1300 Marine modelinin mirasçısı olan bu tüfeğin DNA’sı savunma silahı olmaya kodlanmış. Hafif, kompakt, çok hızlı kurulabilen, sadece 460 mm uzunluğunda silindir namlulu bu tüfek, aynı zamanda çok da yüksek isabet hassasiyetine sahip. Üç kilodan daha az ağırlıkta ve magnum mühimmatı ile omuza biraz acı çektiriyor. Test işini sayısız atış şampiyonlukları bulunan Roberto Vezzoli’ye emanet ettik.
1300 Stainless Marine modelini hatırlıyor musunuz? Winchester’in seksenlerin sonu ile doksanların başında ünü oldukça yayılan pompalı versiyonlarından biriydi ve bazılarının köhne dediği basit mekanizması ile birleşen polimer dipçiği ve el kundağının paslanmaz çelik-krom aksamlarla hep birlikte ortaya çıkardığı agresif görüntüsü hafızalarda yer etmişti. Birkaç yıl önce Connecticut eyaletinde bulunan ve aynı zamanda 70 model karabinalar ile ünlü pompalı tüfeklerin de üretildiği New Haven’deki fabrikayı terk eden Winchester, doğası gereği hâlâ okyanusun hem bu yakasında hem diğer yakasında birçoklarının beğenisini kazanmaya devam eden bir tüfeği yeniden pazara sürme zamanının geldiğine kanaat getirdi: Bu pompalı tüfeğin adı şimdi “SXP Defender”, artık paslanmaz çelikten imal edilmiş olmasa da, eski modele benzer yanları gerçekten çok fazla.
Efsanevi 1300 marine modelinin varisi yeni Winchester SXP Defender 12 kalibre, mesken türü mekanlarda savunma amaçlı kullanım için ideal bir pompalı.
Namlunun sağ tarafına kazınmış Made by Istanbul yazısı dikkati çekiyor. Winchester yetkilileri kalite kontrollerinin çok sıkı yapıldığı ve imalat parametrelerinin Amerikalı teknisyenler tarafından dikte edildiği özellikle belirtiyorlar. O halde hüküm vermeden önce silahı bir deneyelim, hem de en sıkı şekilde deneyelim dedik ve bu nedenle av tüfeği ile sportif dinamik atış kategorisinde çok sayıda uluslararası şampiyonlukları bulunan Roberto Vezzoli ile, hem sportif av tüfeği mühimmatı, hem öldürücü olmayan mermiler üreten bir işletmenin sahibi olan ve yivsiz silah atıcılığıyla da ilgilenen Pierluigi Orlandi’ye başvurduk. Onlarla bazı “taktik” parkurları bulunan bir açık atış sahasına gittik ve yeni SXP Defender’in bütün mekanizmalarını testten geçirdik.
Fişek yükleme penceresinden 1330 modelindekinin aynısı olan fişek atıcı yay görülüyor.
ESKİ MODELİ HATIRLARKEN…
Mekanik aksamından başlayacak olursak, Winchester pompanın yeni hayatının da aslında geçmişe dayandığı görülüyor: Eski 1300 modelinde bazı mekanik düzenlemeler yapılmış. Önce döner kafalı sürgüdeki değişiklikten söz edersek, bunu basküle rapteden dört adet tutucu çelik tırnak namlu kubuzu içine açılmış olan yuvalara geçiyor. El kundağı geriye çekildiğinde, kurma kolları sürgü yatağını geriye doğru hareket ettiriyorlar ve bu da kafanın dönmesini ve kubuzdan kurtulmasını sağlıyor. Yaptığımız test sırasında bizi en çok etkileyen olumlu noktalardan biri, sürgünün hem açılış hem kapanış aşamasındaki akıcılığı oldu. Bu da kovanın yataktan çıkarılması, atılması ve yeni fişeğin sürülmesi evrelerini son derece süratlendiren bir özellik. Vezzoli tarafından sınırları zorlayacak şekilde yapılan seri atışlar Winchester pompada birkaç “tökezlemeye” neden oldu. Örneğin bir defasında hava haznesinden alınan fişek kartuşu kaşık üzerinde kaldı.
Kapanma sırasında içine sürgü kafasının geçtiği oyuklarla donatılmış özel kubuz.
