Beretta’nın polimer yapılı silahlarına “alımlı” bir alternatif getirilmiş; Px4 özellikle silahı üzerinde taşıyanlar için ideal. Tabancanın siyah kısımları ile metalik renkli aksamı arasında güzel bir kontrast yaratılmış. 9×21 çaplık versiyona oranla, .40 kalibre tek bir atış eksiğiyle 60 kilogrammetreyi aşabilen “küçük bombalar” gönderebiliyor
Beretta’nın polimerik silahlarının amiral gemisi sayılan modelin ciddi görünümünde bir şeyler değişmiş ve bu değişiklikler hemen fark edilebiliyor. Px4 hem klasik siyah gövdeli, hem de inox çelik sürgülü versiyonlarıyla beğenileri topluyor.
ŞEKLİ VE TEMEL İÇERİĞİ
Bu versiyona talep, yanılmıyorsak öncelikle Amerika’dan gelmiş. Sürgüde paslanmaz çelik kullanılmış olmasının getirdiği başlıca özellikler suyla temastan ve özellikle de sahibinin terinden etkilenmemesi. Fosfatlı finisajı ve özel Bruniton kaplamalı gövdesiyle aslında Px4 standart versiyonu tam ihtiyaca göre tasarlanmış, fakat silahın taşıma ruhsatlı kişilerde sürekli giysilerle ve kılıfla olan sürtünme hareketinden kaynaklanan yıpranma, uzun vadede gövde yüzeyinde etkilerini gösterdiğinden, bu özel kaplamalar aynı zamanda bu soruna çözüm getirmek için düşünülmüş. Bildiğimiz gibi, gövdenin sivri köşeli kısımlarında görülen bazı parlama efektleri daha 50 atış yapmamış silahlara bile “çok kullanılmış” görünümü vermektedir. İşte paslanmaz çelik sürgü (ve polimer gövde) ile bu “boyası dökülmüş” görünümü uzun vadede bile ortaya çıkmıyor.
Beretta Px4 paslanmaz çelik sürgülü “duotone” versiyonuyla da üretiliyor.
Tabii olaya görsel açıdan da bakmakta yarar var. Saten beyaz sürgü ile siyah gövde aslında Beretta’nın sık kullandığı bir uygulama değil. Buna, polimer gövdeli üretimler de dahil, daha çok diğer tabanca üreticilerinin kataloglarında rastlıyoruz (örneğin Ruger SR9; ama silah tutkunları tarafından pek tanınmasa da “Kahr arms” markalı olanlar da bu türe iyi bir örnek). Sadece sürgünün beyaz çelik olması, namlu ve diğer aksamın (atıcının, otomatik emniyet, gez ve arpacığın) ise Px4 standart modeldeki gibi siyah tasarlanması silaha daha rafine bir görünüm kazandırmış. Üzerine kazınmış yazıların ince oluşu da bu estetiğe katkı sağlıyor. Beyaz çelikli model şimdilik sadece 9×21 çapında Px4 Full size ile .40 kalibre Smithamp;Wesson versiyonlarında satışa sunulacak. Şimdilik .45 kalibrede bu tarz üretim düşünülmüyor. Px4 Compact ve Subcompact modellerinde de bu estetik çözümler düşünülüyor ve seri üretime geçilip geçilmeyeceğini zaman gösterecek. Biz deneme tercihimizi Px4 .40 Samp;W üzerinde kullanmak istedik ve farklı tipte fişeklerle silahı test ettik.
ANLIK DEĞİL
Sürgünün malzemesinde değişiklik yapmak üretici bir firma için anlık bir uygulama sanılsa da, aslında bu tür bir değişimin pazarlanmasının arkasında (ciddi bir firma söz konusu ise) çok önemli malzeme etütleri ve çalışma testleri gibi süreçler var. Bunları bize Beretta’nın Defence and Law Enforcement Departmanı Üretim Müdürü Giovanni Galuzzi şu sözlerle anlattı: “Bu malzeme geleneksel karbon çelikten daha sert ve işlenmesi daha zor olduğundan başka, çalışırken gösterdiği daha yüksek esneklik ve genleşme özelliklerinin de dikkate alınması gerekiyor. Eğer bunlar iyi değerlendirilmez ve gerektiğinde doğru müdahalelerle düzeltilmez ise bir takım sorunlara yol açabilir. Bu nedenle, pazara sürmeden önce Beretta Px4’ler önemli çalışma testlerine tabi tutuldular ve özellikle de daha fazla titreşim yaratabilen kalibre olan .40 Samp;W için özel itina gösterildi.” .40 Amerikalılar tarafından tasarlanmış bir kalibre, ama yaşam alanlarında en fazla kesinti de orada gerçekleşti. En azından kendi pazarımıza bakacak olursak, Px4 gibi bir tabancada 9 mm çaplı olanlara kıyasla ateşleme kapasitesi açısından dezavantaj asgariye indirilmiş.
