Gelişen teknoloji imkanlarıyla tüfekler de adeta gelecekten gelmişçesine görünüm ve özellikler barındırmaya başladılar. Şüphesiz ki en çok dikkan çeken modeller ise alışılmışın dışındaki tasarımlarıyla “bullpup” tüfekler. Biz de Armi e Tiro okuyucuları için üretilmiş en iyi bullpup tüfeklerden 10’unu derledik.
Bullpup tüfekler genel olarak; şarjörün, besleme ve ateşleme mekanizmasının tetik ve kabzanın arkasına yerleştirildiği tüfek tipidir. Böylece namlu boyu sabit kalarak tüfeğin genel boyunun ve ağırlığının azaltılması amaçlanmıştır. Bu kısa ve hafif tüfek konsepti zırhlı personel taşıyıcılar, zırhlı muharebe araçları, helikopterler gibi kısıtlı alana sahip araçlarla taşınan piyadeler için hareket kabiliyeti kazandırmaktadır. Kelime anlamı olarak bullpup İngilizce “bulldog puppy” (bulldog yavrusu) kelimesinin kısaltılmış halidir.İkinci Dünya Savaşı sonrası modern bir taarruz tüfeği arayışına giren İngiliz ordusu planladıkları tüfeğin boyutundan ve yapısından dolayı tüfeği bu isimle tanımlar.
Bullpup tüfekler ise 1888 Godsal tüfeği ve 1901 Thorneycraft karabinasına kadar uzanan bir tarihe sahip. Birçok avantaja sahip bullpup tüfeklerin tek olumsuz yanı ise hep aynı yönden, tüfeğin sağ tarafından ve yanak hizasından boş kovanı tahliye etmesidir. Bu sebeple sadece sağ elde kullanıma imkan vermektedir. Ancak bazı aparatlarla kovan tahliye yönü değiştirilebildiği gibi yeni tasarımlarda tahliye yönünü öne veya alta çeviren teknolojiler kullanılmaktadır.
10 KEL TEC KSG
Listemizin 10 numarasında Amerikan Kel Tec firmasının 2011 yılında ürettiği KSG modeli var. Aynı zamanda KSG pompalı mekanizmaya sahip bir bullpup. Bullpup mekanizmanın pompalı tüfeklere de uygulanabileceğinin mükemmel bir örneği olması sebebiyle listemizde yer almaya hak kazanıyor. KSG namlusunun altındaki iki tüp şeklinde haznesinde 7+7 fişek kapasitesine sahip. Bir tüpteki 7 fişek bittikten sonra haznenin arkasındaki anahtar yardımıyla diğer tüpe geçip kalan 7 fişek de ateşlenebiliyor. 3.85 kg dolu ağırlık ve 662 mm uzunluğuyla bullpup tasarımın hakkını sonuna kadar veriyor. KSG’nin boş fişekleri dipçiğin altından aşağı doğru tahliye eden tasarımı sayesinde her iki elle de kullanılabilme imkanı sağlıyor.
9 NORINCO QBZ-95
Listemizin 9 numarasında Çinli NORİNCO şirketinin 1997 yılında ürettiği QBZ-95 var. QBZ- 95 aynı zamanda dünyanın en hızlı çoğalan bullpup tüfeği olma özelliğini de taşıyor. Üretildikten sonraki iki yıl içerisinde yaklaşık 1.65 milyon adet üretilmiş. Tüfeğin mermi kalibresi de Çin menşeili 5.8x42mm/DBP87. Çinliler bu mühimmatın NATO 5.56x45mm mermilerden daha üstün olduğunu iddia ediyorlar. QBZ-95’in QBZ-95B Carbine, QBZ-95 Rifle, QBZ- 95 LSW türevleri mevcut.