Ama sonra ağır çekimlerde izlerken gördük ki, genelde bunlar Vezzoli gibi bir sportif atış maestrosunun son derece hızlı serilerle mekanizmayı aşırı zorlamasının nedeniydi. Nitekim sportif dinamik içinde değil, “normal” savunma refleksleriyle yapılan atışlarda Defender en ufak tutukluk belirtisi göstermedi. SXP modelinin bir savunma silahı olarak tasarlanmış olması tasarımcıların bazı tercihlerinden açık seçik anlaşılıyor. Örneğin (tamamı krom kaplama) namlu: Sadece 460 mm uzunluğunda, hareketli şok tüpleri yok ve tamamen silindirik yapıda. ABD’de bu namlu sıkça Foster saçmalarla kullanılıyor. Biz 28 gramlık bir Cervo saçma kullandık ve 50 metreden yaptığımız atışlarda mermi grupmanı gerçekten çok iyiydi. Winchester aynı zamanda namlu iç çapını genişleterek honlanmış namlu kullanımına da yönelmiş ve bunu üç avantaj elde etmek için yapmış: Mermi hızı ve penetrasyon dediğimiz delip geçme gücünü arttırmak, daha benzer grupmanlar yakalamak ve geri tepmeyi azaltmak.
Döner kafası ile birlikte kurma kundağına takılı sürgü görülüyor.
Bu tip bir silah için ilk iki avantaj özellikle savunma fonksiyonuna ve kısa mesafeli hedeflere yönelik mühimmat kullanıldığında çok fazla gerekli olmasa da, geri tepme efektinin azalması azımsanmayacak bir avantaj demektir. Bunun bir nedeni de SXP modelinin üç kilodan daha hafif bir silah olması (boş silah tarttığımızda 2.907 gram geldi). Biz bunu Winchester Double X 00 Buck, 15 bakır alaşımlı saçma içeren 76 mm’lik kovana sahip fişekler deneyerek test ettik ve doğruladık. Vezzoli ve Orlandi gibi deneyimli atıcılar bile dipçiğin omuzlarında bıraktığı etkinin önemsenecek derecede olduğunu belirttiler.
Son derece kompakt, hafif ve hızlı bir tüfek olan yeni SXP Defender savunma amaçlı mükemmel bir pompalı.
Amerika- Belçika menşeli üreticinin çok başarılı bir tasarım ve üretim süreci sonunda aynı zamanda X-bolt tüfekler ve Cynergy süperpoze çiftelerin trap atışlarda kullanılan versiyonlarına uyguladığı Inflex Technology yumuşak dipçik taban yastığı (ped) sayesinde geri tepme etkisi büyük oranda yumuşatılmış. Test tezgahındaki tespitlerde de doğruladığımız gibi, çok yavaş bir yuvarlak tanecikli –ball powderbarut ile doldurulmuş olan Winchester magnum fişeğin ortalama hızı standart değerler içindeydi ve 735 bar ortalama basınçla saniyede 366 metrelik bir hız değeri saptadık. Bu “değerler” çerçevesinde pompanın tutumu oldukça asabiydi. Ama kullandığımız diğer bütün mühimmat ile, 28, 32, 34 gramlık saçmalarla, “28” gramlık “kuru” saçma ile ve öldürücü olmayan diğer bazı fişeklerle yaptığımız atışların hepsinde pompa son derece uyumlu reaksiyonlar verdi.
Eski 1300 modeline göre değiştirilmiş bazı ayrıntılar tetik köprüsü ön tarafındaki emniyet düğmesi ve yataktaki fişeği çıkartmaya yarayan cut-off mandalı
HIZLI SEKANSLAR
Magnum fişekleri bir yana ayırırsak, hızlı sekanslarla birbirinin peşi sıra yapılan seri atışlarda Defender gayet iyiydi diyebiliriz. Buna sadece 155 mm uzunluğundaki el kundağının kompakt yapısı da katkı sağladı. Özellikle Fabarm Sdass veya Benelli Super Nova gibi modellerin el kundağıyla kıyaslandığında bazı özellikleri daha belirgin ortaya çıkıyor. Üzerinde 90 mm uzunluğundaki radyal kanallar iyi bir tutuş sağlıyor ve hatta elleriniz terliyken bile kurma işlemini son derece rahat yapıyorsunuz. Tetik mekanizması biraz sert, ama kullanım amacı düşünüldüğünde zaten farklı olamazdı. Burada daha fazla güç uygulayayım derken düşülebilecek yanlışa, yani işaret parmağını tetiğin taban kısmına yaslamamaya dikkat edilmeli. Eğer bunu yaparsanız durum zorlaşıyor.