Bizim ülkemizde yayınlanan kataloguna baktığımızda, Px4 modelinin 9×21 çapında olanının şarjörü en fazla 15 mermi alıyor (kapasitesinin teorik olarak 17 olması gerekirken), buna karşılık .40 kalibrede kapasite 14’e düşüyor. Yani bir atış eksik, ama .40 kalibrenin 14 mermisi 170-180 grain mermileri (manometrik bir namluda) 60 kilogrammetreyi aşabilen canlı enerji ile hedefe gönderebiliyorlar. Halbuki 9 mm kalibreli bir silahtaki 124 grain çekirdek ağırlığı (yine manometrik bir namluda) ancak 50 kilogrammetreyi aşabiliyor (tabii teorik olarak, zira tabanca namluları manometrik namlular gibi uzun değil ve üretici firmaların açıkladığı verilerin her zaman optimist rakamlarla dolu olduğu bilinen bir gerçek). Geriye ağırlık faktörünü değerlendirmek kalıyor: 170 grain mermi çekirdeğine sahip .40 kalibre bir fişek yaklaşık 16 gram geliyor, 124 grain mermiye sahip 9 mm kalibreli bir fişek ise yaklaşık 13 gram. Bunun sonucunda, her ikisi de farklı kalibrede mermilerle dolu iki şarjördeki ağırlık farkı sadece 30 gram olarak karşımıza çıkıyor.
|
1. |
2. |
1.Polimer gövde üzerinde örneğin sürgü kızakları ve besleme rampasının olduğu bölümde göze çarpan çelik parçalar adeta plastikten dışarı fırlamış gibiler.
2.Tetik grubu kolayca sökülebiliyor ve teorik olarak farklı tipte biriyle değiştirilebiliyor (örneğin Karma hareketli tipten Dao’ya).
Mekanik açıdan baktığımızda, çarpıcı herhangi bir değişiklik yok, çünkü zaten Px4 doğduğu günden beri bir “servis tabancası” olmak için aranan niteliklerin hepsine sahipti: Modüler, çok yönlü, farklı amaçlara adapte olabilir ve, doğal olarak, hem sağlam hem güvenilir. Sistemin kalbi döner namluda atıyor. Ateşleme anında, döner namlu kovan atma boşluğundan kurtularak, alt tırnağın eksantrikli profili onu saat yönü tersine dönmeye zorlayana kadar kısa bir bölümde sürgüyle beraber geri tepiyor. Bu sağlam ve etkin bir mekanizma olduğu gibi, aynı zamanda hareket eden bütün aksama dikey bileşenlere yer vermeksizin çizgisel bir hareket olanağı sağlıyor (üstelik 92 serisindeki oynak kilit gibi fazladan hareketli parçalar içermiyor). Emniyet tertibatı 92 serisinden daha farklı ve hem tetik sonuna kadar basılı olmadığı zaman iğnenin ilerlemesini engelleyen bir mekanizma var, hem de sürgü üzerinde tetiğin düşmesini önleyen çift taraflı manuel emniyet mandalı mevcut (ayrı bir parça halinde yapılmış olan iğnenin kuyruğu emniyet silindiri ile birlikte dönüyor ve fiziki olarak iğneden kaçmış oluyor).
|
1. |
2. |
|
3. |
4. |
1.Silahı sökme işlemi olağan ve birkaç saniyede yapılabilir.
2.Kabzanın altındaki çelik yay çekildiğinde kabza sırtı çıkıyor ve değiştirilebiliyor. Orta kapağı da kayışa bağlantı zinciri için bir halka bulunduran “operatif” tipte olanla değiştirilebiliyor.
3.Sürgünün iç görünümü işçiliğin özenli olduğunu açık şekilde gösteriyor.
4.Alt blok ve döner namlu arasındaki karşılıklı etkileşim merkezi eksantrik (kam) ile sağlanmış. İcra yayı saplamalı tipte ve bu da sökme takma işlemlerini kolaylaştırıyor.