İsimlerinden de anlaşılacağı üzere Carbine modeli karabina türünde üretilmiş daha kısa ve hafif türüdür, Rifle modeli orta ağırlık ve uzunluktadır, LSW modelinde ise QBZ-95 ağırlık ve uzunlukla makinalı tüfeğe benzer bir silaha çevrilmiştir. Ayrıca her modelin 5.56x45mm NATO mühimmatı kullanan versiyonları da mevcuttur. QBZ-95 30 mermilik şarjöre sahiptir. Tamamı polimer kaplama olan silah tekli, üçlü ve tam otomatik atış yapabilecek şekilde tasarlamıştır. Boş kovanların tamamı silahın sağ tarafından atılmaktadır. 2.9 kg ağırlığa ve 609 mm uzunluğa sahip QBZ-95 Carbine gerek hafifliği ve pratikliği gerekse üretildiği zamanki popülerliği ile listemizde olmaya hak kazanıyor.
8 KHAYBAR KH2002
8 numarada İran’ın sansasyonel modern taarruz tüfeği Khaybar bulunuyor. İsterdik ki tasarımı veya özellikleriyle sansasyon yaratsın ancak Khaybar Muhafız Ordusu’nun bullpup tasarımından dolayı törenlerde kullanılamayacağını belirtmesi üzerine üretilen binlerce tüfeğin orduya teslim edilmeden ortadan kaybolmasıyla dikkatleri üzerine çekmişti. Birtakım efsanelere göre olası bir Batı saldırısı sırasında Ortadoğu’ya yayılması amacıyla İslamcı örgütlere dağıtılmıştır. Ancak bu iddiaların hiçbirinin doğruluğu ispat edilememiştir. Khaybar adını Suudi Arabistan’daki Hayber şehrinden almaktadır.
İran Savunma Endüstrisi tarafından 2004 yılında üretilen silah, HK G3’ün yerini almak üzere Çin CQ taarruz tüfeğinin bullpup tarzı ve 5.56×45 mm’lik mühimmat kullanan kopyası şeklinde tasarlanmıştır. M16’lardaki gazlı sistemin benzeri kopyalanmıştır. Beslemesi de M16 uyumlu standart şarjörlerle yapılmaktadır. Khaybar’ın kullanım alanına göre karabina, standart ve uzun makinalı tüfek tarzı modelleri mevcuttur. Boş ağırlığı 3.7 kg uzunluğu ise 730 mm olan Khaybar standart mühimmat ve şarjörlere uyumlu olması sebebiyle listemizde yer alıyor.
7 IMI TAR-21 (TAVOR ASSAULT RİFLE-21)
TAR-21 nam-ı diğer Tavor adını üretim yeri olan İsrail’in Tavor Dağı’ndan almaktadır. İsrail Silahlı Kuvvetleri tarafından IMI Galil ve M16 tüfeklerinin yerini alması amacıyla üretilmiştir. 1991 yılında tasarımına başlanan silahın ilk prototipi 1998 yılında üretilmiş, 2001 yılına kadar test edilmek amacıyla ordunun belirli kısımlarına verilmiştir. 2006 yılından itibaren farklı çeşitleriyle seri üretime geçilmiştir. Standart olarak 5.56×45 mm NATO mermileri kullanan Tavor’un 9×19 mm Parabellum mermiler atabilen versiyonu da mevcuttur.
M16 uyumlu şarjör kullanan silahın kovan tahliye penceresi rahatlıkla yer değiştirebildiği için çift elle kullanıma uygundur. Birçok parçasının polimer olması silahın ağırlığını ciddi bir şekilde azaltmıştır. Klasik nişangah yerine MARS ve Mepro nişangah sistemleri ile donatılmıştır. Sniper versiyonlarında ise 4x Trijicon ACOG dürbün bulunmaktadır. Ayrıca standart versiyonlarına M203 bomba atar da takılabilmektedir. Standart versiyonu 720 mm uzunluğa ve 3.27 kg ağırlığa sahip Tavor, İsrail ordusunun gelecekteki muhtemel saldırı tüfeği olacaktır. Azerbaycan, Ukrayna, Hindistan, Brezilya, Portekiz gibi birçok ülkenin envanterinde de mevcuttur.