Halbuki tetik bloğunu çıkartmak daha basit: Burada bulunan tek bir pimi çıkartmak yeterli. Horoz yayı özel bir forma sahip, tel şeklinde ve horozun yanlarına sarılmış durumda. Ancak kırılması halinde tüfeği kullanılamaz duruma getirme gibi bir riski var (halbuki icra yayı miline sahip spiralli geleneksel bir yayda bu risk söz konusu olmaz). Bir önceki modelde olduğu gibi, SXP modeli de yandan emniyet düğmesiyle donatılmış ve bu düğme tetik korkuluğunun ön tarafında bulunuyor. Düğmenin boyutu uygun ve devreye alma çıkarma işlemi atışa hazır pozisyonda bile rahatça yapılabiliyor.
Emniyet konusundan bahsederken, tüfekte fişek yatağındaki dolu bir fişeği çıkartmayı sağlayan cut-off-fişek çıkarma mandalının bulunduğunu da söyleyelim. Dipçik dizaynı yenilenmiş: Kabzanın iki yanında portakal kabuğu motifli tutuş sağlayıcı yanaklar var, ayrıca başparmağın dayandığı noktaya dipçikten farklı malzemeden bir parça uygulanmış. Bu da tutuşu arttırıcı bir uygulama. Yumuşak dipçik tabanı görevini layıkıyla yapıyor, ama tüfeği omza alırken giysinize takılmaması için dikkat etmeniz lazım.
ROBERTO VEZZOLI’NİN GÖZÜYLE DEFENDER
Hava biraz fazla sıcak olsa da, yeni Winchester SXP Defender ile yanımızdaki işinin ehli arkadaşlarla beraber 500’den fazla 12 kalibrelik fişek yakmak için iyi bir gün seçtik diyebiliriz. Son derece kompakt ve kullanışlı bir tüfek olan SXP, ortalama 32 ve 34 gramlık fişeklerle gayet kontrollü ve kolay hükmedilebilen atışlar yapmamızı sağladı. Komutlara verdiği reaksiyonlar gayet iyi olan bu taktik-savunma silahı, temelde gayet pratik ve kullanışlı. Daha enerjik fişekler kullandığımızda ise, hafif bir tüfek olmasının bedelini bir miktar ödedi ve kendisini omuzda biraz daha hissettirdi. Özellikle de magnum fişekler kullanıldığında, tüfeğin acemilere hiç uygun olmadığını söylememiz mümkün, çünkü o zaman geri tepmeyi omzunuzda oldukça sert ve kötü hissediyorsunuz.
Tetik mekanizması yumuşak değil, ama savunma ve “içgüdüsel” atışa yönelik bir silah olduğundan, böyle bir mekanizma standart parametreler içinde denilebilir.
Dolayısıyla test atışlarımız küçük boyutlu bir pompalı tüfeğin pratik kullanım özellikleri üzerine yoğunlaştırıldı ve bu nedenle Orlandi tarafından bu amaç doğrultusunda etüt edilen ve üretilen San Vito Gaggiano (Mi) yapımı fişekler ile, 15 saçmalı Winchester magnum fişekler kullanıldı. İlk tahlilde 10 ile 15 metre mesafelere yerleştirilmiş sabit metalik hedeflere bir dizi atış yaptım ve Winchester’in aksiyon hızından azami ölçüde yararlanmaya çalıştım. Nitekim SXP görevini başarıyla yaptı ve hızlı sekanslar gerçekleştirmemi sağladı. Daha hızlı fişek sürebilmek için fişek yükleme yuvasına elinizin biraz alışması gerekiyor. Kurma kundağı Amerikan “TJ Hooker” tipi pompaların biraz retro olarak tanımlayabileceğimiz eski tarz bir stilini yansıtıyor.
| 1.
|
2.
|
1.Pirinçten yapılmış küresel arpacık ve savunma amaçlı bir tüfek için ideal şekilde sadece 460 mm uzunluğunda tasarlanmış namlunun şok tüpü donanımı olmayan namlu ağzı.
