Tabancalar için pek çok farklı nişangah türü mevcut olsa da, her biri benzersiz bir şekilde performans gösterir ve çalışır. Mevcut nişangahların çoğu üç farklı türe ayrılır: demir nişangahlar, refleks nişangahlar ve lazer nişangahlar.
Demir Nişangahlar
Demir nişangahlar, ateşli silah nişan sisteminin en temel türüdür. Basit yapıları 1450 yılına kadar uzanır. Bugün, bunların tabancalarda ana görüş ve genellikle tüfeklerde yedek görüş olarak kullanıldığını görmek hâlâ yaygındır.
Tabanca demir nişangahları iki bileşenden oluşur: arpacık ve arka görüş. Çoğu durumda, arka görüşte iki direk arasında bir boşluk bulunurken, ön görüşte yalnızca bir direk bulunur. Demir nişangahlarla nişan almak, ön görüşün arka görüşün çentiğine hizalanmasını içerir. Yani, eğer arpacık düzse ve arpacık boşluğundan görülebiliyorsa, tabancanız hizalanmış ve hedefte demektir.
Ancak demir nişangahlar sundukları görüş görüntüsü açısından sınırlayıcı olabilir. Demir nişangahlar, hedeften ziyade nişangahın kendisine odaklanmanızı gerektirir. Doğrudan hedefe bakmak yerine, ideal olarak odak noktanız demir nişangahların arpa direği üzerinde olmalıdır. Bu işe yarar, ancak size hedefinizin en net resmini vermez, bu yüzden çoğu meraklı tabanca kırmızı nokta görüşü gibi bir şeyi tercih eder. Yine de demir nişangahlar hala meraklılar için temel bir ürün ve bu nedenle pek çok görüş çeşidi var.
Yaygın Demir Nişangah Çeşitleri: Kare, U ve V Nişangahlar
Demir nişangahınızın üreticisine bağlı olarak arka görüş farklı görünebilir. Daha spesifik olarak, arpacık çentiği farklı şekillere sahip olabilir. En yaygın arka çentik şekilleri karedir ancak U çentik ve V çentik gibi başka varyasyonlar da vardır.
Kare çentikli nişangahlar bugüne kadar en yaygın olarak bulunanlardır. Adından da anlaşılacağı gibi, bu nişangahlar hassas hizalama için temiz, açısal çizgilere sahip kare görüş direklerine sahiptir. Kare çentikli nişangahlar, doğru atışlar yapmak için mükemmeldir çünkü nişangahların daha keskin açıları, nişangahlarınızı hizalarken hafif sapmaları tespit etmeyi kolaylaştırır. Arpacık, arka görüşün kare çentiğine neredeyse mükemmel bir hizada oturduğundan, muhtemelen alınması ve kullanılması en kolay nişangahlardan biridir.
U-çentikli nişangahlar, kare kesimli arka görüş yerine tanımlayıcı U şeklini oluşturacak şekilde yuvarlak olması bakımından biraz farklıdır. İnsan gözü doğal olarak keskin çizgileri ve köşeleri algılar, bu nedenle ön ve arka görüşteki kontrast nedeniyle kullanıcıların hedeflerini yakalaması çok daha kolaydır. Yine de, biraz daha geniş bir arka görüş çentik boşluğuna sahip oldukları için kare çentikli nişangahlar kadar doğru olmama uyarısıyla geliyorlar.
V çentikli nişangahların V şeklinde bir arka görüşü vardır. Bahsedilen diğer demir görüş seçenekleri gibi mutlaka bir ‘çentik’leri yoktur, ancak geniş bir ‘V’ şeklinde sığ bir kesimleri vardır. Arpa hizalaması için ‘U’ veya iki noktaya sahip olmak yerine, V çentikli nişangahlarda arpacıkla hizalamak için tek bir merkez nokta veya bir merkez çizgisi bulunur. U çentikli nişangahlara benzer faydalar sunarlar, ancak şekilleri ve sunumları nedeniyle daha dik bir öğrenme eğrisi ile gelirler.
Demir Nişangah Tutuşları
Demir nişangahlar farklı tutuşlarla birlikte gelir; en yaygın iki tanesi muharebe tutuşu ve merkez tutuş nişangahlarıdır. Muharebe tutuşunda çarpma noktası, arpacık noktasına yerleştirir. Merkezden tutulan nişangahlarda, çarpma noktası arpacığın üst kenarına oturur. Her iki seçenek de etkilidir, ancak artıları ve eksileri vardır.
Muharebe nişangahları, doğru kullanıldığında hedefi gizler; bu, ön görüşe odaklandığınızda durumsal farkındalığınızı engelleyebilir. Merkezde tutulan nişangahların hizalanması genellikle daha uzun sürer, çünkü tutuşunu telafi etmeniz gerekir, ancak hedefin görünüşünü daha az engeller. Sonuçta hangisinin en iyi olduğu kişisel tercihinize bağlıdır.