6 FN F2000
Belçikalı Fabrique Nationale Herstal şirketi tarafından 2001 yılında üretilmeye başlanan bullpup tüfek olan F2000 tasarımı ve dış görünüşüyle adeta uzay çağından kopup gelmiş bir silah. Gövdesinin tamamı ve diğer birçok parçasının polimer oluşuyla da gayet hafif ve ergonomiktir. F2000 standart 5.56×45 mm NATO mühimmatı kullanmaktadır. Şarjörleri ise standart M16 şarjörleriyle uyumludur. Şarjör diğer silahlarda olduğu gibi şarjör çıkarma düğmesine basıldığında düşmez, elle çıkarmak gerekir. Ayrıca F2000 boş kovanları özel bir tasarımla yana değil gövdenin ön kısmından öne doğru atmaktadır.
Bu da solak kullanıcılar için büyük bir avantaj oluşturmaktadır. F2000 üzerinde monteli olan optik nişangahla beraber satılmaktadır. Bu nişangah kullanıcıya 1.6x büyütme sağlar. Ancak istenildiği takdirde kolaylıkla çıkarılıp Picatinny kızaklar sayesinde yerine başka bir optik monte edilebilir. Ayrıca fener, lazer noktalayıcı veya 40mm bomba atar gibi birçok aksesuar da rahatlıkla silaha monte edilebilir. 688 mm uzunluğa ve 3.6 kg ağırlığa sahip F2000, Belçika Özel Kuvvetleri’nin yanında Arjantin, Şili, Hindistan, Hırvatistan, Pakistan ve Peru özel kuvvetleri tarafından da kullanılmaktadır, Slovenya Ordusu’nun standart tüfeğidir. Ayrıca FS2000 adında sadece yarı otomatik modda kullanılabilen sivil versiyonu gibi pek çok görev odaklı versiyonları mevcuttur.
5 FN P90
Giderek başa yaklaşırken listemizin ortasında yine Fabrique Nationale Herstal firmasının ürettiği kişisel savunma silahı olan P90 hafif makineli tüfeği bulunuyor. P90 alışılmış bullpup tarzını biraz değiştirmiş bir tüfek. Şarjör tetiğin arkasında değil silahın üstünde yatay olarak bulunuyor. 1990 yılında kurşun geçirmez yeleklere karşı etkili bir silah üretmek amacıyla üretilen P90 şarjöründe 50 adet 5.7×28 mm mermi bulunduruyor. Mermiler gövdenin üstünde, gövdeyle 90 derece açı yapacak şekilde dizili bulunuyorlar.
Sıradışı şarjör tasarımı sayesinde yeri gelen mermi 90 derece dönerek gövde ile paralel hale geliyor ve namluya sürülüyor. Boş kovanların silahın alt tarafından atılması sayesinde çift elle rahatlıkla kullanma imkanı sağlıyor. P90’ın 5.7×28 mm’lik mermilerinin geri tepmesi standart 5.56×45 mm’lik mermilerin geri tepmesinin yaklaşık yarısı kadardır. Silahın boyu 500 mm, yüksekliği 70 mm ağırlığı ise 2.54 kg olması sebebiyle çok rahat taşınabilir, bina veya zırhlı araç içerisinde rahatça kullanılabilir ölçülerdedir.
4 MAS FAMAS
1981 Fransız yapımı taarruz tüfeğidir. Fusil d’Assaut de la Manufacture d’A rmes de Saint-Étienne (Saint-Etienne silah fabrikasında üretilen saldırı tüfeği) kelimelerinin baş harflerinden ismini alır. FAMAS’ın ilk modeli F1 400.000’den fazla satılmıştır. FAMAS standart 5.56×45 mm NATO mühimmatı kullanmaktadır. 25 mermi kapasiteli şarjörlere sahip F1 modelinden sonra üretilen G2 modeli 30 mermilik şarjörler kullanır. Yakın ve uzak menzillerde çok etkili bir silahtır. Bunun sebebi yakın mesafede tam otomatik modda kullanılırken mesafe arttıkça üçlü atış modunda kullanılabilmesidir.