2.Dipçik polimerden imal edilmiş ve boyutları doğru hesaplanmış. Kabza yanaklarındaki tırtıklar sayesinde iyi tutuş özelliğine sahip.
Kolay bir kurma işlemi için uygun boyutlarda, ama sanırız pozisyonu biraz fazla ileride. Pompalı tip sürgü mekanizması üreticilerinin şu anki eğilimi, kurma anında gövde iskeletinin ön kısmının üzerine çıkacak tipte el kundakları üretmekten yana. Bu şekilde daha kompakt bir pozisyon elde ediliyor ve zayıf el mümkün mertebe daha geride bir yere konumlandırılabiliyor. Testin sonraki bölümüne aynı hedeflere yandan ateş ederek ve saçmalı mühimmat kullanarak devam edildi. Saçmaların ürettiği ses ve normalin dışındaki atış pozisyonu işe heyecan kattı ve test atışlarının tuzu biberi oldu. Uzun mesafeden nişan alarak yapılan atışlarda pompalı 12 kalibre, kısa tek kurşun namluya ve pirinçten yapılmış küresel bir arpacık ile karkas üzerinde açılmış şeritten oluşan “minimal” nişan sistemine oranla daha iyi bir performans sergiledi. 50 metre mesafeden ayakta ve desteksiz yapılan atışlarda bütün saçmalar hiç sorunsuz hedefin alfa noktasında toplandılar.
Roberto Vezzoli (solda) ve testlere katılan Fişek fabrikasının sahibi Pierluigi Orlandi. Aynı zamanda iyi bir atıcı olan Orlandi, şu yorumda bulundu: “SXP mesken savunma ve kolluk güçlerinin amaçlarına uygun bir tüfek. Küçük boyutları sayesinde dar alanlarda da etkin, çevik hareketler ve hedefe hızlı kilitlenme için müsait bir silah. Kolay ve kullanışlı olması onu iyi bir “can dostu” yapıyor.
Daha sonra deneme sırası öldürücü olmayan mühimmatla yapılan atışlara geldi. Çiftli, tekli saçmalı ve güdümlü mermilerden farklı gruplar ayarladım. Ölümcül olmayan mühimmatla daha önce de atış yaptığım olmuştu, ama bu sefer plastik mermili fişeklerle atış yapmanın kolaylığı ve yüksek isabet hassasiyeti beni gerçekten şaşırttı. Doğal olarak en ufak bir geri tepme yok, çıkan ses daha az ve 25 metreden yapılan 5 atışta mermi grupmanı 150 mm içinde oluştu. Plastik çift kurşunlu fişekle de mükemmel sonuçlar aldık: 15 metre mesafeden hedefe isabet sağlandı, 10 metreden yapılan atışlarda da hedef kartonundaki alfa alanı içinde grupmanlar oluştu. Ayrıca havaya birkaç kovan ve bir teneke kutu atıp yere düşmeden bütün bir hava haznesini boşaltma zevkinden de kendimi mahrum etmek istedim.
| 1.
|
2.
|
1.Yumuşak Inflex Tecnology ürünü dipçik yastığı gayet yararlı ve özellikle magnum fişeklerle ortaya çıkan sert geri tepmeyi zayıflatıyor.
2.Sportif yönü ağır basan pompalarda olanın tersine, el kundağı küçük ebatlı. Tutuş bölgesindeki 90 mm’lik radyal kanallar gayet yararlı. Hava haznesi standart boyda beş fişek alabiliyor.
Bu “antrenman” da gerçekten iyi sonuçlar verdi. Son olarak, bu tüfeği ölümcül olmayan mermi kullanımı gerektiren uygulamalarda kullanılabilecek nitelikte gördüğüm gibi, ormanda çalıların arkasından çıkacak iri bir yaban domuzuna ateş etmek için de kullanılabilir tipte görüyorum, neden olmasın? Bu silahın mesken türü yerlerde savunma amaçlı kullanımı için şöyle bir reçete yararlı olabilir: Hava haznesini 32 gramlık 5 numara kurşunlu üç fişek ve tek plastik mermili ölümcül olmayan iki adet fişekle doldurun, fişek yatağını boş bırakın. Gerekli olduğunda olağan mühimmata geçmeden önce emrinizde iki adet “caydırıcı” fişek olacaktır.
