renkli şok tüpleriyle görülüyor.
5. Resimde değiştirilebilir tipteki yan kapanma takozunu içeren yekpare gövde görülüyor. Otomatik ejektörlerin kurma kamları (eksantrikler) paralel yerleştirilmiş.
Bunlar çelik saçma atmaya da uygun ve namlu ağzındaki renk kodu ile hemen hangi şok derecesine ait olduklarını anlamanızı sağlıyor. Havalandırmalı namlu şeridi ilk versiyonda 10×10 mm, diğerinde ise 10×8 mm. Isıyı dağıtmak ve hedefe yönelmeyi hızlandırmak için namlu ara şeritleri de havalandırmalı (köprülü) yapılmış. Arpacık beyaz renkte, Bradley tipi inci arpacık olarak tanımlananlardan. Kısa süre sonra Double trap kategorisi için ayarlanabilir namlu şeridi olan versiyon da satışa sunulacakmış. Namlu yüzeyleri parlak siyah.
HIZLI ŞEKİLDE KİŞİYE ÖZEL HALE GETİRİLEBİLİYOR
2,5 numara üst kalite ceviz dipçik 692 modelinin ayırt edici özelliklerinden sonuncusunu barındırıyor. “Beretta Fast Adjustment System Technology” ibaresinin kısaltılmış olan B-Fast sitemi, ayarlanabilir burunlu dipçikle, dengeleme mekanizması ve namlu şeridi arasındaki ilişkiyi düzenleyen bir sistem. DT 11 modelindeki Memory sistem olarak adlandırılan ayarlanabilir dipçik burnu bu modelde de kullanılmış: Çelik ve alüminyumdan yapılmış olan bu parça ilk bakışta dayanıklı ve güvenilir gözüktü. Atıcının kişisel tercihlerine ve ölçülerine göre kolayca adapte edilebiliyor.
1. Gövdenin göğsü ve yeni konsept el kundağı kilidi görülüyor.
2. Sırt bölümünde ışık yansımasına karşı anti röfle işçilik görmüş alanlar yer alıyor.
Dengeleme sistemine ise bir yenilik getirilmiş: Dipçik tabanındaki deliğe ilave ağırlıklar koyarak yapılan bu denge ayarı için her biri 20 gram ağırlığında 5 adet pul şeklinde safra ağırlığı düşünülmüş, bunları ağırlık dağılımı yapmak için uzun bir vida boyunca vidalayarak veya gevşeterek ileri geri kaydırabiliyor ve silahın balansını kendi tercihinize göre ayarlayabiliyorsunuz. Beretta firması, örneğin Premium gibi tüfekler için, isteyenlere, dipçiğin ağırlığı ve yoğunluğuna göre özel bir balans ayarını doğrudan fabrikada yaparak silahı o şekilde teslim edebiliyor.
Burada görülen Sporting versiyonu 760 mm uzunlukta namlulara sahip, ağırlığı 3.550 gr, uzunluğu ise 1.205 mm
Bu arada şunu da hatırlatalım: Trap dalında kullanılan süperpozelerde ağırlık merkezi menteşe piminden namlu ağzına olan mesafede 0-10 mm arası bir noktaya, Sporting versiyonlarda ise aynı pimden dipçiğe olan mesafede 0-10 mm arası bir noktaya yerleştiriliyor. Firmanın amacı, omuza olan etkiyi asgaride tutabilmek. B-Fast ucu açık bir sistem, dolayısıyla gelecekte buna sürekli ilaveler yapılacağı belirtiliyor. Diğer bazı silah üreticileri de, örneğin Zoli, tüfeğin tabanca tipi kabzası içine yerleştirilen dengeleme sistemleri geliştirdiler, bazı üreticiler de namluya ilave ağırlık koyma yöntemine başvurdular. Tüfeğin açık hücreli poliüretandan yapılmış, omuzlandığında giysilere takılmayan tipte Microcell adlı hafif ve verimli bir dipçik pedine sahip olduğunu belirtip, dipçik konusunu da kapatmış olalım.