Sonradan üretilen G2 modelinin commando, hafif makineli ve keskin nişancı gibi özel versiyonları bulunmaktadır. Üretim maliyeti yaklaşık 1500 € olan FAMAS, 757 mm boyunda ve 3.61 kg ağırlığındadır. Atış hızı ortalama 1000 mermi/dakika olması ile muadili pek çok tüfekten daha hızlıdır. Kovan tahliye penceresi kolaylıkla sol tarafa alınabildiği için solak kullanıcılar açısından herhangi bir kullanım zorluğu yaşanmamaktadır. İstenildiği takdirde taşıma koluna kolaylıkla optik nişangah takılabilmektedir. Ayrıca fener, lazer ve 40 mm bomba atarlar da rahatlıkla silaha monte edilebilir.
3 ENFIELD L85 (SA80)
Listemizde ilk üçe girerken 3 numarada bizi 1985 yapım İngiliz Enfield L85 karşılıyor. L85’in diğer adı SA80 (Small Arms for 1980’s) silahı az çok özetliyor gibi. Silah kendi başına küçük bir ordu gibi etkili oluyor. İlk prototipi 1976’da üretilen silahın üretimine 1995 yılında başlamış. 2025 yılına kadar da sahalarda kalacağı söyleniyor. İngilizler 7.62×51 mm mühimatın ağırlığı ve geri tepmesinden uzaklaşıp standart NATO mühimmatına geçmek için bu silahın üretimine başlamış. Üretildiği yıl yaklaşık 350.000 adet satılmış. Bolivya, Jamaika, Birleşik Krallık, Rusya ve Amerika silahın kullanıcıları arasında. SA80 ailesi L85 kişisel silah ve bir yıl sonra üretilen çok benzer bir bullpup modeli olan L86 makinalı tüfek tarzı destek tüfeğinden oluşmaktadır. Her ikisi de standart M16 uyumlu NATO şarjörleri kullanmaktadır.
Silahın tek dezavantajı kovan tahliye penceresinin silahın sağ kısmında olması ve sol tarafa geçirilememesidir. Bu sebeple sol omuzdan atış yapacak atıcı silahı aşağıya doğru eğmek zorunda kalmaktadır. Bu da solak kullanıcıların atışlarını ciddi ölçüde etkilemektedir. Tüfek isteğe bağlı olarak SUSAT optik nişangahla kullanılabilir. Bu nişangah kullanıcıya 4x büyütme sağlar. Nişangahın kendine has bir görüşü vardır. Bunun yanında görev odaklı birçok fener, kasatura veya bomba atar da rahatlıkla silaha monte edilebilmektedir. Polimer parçalarının az olması ve SUSAT optik nişangahın ağırlığı sebebiyle 4.98 kg ağırlığa kadar çıkabilen tüfeğin toplam uzunluğu 785 mm’dir.
2 BARRETT M99
2 numarada Amerikalı Barrett firmasının 1999 yılında ürettiği tek atışlık şaheser M99 bulunuyor. M99 diğer adıyla “Big Shot” Barrett firması tarafından firmanın diğer pahalı tüfeklerine nazaran daha ucuz olması amacıyla üretilmiş. M99’un şarjör mekanizması bulunmuyor. Kullanıcı her atışta yeni bir mermi yüklemek durumunda. Bu sebeple kovan tahliye penceresinin sağ tarafta oluşu herhangi bir sakınca teşkil etmiyor. Tüfek .416 Barrett ve .50 BMG olmak üzere iki kalibre üretiliyor. M99 ayrıca uzun menzil yarışmalarında da kullanılıyor. Tüfek 2001 yılında 1000 yard (914 m) menzilden .50 BMG kalibre yarışmasında 5 atışı 104 mm grupmanda toplayarak dünya rekoruna da imza atmış bulunuyor. M99 .416 Barrett fişekleriyle bir araya gelince adeta bir canavara dönüşüyor.