Teknik kart
Üretici: Browning International www.winchesterint.com
Distribütör: Komando Av Malzemeleri ve Sarraflık San. Tic. Ltd. Şti. www.komandoav.com
Model: SXP Defender
Tipi: Superpose av çiftesi
Çap: 12/76
Çalışma sistemi: Pompalı (slide action)
Kullanım amacı: Mesken savunma, yeminli koruma-güvenlik görevlileri
Kapatma tipi: Geometrik, dört tırnaklı döner kafa
Besleme sistemi: Tüp şeklinde hava haznesi, 5 fişek kapasiteli (iki atış için çıkartılabilir redüktör)
Namlu: silindirik, tamamı krom kaplama, şok tüp donanımı yok.
Namlu uzunluğu: 460 mm uzunlukta
Ekstraktör (kovan çıkartıcı): Sürgü kafası üzerinde tırnak tipinde.
Kovan atıcısı: Yay kurmalı
Nişangah düzeni: Pirinç küresel arpacık.
Tetik mekanizması: Direkt tetikleme.
Emniyet tertibatı: Tetik köprüsü üzerinde yandan konumlandırılmış düğme, namludaki fişeği hızlı değiştirme amaçlı emniyet tertibatı.
Dipçik-kundak: Tekno-polimer malzeme
Ağırlık: Saptanan: 2.907 gram
Toplam uzunluk: 985 mm
Fiyatı: 1.299 TL
| 1.
|
2.
|
| 3.
|
3.
|
| 5.
|
6.
|
1.10 metreden Winchester Double X magnum 00 buck fişeklerle elde edilen grupman. 15 saçmanın dağılımı çok iyi.
2.Aynı Winchester mühimmat ile 15 metreden elde edilen grupman kaçınılmaz şekilde daha geniş.
3.50 metreden 28 gramlık saçma dolu Orlandi Extra fişeklerle ayakta desteksiz yapılan atışlarda elde edilen mükemmel grupman
4.Plastik ikili saçma 10 metreden çok isabetli atışlar sağladı.
5.10 metreden ölümcül olmayan (non-lethal) 15 saçmanın dağılımı çok iyi.
6.10 metreden “body-body-head-vücut-vücut-baş atışları. Bu klasik savunma atış tekniği SXP ile mükemmel sonuç verdi.
Non-lethal (ölümcül olmayan) mühimmat
Pompalı tüfekler non-lethal mühimmat kullanımına izin veriyor. Ama bu mermilerin küçük kütleye sahip olmaları nedeniyle yarı otomatik tüfeklerde kullanılmaları mümkün olmuyor. Non –lethal, yani öldürücü olmayan fişekler ailesinde merminin üretildiği malzeme genelde lastik (kauçuk) veya aynı sertlik derecesine sahip benzeri materyallerden oluyor. Parçalı veya saçmalı olarak iki farklı tipleri mevcut. Parçalı olanlarda misket veya tanecikler kullanılıyor, saçmalı olanlarda ise küresel saçmalar ve muhtelif tipte ve boyutta mermiler kullanılabiliyor. Bu tip mühimmat kullanmak isteyenlerin dikkat etmesi gereken bir husus, ambalaj üzerinde yazılı uyarıları okumak olmalıdır, zira ambalaj üzerinde üretici firma etki sınırı hakkında, yani fişeğin hangi mesafeden sonra öldürücü olmayan hale geldiği konusunda bilgiler vermekte, doğru ve bilinçli kullanım için uyarılarda bulunmaktadır. Üretici firmalar tarafından yapılan testler harici ve dahili balistik testleri olup, bu testlerde basınç, hız ve enerji hesapları yapılmaktadır. Terminal balistik testlerde ise plastilinden imal edilmiş büstler ve gövdeler üzerinde merminin etkisinden kaynaklanan travmaların öldürücü sınıra ulaşıp ulaşmadığına yönelik tespitler yapılmaktadır. Plastilin gövde üzerinde açılan oyuğun derinliği 30 milimetreden fazla olamaz.
| 1.
|
2.
|
1.Testte kullanılan fişeklerden dördü. Soldan başlayarak: Winchester Double X 00 buck (15 saçma); 28 gram saçmalı Orlandi Extra; 8 mm çapında saçmalı non-lethal Cheddite; 18,6 mm saçmalı Orlandi çift mermili fişek.
2.Testlerde kullandığımız Orlandi öldürücü olmayan mermiler.