PERFORMANS İÇİN YARATILMIŞ
692 modeli aslında “kolay” bir tüfek, çünkü iyi hesaplanarak imal edilmiş. Bu tüfeği Sevil yakınlarındaki Burguillos kasabasında yer alan La Almenara atış sahasında, Beretta tarafından organize edilen tanıtım etkinliği sırasında deneme fırsatı buldum. Bulunduğumuz yerin güzelliği, kafamızı başka şeylere verip 692 modelini hem Trap hem de diğer kategoride deneme şansını kaçırmamıza yol açmadı. Test atışlarında bu modelin reaktif ve hızlı olduğunu tespit ettim. Hedefi izlerken tüfek omuzda yönelme hareketini son derece doğal ve keyifle yapabiliyorsunuz. Atış eylemi sırasında da stabil ve dengeli. Tetik keskin, kararlı ve hızlı çalışıyor. Kullanışlı bir tüfek olduğuna kuşku yok. Plaklara ateş ederken en ufak sorun yaşatmadı, namlu şahlanmasını hiç hissetmedim dersem yeridir. İlk namluyla uzak hedeflere yaptığım atışlarda birkaç mankeden sonra ikinci namluyla daha uzak mesafeli atışlar yapmayı denedim ve mükemmel sonuçlar elde ettim. Fazla ayar ve düzeltmeler yapmaya gerek kalmadı.
|
1. |
2. |
|
3. |
1. Beretta Fast adjustment system technology, dipçiğe açılmış bir delik içerisine rondela şeklinde ve her biri 20 gram gelen 5 adet ağırlık koymayı öngörüyor. Bunları uzun bir vida üzerinde ileri geri vidalayıp gevşeterek istediğiniz dengelemeyi yapıyorsunuz.
2. Tekli tetik krom kaplama ve üç pozisyona ayarlanabiliyor. Keskin ve kararlı çalışan tetik dizaynıyla parmağa çok iyi oturuyor.
3. Kundak palası kaliteli ceviz ağacından. Üzerindeki tırtıklar ise lazerle işlenmiş.
Tüfeği Baschieramp;Pellagri 28 gram saçmalı fişeklerle denedim. Bunlar tüfeği kırarak açarken biraz zorladılar, ama diğer İspanyol fişeklerle bu tip bir sorun yaşamadım ve hem namluyu açarken, hem de kapatırken bu işlem son derece yumuşak şekilde gerçekleşti. Aynen bir önceki 682 Gold E modeli gibi, bu 692 modeli de etkin, dengeli ve güvenilir bir tüfek, üstelik fazladan bazı vasıflara sahip. Doğal pozisyonu ve sağladığı konforun yanı sıra, ağırlık merkezinin iyi hesaplanmış olması, bir de yeni geometriyle dizayn edilmiş namlusu bu tüfeğin artılarını daha belirgin şekilde ortaya çıkaran faktörler.
Atış yaparken bazen dipçiğin nişan yüksekliği ve tüfeğin boyutları ile ilgili olarak vücut ve kol yapıma tam uygun olmadıklarını düşündüğüm anlar oldu, ama Memory sistemdeki burun ayarını yaptıktan sonra nişan hattına daha iyi angaje olmaya başladım. Bunun dışında omzumda, ellerimde ve kollarımda atış konforunu etkileyen hiçbir sorun yaşamadım. En az 200 plağa ateş ettim, tabii ki sırf keyif almak için yapılan bu atışlarda epeyce karavana da attım. Bu nedenle bu tüfeğin DT 11 modeline kadar çıkmak istemeyen, ama podyumda yarışan ciddi atıcılara ve profesyonellere ait olduğunu, ama aynı zamanda bu spora yeni başlayanlar için de çok uygun bir tüfek olduğunu düşünüyorum.