Mermi namludan çıktıktan sonra rahatlıkla 1000 m/s’nin üzerine çıkıyor. Bilinen en iyi hız mermisi 7.62’lik mermiler 800 metreye kadar etkili olabiliyor. .50 kalibrelik mermiler ile bu mesafe 2000 metreye ulaşıyor. Barrett mühendisleri daha hafif bir fişeğin daha uzağa çok daha isabetli bir biçimde gitmesi için .416 fşeklerini üretmişler ki dünya rekoru da ne kadar mükemmel bir silah-fişek uyumu olduğunu kanıtlıyor. Fişek isabetliliği M99’un tek mermi alma dezavantajını azaltıyor. Çünkü tek atışta istediğiniz isabete kolaylıkla ulaşabiliyorsunuz. Ayrıca hafifliği sayesinde atış anında omuzda neredeyse hiç kıpırdamadan duruyor. Silahı sökmek ise oldukça basit, sadece 3 pimi çekerek silahın tamamı sökülebiliyor. 11.3 kg ağırlığa ve 1280 mm uzun luğa sahip .416 Barrett fişeği yüklenmiş M99 ölümcüllüğü sayesinde listemizin 2 numarasında yer almaya hak kazanıyor.
1 STEYR AUG
Listemizin 1 numarasında efsanevi Avusturya yapımı Steyr AUG bulunuyor. Steyr AUG 1970’lerde tasarlanan ve 1978’den bu yana Steyr Mannlicher firması tarafından üretilen 5.56×45 mm kalibrelik taarruz tüfeğidir. AUG ismi Almanca Armee Universal Gewehr yani Evrensel Ordu Tüfeği kelimesinin baş harflerinden oluşur. AUG dünyadaki bullpup tasarıma sahip ilk modern tüfektir. Bullpup tasarımı sayesinde tüfek boyu uzatılmadan namlu uzatılmıştır. İlk modelleri standart olarak dürbün ile gelmekteydi. Bunun sebebi de muadili silahlara göre namlu uzunluğu sayesinde daha uzun mesafelerde daha etkili olmasıydı. Daha sonra üretilen modellerde ise üst kısım raylı, dürbün takıp sökülebilecek şekilde tasarlanmıştır. AUG’nin kovan tahliye penceresi standart olarak sağ taraftadır.
Ancak kolaylıkla sol kısma alınabildiğinden her iki elle kullanım imkanı sağlamaktadır. AUG’nin standart A1 sabit dürbünlü, A2 Picatinny raylı ve A3 Carbine kısa namlulu vb. birçok modeli mevcuttur. A3 Carbine modeli hem namlusunun kısa olması sebebiyle daha rahattır hem de gövdenin her bir tarafına konulmuş Picatinny raylar sayesinde fener, lazer noktalayıcı, bomba atar gibi aksesuarlar takılabildiğinden daha işlevseldir. Ayrıca AUG Para versiyonu 9×19 mm Parabellum fişekler atacak şekilde hafif makinalı tüfek tarzında üretilen bir modelidir.
Carbine modeli 3.3 kg ağırlığa ve 690 mm uzunluğa sahiptir. AUG’nin polimer gövde ve şarjörü, dahili optik nişangah sistemi bulundurması da üretildiği dönemde dünyada bir ilk olma özelliği taşıyor. Türkiye de dahil 40’tan fazla ülkenin envanterinde bulunan AUG, devrimsel yapısı ve bu derece tutulmuş bir tüfek olması sebebiyle bullpup tüfeklerin babası ve listemizin 1 numarası olmaya hak kazanıyor.