Bir başka yaygın demir nişangah tutuşu da saat 6 yönünde diye adlandırılan tutuştur. Bu tutuşta arpacık noktasının hedefinizin alt kısmına oturması gerekir. Ancak bu tutuşa uygun silahların sayısı azınlıktadır.
Referans olarak, SIG Sauer tabancalarının nişangahları muharebe tutuşa, çoğu GLOCK tabancasının nişangahları ise merkez tutuşa uygundur.
Ayarlanabilir Nişangahlar
Ayarlanabilir nişangahlar standart demir nişangahlara çok benzer, ancak arka görüşün yapısı standart olanlardan oldukça farklıdır. Ayarlanabilir nişangahlarda, arka görüş, daha uzak mesafelerdeki atışlarda inanılmaz derecede isabetli olmalarını sağlamak için yükseklik ve rüzgara göre ayarlanabilir. Standart fabrika tabancalarında pek bulunmaz varsa da fiyatı artırıcı bir faktör olarak karşımıza çıkar.
Fiber Optik Nişangahlar
Klasik demir nişangahlardan farklı olarak fiber optik nişangahlarda ortam ışığını alan optik tüpler mevcuttur. Bu da hedef arka plandayken nişangahın parlamasını ve daha iyi görülmesini sağlar. Bu tarz demir nişangahlar yeşil, kırmızı ve turuncu manzaralara sahip olmakla birlikte farklı renklerde de satılmaktadır .
Gece Nişangahları
Gece nişangahları standart demir nişangahın bir çeşididir ancak adından da anlaşılacağı gibi gece veya diğer düşük ışıklı ortamlarda kullanılabilirler. Gece manzaraları, karanlıkta görülmesini kolaylaştırmak için dahili parlamaya sahiptir. Fabrika silahlarında yaygın kullanımı vardır.
Gece nişangahlarında aydınlatma/ışıma, radyoaktif bir hidrojen izotopu olan trityumun eklenmesiyle elde edilir. Trityum bozunurken enerji açığa çıkarır ve bu da diğer ışığa duyarlı elementlerin bir araya getirildiğinde parlamasına neden olabilir. Radyoaktif madde kullanımına rağmen trityum oldukça güvenlidir ve atmosferimizde doğal olarak bulunur. Yalnızca büyük konsantrasyonlarda zararlıdır ve birçok üretici bunu kol saatleri ve diğer aletler gibi ürünlerde kullanır.
Göz önünde bulundurulması gereken şey, bu manzaraların sınırlı bir ömre sahip olmasıdır. Çünkü trityum zamanla bozunur ve yarılanma ömrü yaklaşık 12 yıldır. Bu süreden sonra hala kullanılabilir durumda olacak olsalar da, trityum gece nişangahları zaman geçtikçe giderek daha da sönükleşecek.
Yine de gece nişangahları, demir nişangahların operasyonel basitliğini korurken, karanlıkta daha iyi görebilme avantajına sahiptir.
Refleks Nişangahlar
Daha hızlı hedef belirleme ve her iki gözü daha kolay açık tutma yeteneği sunan refleks nişangahlar birçok üreticinin optiklerle uyumlu veya optiğe hazır konfigürasyon seçeneklerine sahip daha fazla tabanca üretmesine yol açtı. Demir nişangahlarda ön görüşe odaklanırken refleks nişangahta yapmanız gereken tek şey hedefe nişan almayı kolaylaştırmak için kullanılan genellikle çapraz çizgiler veya noktalardan oluşan retikülü hedefe koymaktır.
Mini refleks nişangah veya reddot – kırmızı noktalı refleks nişangah, hangisini seçerseniz seçin, demir nişangahlarla karşılaştırıldığında refleks nişangahlar neredeyse her açıdan galip gelir. Ancak zorlu saha koşullarında mini refleks nişangahlarda kir, toz veya diğer kalıntılar diyotu tıkayarak retikülün görünmesini engelleyebilir.
Kırmızı nokta refleks nişangahları ise kapalı yayıcılara sahiptir ve zorlu koşullara daha dayanıklıdır, ancak tasarımları nedeniyle biraz daha ağır ve daha küçük merceklere sahiptirler.
Hangi tarz refleks nişangahını seçerseniz seçin, sonuçta her ikisi de sağlam seçeneklerdir. En iyi tabanca kırmızı nokta seçeneğinin hangisi olduğunu belirlemek imkansızdır. Ancak her ikisinin de benzer bir rolü yerine getirdiğinden emin olabilirsiniz. Günlük kullanım için, açık yayıcı mini refleks nişangahlar harikadır, ancak daha dayanıklı bir optik için kapalı bir tabanca kırmızı noktası daha iyi bir seçimdir.