Şarjör çıkartma kilidi tetik korkuluğunun kabzayla birleştiği noktaya yerleştirilmiş ve solaklar için sağ tarafa yatırılabiliyor. Emniyet mandalı, şarjör çıkartma kilidi ve hold open mekanizması, silahı gizli taşımada takılmasını önlemek ve rahatlık sağlamak, sportif kullanımda ise kullanışlı hale getirmek gibi amaçlar doğrultusunda farklı formlara sahip olanlarıyla değiştirilebiliyor. Aynı şekilde, backstrap üzerindeki kabza sırtları da değiştirilebilir tipte ve üç farklı boyutta: Hem iri “pençeli”olanlara, hem de kadın operatörlere uygun boyut ve dizaynda modelleri mevcut. Estetik görünüm bir yana, Px4 Inox modelini siyah gez donanımlı tercih etmek doğru bir yaklaşım olabilir, zira (bizce) 3 beyaz noktalı nişan alma sistemiyle donatılmış olanlarla hedeflerin çoğu üzerinde mümkün olan en iyi kontrast yakalanabiliyor.
TETİK MEKANİZMASI
Denememizde trigger reach (tetik erişim mesafesi) Çift Harekette 74 mm, Tek Harekette ise 64 mm olarak ölçüldü. Eli bizimkiler gibi orta-büyük olanlar için Çift Hareketli olanı kullanmak daha kolay. Tek hareketli olanı rahat kullanmak için de mevcut kabza sırtlarından daha büyük olanını monte etmek iyi olur (bu şekilde trigger reach mesafesi bir miktar uzatılabiliyor). Tetik mekanizması özellikleri kesinlikle görev silahı niteliklerine uygun ve Çift hareketlide 5000 gram, Tek hareketlide ise biraz fazla sayılabilen 2.600 gram gibi değerler elde edildi. Ama tek hareketteki bu fazlalık bariz bir tetik boşluğuna neden olsa da, iki zamanlı kısa ve yeterince temiz bir stroke ile telafi ediliyor. Bu test Baretta Px4 modelinin üç farklı kalibresiyle yaptığımız ilk deneme değil. Bu denemeler sonrasında tercihimiz 9×21 full size üzerinde yoğunlaşıyor, ama .40 Samp;W modeli de her zaman merakımızı kurcalayan bir silah oldu.
Şimdilik “inox sürgü” seçeneği sadece Px4 full size 9 ve .40 kalibrede mevcut. Şarjör çıkarma mekanizması, hold open ve tetik emniyeti kişiselleştirilebilen parçalar.
ATIŞ TESTİ
Atış testlerinde şarjörleri farklı yelpazelerdeki fişeklerle doldurmayı denedik: Winchester 180 grain “operasyonel” mermiler (maalesef İtalya’da kullanılmıyor), klasik Geco Fmj 170 grain mermiler, ön izlenim edinmeyi sağlayan Fiocchi Lrntfl 180 grain fişekler ve Haendler amp; Natermann yapımı değerli Fiocchi Golden target 150 gr bakır kaplamalı fişekler ile, kurşunsuz ve diğer hiçbir ağır metal içermeyen “ZetaPi” kapsül fitilleri. Fişek uzunluğunun 9 mm için tasarlanmış şarjörlere uyumlu olabilmesi için sınırlı tutulduğu dikkate alınırsa, .40 kalibre merminin profili ve konik gövde yapısı gayet normal. Ama Winchester mermilerde tepe noktası daha yuvarlak. Fiocchi Golden Target fişeklerin Haendler amp; Natermann çekirdekleri ise uçları daha sivriltilmiş (ve dar) forma sahip. İlk bakışta .45 acp semiwadcutter mermileri akla getiriyorlar. Neticede, hangi tipte fişek olursa olsun, yaklaşık 200 atış yaptıktan sonra Px4’ün son derece hassas ve güvenilir bir silah olduğu sonucu ortaya çıktı.
|
1. |
2. |
1..40 kalibrenin namlusu gerçekten büyük bir caydırıcı etkiye sahip. Namlu ağzı krom kaplama.
2.Gövdenin ön kısmında yer alan ve namluyu döndüren eksantrikli profilin bulunduğu bloğu tutan diş (yani, özetle, silahın komple üst bölümü)
Sadece test sonuna doğru bilinçli olarak daha rahat bir duruş pozisyonuyla son atışlar yapılırken bir “stove pipe” (boş kovanı atma işlevine bağlı tutukluk) yaşandı. Manuel emniyet ile tetik kilidi kolay kullanışlı ve manivelaların şekli, Beretta 92 modeli kumanda manivelalarına getirilen başlıca eleştirilerden biri olan sürgünün hızlı hareketi sırasında kendiliğinden kurulma riskini yok ediyor. Standart şarjörün çıkarılması da kolay ve bunun için silah profilinde kılıfsız taşımada bile zorluk ve fark edilme yaratacak gereksiz çıkıntılar yok. Hold open (sürgü tutma mandalı) yeterince dirençli. Burada .40 kalibreyle dikkate alınacak temel nokta hiç kuşkusuz silahın atışa verdiği reaksiyon.: 9 mm çaplı olana oranla avuç içine yansıyan basınçta herhangi bir artış fark etmedik (bunda polimer gövdenin yarattığı emilimin etkisi de var), silkinme yumuşak ve kademeli, ama namlu şahlanması bu modelde biraz daha fazla ve buna bağlı olarak bir sonraki atış için hedefe kilitlenme ve dolayısıyla seri atış hızı daha yavaş.
Sürgü üzerine monte edilmiş her türlü küçük aksam Px4 standart modelinde olduğu gibi siyah renkte. Gez ve arpacık boyutları çok iyi tasarlanmış ve hemen kavranabiliyorlar.
Bu silahla elinizde “irice” ama fazla “saldırgan” olmayan bir cisim tuttuğunuz şeklinde bir algılama söz konusu, ama (daha çok 9 mm’den “gelenlerde” hissedilen) bu algılama, silahla biraz haşır neşir olduktan sonra kayboluyor, bu nedenle maksimum isabet oranını yakalamayı engelleyici herhangi bir gibi etki doğurmuyor. Göz önünde tutulması gereken diğer önemli bir nokta tetik boşluğu (trigger reach) ile ilgili. Fazla kısa veya fazla uzun tetik esneme mesafesi elin büyüklüğüne uygun kabza sırtlığı seçimiyle giderilmesi gereken bir sorun. Çünkü nişan alarak yapılan atışlarda gerekli konsantrasyonla giderilebilen bu sorun, ani ve hızlı atışlarda ortaya çıkıyor. Dolayısıyla el ile kabza orantısını iyi ayarlamanızı tavsiye ederiz. İsabet sonuçlarına baktığımızda tatminkâr olduklarını görüyoruz: 25 metreden atışlarda beş atış başına 60-70 milimetrelik bir ortalama tutturduk, bu da savunma tipi 4 inçlik bir namlu için hiç de fena sayılmaz. En iyi atışlar sadece 150 grain çekirdek ağırlığı olan Fiocchi Golden Target fişeklerle beş atışta 30 mm olarak gerçekleştirildi.
Beretta firmasının poligonunda Px4 Storm ile yaptığımız test atışlarından bir görüntü
Teknik Kart
Üretici: Beretta spa, via Pietro Beretta 18, 25063 Gardone Val Trompia (Brescia), tel. 030.83.411; faks 030.83.41.296 www.beretta.it
Distribütör: Komando Av Malzemeleri ve Sarraflık San. Tic. Ltd. Şti. www.komandoav.com
Model: Px4 Storm
Tipi: Yarı otomatik tabanca
Çap: .40Samp;W (9×21 de mevcut)
Çalışma sistemi: Döner namlu ve kısa mesafeli geri tepme
Besleme: Çift sıralı tek sürümlü çıkarılabilir şarjör
Kapasitesi: 14
Namlu uzunluğu: 102
Toplam uzunluk: 192
Tetik mekanizması: İhtiyarı karma hareket İğne vuruş mekanizması: devinimsel iğneye vuran harici horoz
Nişan sistemi: Kırlangıç kuyruğu lamel arpacık, kırlangıç kuyruğu Novak tipi gez.
Emniyet tertibatı: İğne emniyeti otomatik, sürgü üzerinde aynı zamanda horoz düşürücü görevi yapan çift taraflı manuel emniyet mekanizması.
Malzemesi: Namlu ve mekanik aksam karbon çelik, sürgü paslanmaz çelik, gövde polimer, sürgü kızakları ve tetik paketi çelik.
Yüzey kaplama: Kabza mat siyah, satenleştirilmiş sürgü, koyulaştırılmış mat çelik aksam.